Print

ΔΥΟ ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΤΟΥ ΑΛΚΗ ΘΡΥΛΟΥ ΓΙΑ ΕΡΓΑ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΤΣΙΦΟΡΟΥ

Written by OnlyTheater. Category: REWIND

Δυο κριτικές του Άλκη Θρύλου για έργα του Νίκου Τσιφόρου

Το θεατρογράφημα

“Οι Γαμπροί της Ευτυχίας” των κ. Νικ. Τσιφόρου και Π. Βασιλειάδη με το οποίο εγκαινιάσθηκε η θεατρική περίοδος, είναι από τα χειρότερα του είδους. Αν αληθεύει το ρητό ότι “η καλή μέρα φαίνεται από το πρωί”, ασφαλώς δεν δικαιολογείται να περιμένουμε την εξέλιξή της με αισιοδοξία. Ακόμα κι ένα θεατρογράφημα μπορεί να έχει μια κάπως στέρεη δομή, να είναι έντεχνο, να έχει κάποια λεπτομερειακά στραφταρίσματα, κάποια χάρη, κάποια ευγένεια. “Οι Γαμπροί της Ευτυχίας” που πλέκονται γύρω από το ίδιο περίπου θέμα της “Δίδος 39 ετών” των κ. κ. Γιαννακόπουλου και Σακελλάριου -η “Δίδα 39 ετών” όμως, κι ας ήταν κι αυτή ένα εργάκι είχε κομψότητα και κάποιο περιεχόμενο, έστω κι όχι βαθύ- δεν έχουν κανένα απ’ αυτά τα προσόντα. Το μόνο μέλημα των συγγραφέων φαίνεται έκδηλα ότι ήταν να κατασκευάσουν τρεις καλουπιασμένους ρόλους κομμένους στ’ αχνάρια των πρωταγωνιστών του θιάσου που στεγάζεται στο θέατρο Φυρστ -όπως μετονομάσθηκε φέτος το άλλοτε θέατρο Σαμαρτζή- των κ. Β. Αυλωνίτη, Ν. Ρίζου και της κ. Γ. Βασιλειάδη. Α! με τι βαναυσότητα γίνεται εκμετάλλευση της καλόβολης έγκρισης της κ. Βασιλειάδη η οποία όχι μόνο παραδέχθηκε αλλά και πέτυχε η ασχήμια της μορφής της -που υπέρμετρα υπογραμμίσθηκε και εξογκώθηκε- να απαρτίσει στοιχείο της προσωπικότητάς της. Οι τρεις ρόλοι συνδέονται μ’ έναν τρόπο χαλαρότατο. Η πλοκή είναι σχεδόν ανύπαρκτη. Αντικαταστάθηκε με την παρδαλότητα διάφορων επεισοδίων που τοποθετήθηκαν πρόχειρα το ένα πλάι στο άλλο. Το θλιβερότερο είναι ότι ο κ. Τσιφόρος που άλλοτε σκορπούσε σπάταλα στο διάλογο την εξυπνάδα του, τώρα τους σπινθηρισμούς της τους έχει σχεδόν σβήσει. Προτίμησε για καρύκευμα της πολύ αναιμικής ίντριγκας την επιδίωξη γυμνοτήτων. Βουβά πρόσωπα, κοπέλες με καλλίγραμμα σώματα και με μικροσκοπικά μπικίνι, περιφέρονται χωρίς λόγο πάνω κάτω στη σκηνή. Πέρσι, όταν σε μια παράσταση του Κήπου είχε γίνει η ίδια επίδειξη, είχα εκφράσει τη γνώμη ότι μια που σε όλες τις ακρογιαλιές μπορεί κανένας να δει όσες θέλει γυμνότητες, δεν πρέπει πια το γυμνό σώμα να έχει την ίδια εμπορικότητα όπως άλλοτε. Φαίνεται ότι είχα απατηθεί και ότι εξακολουθεί να επενεργεί σαν μαγνήτης. Θα κατακλύσουν λοιπόν οι γυμνότητες και τα μπικίνι τις αθηναϊκές καλοκαιρινές σκηνές;
Δεν νομίζω ότι δικαιολογείται να ασχοληθούμε περισσότερο με τους “Γαμπρούς της Ευτυχίας”.

ΑΛΚΗΣ ΘΡΥΛΟΣ¹ περιοδικό ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ τ. 840-841 (1/7/1962)

¹Άλκης Θρύλος ήταν το φιλολογικό ψευδώνυμο της Ελένης Ουράνη
 

Η κωμωδία των κ. Νικ. Τσιφόρου, Π. Βασιλειάδη “Μια Ιταλίδα στην Κυψέλη” που παρουσιάζει ο θίασος Μ. Κοντού – Γ. Πάντζα – Γ. Βογιατζή – Δ. Νικολαΐδη, δεν είναι τίποτε άλλο, τίποτε περισσότερο από μια κωμωδία ίντριγκας. Είναι όμως άρτια στο είδος της. Όταν ένα έργο, κι ας μην είναι παρά ένα εργάκι, είναι άρτιο στο είδος του, φθάνει στο στόχο του, δεν είμαστε δικαιολογημένοι, το είπαμε συχνά, να μην αναγνωρίσουμε ότι σημειώνει μια επίτευξη, έστω και μικρών διαστάσεων. Στο θέατρο όπως εξελίχθηκε, στο θέατρο που δεν δίνει πια σαν άλλοτε παραστάσεις μόνο σε μέρες γιορτής, στο θέατρο που πολλαπλασίασε τις εκδηλώσεις του, υπάρχει χώρος για όλα τα είδη. Οι κ. Τσιφόρος και Βασιλειάδης δεν επιδίωξαν καθόλου να προβληματιστούν γύρω από κοινωνικές καταστάσεις, ή ατομικές ψυχολογικές περιστάσεις. Περιόρισαν τις αξιώσεις τους στο να χαρίσουν ευθυμία και διασκέδαση στο κοινό. Εκείνο στο οποίο επέβλεψαν το επέτυχαν. Χωρίς να καταφύγουν σε κανένα χοντρό γαργαλιστικό μέσο, μόνο με την άριστη δομή και το γρήγορο στροβιλιστικό ρυθμό της κωμωδίας τους, με την επιδέξια πλοκή της ευρηματικής ίντριγκας, με τα ευφάνταστα επεισόδια τα οποία ακολουθούν το ένα το άλλο απανωτά, μ’ έναν έξυπνο διάλογο, χαρίζουν αδιάλειπτα και σπάταλα άφθονο κρυστάλλινο γέλιο. Γιατί να προσέξουμε ότι η υπόθεση δεν έχει πιθανοφάνεια, ότι οι χαρακτήρες είναι επίπλαστοι και συμβατικοί, μια που η αληθοφάνεια και η ζωντάνια των προσώπων ήταν κάτι πέρα από τις επιδιώξεις των συγγραφέων; Απολαμβάνουμε εκείνο που οι συγγραφείς μας προσφέρουν. Πρόσθεσαν ακόμα ένα αριστοτεχνικό μπουλβαρδιέρικο εργάκι στο καλό ελληνικό μπουλβάρ.
Στην τέρψη μας συμβάλλει φυσικά πολύ και το παίξιμο που είναι όπως και το εργάκι μπριόζικο, φτερωτό, ανάλαφρο, ταχύτατο (ο σκηνοθέτης κ. Δ. Νικολαΐδης επέτυχε να μην προβάλλουν ούτε στιγμή ενοχλητικά χάσματα και διαλείψεις) και το σημαντικότερο: λεπτότατο. Η παράσταση ήταν εξαιρετικά ενορχηστρωμένη. Πλάι στους φεγγερούς πρωταγωνιστάς, την θελκτικότατη κ. Μ. Κοντού, τους κ. Γ. Πάντζα και Γ. Βογιατζή που ξέρουν να είναι κωμικοί χωρίς να καταδεχθούν κανένα φθηνό ή χοντρό τέχνασμα που θα χαμήλωνε τη στάθμη και την ποιότητα των ερμηνευτικών τους τρόπων, κι όλοι οι άλλοι ηθοποιοί που έλαβαν μέρος στη διανομή ήσαν ό,τι έπρεπε. Από τους δευτεραγωνιστάς ξεχώρισα τις κ. Κ. Γιουλάκη και Η. Καλαμίδου, τον κ. Σ. Μουστάκα και εντελώς ιδιαίτερα την κ. Κ. Παπανίκα.

ΑΛΚΗΣ ΘΡΥΛΟΣ¹ περιοδικό ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ τ. 976 (1/3/1968)

¹Άλκης Θρύλος ήταν το φιλολογικό ψευδώνυμο της Ελένης Ουράνη

...........................

Γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου το 1909. Δυο χρόνια αργότερα η οικογένεια εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αθήνα. Από τα έντεκά του χρόνια ο Νίκος Τσιφόρος άρχισε να ασχολείται μανιωδώς με το γράψιμο, ενώ την πρώτη του επιθεώρηση την έγραψε το 1928 για ένα θερινό θέατρο στη Φρεαττύδα. Η πρώτη του αυτή προσπάθεια απέτυχε αλλά ο Νίκος δεν απογοητεύτηκε. Αφού πήρε το πτυχίο της Νομικής, εργάστηκε για δυο χρόνια στο Ελεγκτικό Συνέδριο και στη συνέχεια παραιτήθηκε για να μπαρκάρει στα καράβια. Ως το 1939 άλλαζε συνέχεια επάγγελμα, αλλά συνέχιζε να γράφει δημοσιεύοντας κείμενά του σε διάφορα έντυπα. Η πρώτη μεγάλη του επιτυχία ήρθε το 1944 όταν ο θίασος του Δημήτρη Χορν και της Μαίρης Αρώνη αποφάσισε να ανεβάσει στο θέατρο Ακροπόλ το θεατρικό έργο του Τσιφόρου «Η πινακοθήκη των ηλιθίων». Τέσσερα χρόνια αργότερα, την περίοδο 1948-49 έκανε και την πρώτη του ταινία, η οποία προβλήθηκε με τον τίτλο «Τελευταία αποστολή», σε σενάριο και σκηνοθεσία δική του.

Τα επόμενα χρόνια συνεργάστηκε με διάφορες εφημερίδες (Φιλελεύθερος, Βήμα, Ελεύθερος Κόσμος) και περιοδικά (Τραστ, Ρομάντσο, Ταχυδρόμος, Πάνθεον), ενώ έγραψε πάνω από 40 θεατρικά έργα και περισσότερα από 80 σενάρια. Κάποια αυτά τα έγραψε μόνος του και άλλα σε συνεργασία, κυρίως με τον Πολύβιο Βασιλειάδη, με τον οποίο δημιούργησαν ένα από τα πιο σημαντικά δίδυμα θεατρικών συγγραφέων.

Ο Τσιφόρος πέθανε στις 6 Αυγούστου 1970.