Η «Οδύσσεια» του Robert Wilson στο Εθνικό είναι δικαίως το απόλυτο must της φετινής σεζόν.
Μία mainstream παράσταση, με στρωτή αφήγηση, που απογειώνεται εικαστικά και απευθύνεται στο ευρύ κοινό.
Η αλήθεια είναι ότι πηγαίνοντας να παρακολουθήσω την πρώτη ανοιχτή γενική δοκιμή της «Οδύσσειας» του Robert Wilson στην Κεντρική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου την Κυριακή το βράδυ δεν περίμενα ακριβώς να δω αυτό που είδα. Η υπογραφή του κορυφαίου Αμερικανού σκηνοθέτη σε συνδυασμό με αυτή την αποστροφή στο δελτίο τύπου της παράστασης ότι ο Wilson «εμπνέεται από το ομηρικό έπος και δημιουργεί με Eλληνες ηθοποιούς μια πρωτότυπη παράσταση» μου είχαν δημιουργήσει την πεποίθηση ότι η Οδύσσεια θα λειτουργήσει απλά ως η αφορμή για ένα διαφορετικό project.
Θέλω να είμαι ακριβής. Στην πρώτη ανοιχτή γενική δοκιμή της παράστασης είδαμε τις 22 από τις 26 σκηνές του έργου. Με άλλα λόγια, δεν είδαμε το τέλος. Μπορεί όμως κανείς να πει ότι μετά από δυόμιση ώρες θέασης είναι σε θέση να έχει μία αρκετά ολοκληρωμένη εικόνα για το παραστασιακό αποτέλεσμα. Αναμφισβήτητα ο Wilson μας χάρισε μία εικαστικά συναρπαστική σκηνική ανάγνωση του μύθου της «Οδύσσειας». Του μύθου, όχι του ομηρικού κειμένου. Το κείμενο, που υπογράφει ο Simon Armitage (σε δραματουργική επεξεργασία του Wolfgang Wiens και μετάφραση του Γιώργου Δεπάστα) είναι ουσιαστικά μία διήγηση του μύθου της «Οδύσσειας» έτσι όπως τον μάθαμε παιδιά μέσα από τα «κλασικά εικονογραφημένα».
Η ανάγνωση του Wilson στο ομηρικό έπος, όσον αφορά τη δραματουργική επεξεργασία, είναι καθαρά πρώτου επιπέδου. Δεν «σκάβει» πιο βαθιά. Δεν έρχεται αντιμέτωπη με τα μεγάλα, διαχρονικά θέματα της «Οδύσσειας». Ο Wilson αποφεύγει τους στοχασμούς και διηγείται τον μύθο ως έχει, όπως εκείνος ξέρει καλύτερα από κάθε άλλον. Μέσα από ένα στυλιζαρισμένο θέατρο φόρμας, έντονα αποσυναισθηματοποιημένο, που διεγείρει τον αμφιβληστροειδή σου με την απαράμιλλη αισθητική του.
Η «Οδύσσεια» του Wilson είναι ένα εικαστικό κομψοτέχνημα. Μέσα από το μινιμαλιστικό σκηνικό, που υπογράφει ο ίδιος εκμεταλλευόμενος στο ακέραιο τους μηχανισμούς σκηνής του Εθνικού, αποκαλύπτει μπροστά σου εικόνες που η αισθητική τους σαγηνεύει όπως το τραγούδι των Σειρήνων. Τα κοστούμια της Yashi Tabassomi είναι με μία λέξη αριστούργημα, ενώ το μεγαλύτερο ατού της παράστασης είναι αναμφισβήτητα οι φωτισμοί δια χειρός του ιδίου του Wilson. Μαγεία.
Άκρως εντυπωσιακή και η δουλειά που έχει κάνει με τους ηθοποιούς του. Δεν θα αναφερθώ ξεχωριστά στον καθένα τους. Είναι κυριολεκτικά αγνώριστοι, απαλλαγμένοι από τις μανιέρες τους. Υπηρετούν όλοι τους με θαυμαστή συνέπεια το όραμα του σκηνοθέτη. Στο θέατρο φόρμας του Wilson ο ηθοποιός είναι μια «μαριονέτα», αλλά το να ανταποκριθείς με επιτυχία στις απαιτήσεις αυτού του θεάτρου συνιστά υποκριτικό άθλο.
Η «Οδύσσεια» του Robert Wilson στο Εθνικό είναι δικαίως το απόλυτο must της φετινής σεζόν. Μία mainstream παράσταση, με στρωτή αφήγηση, που απογειώνεται εικαστικά και απευθύνεται στο ευρύ κοινό. Ακόμα και σε παιδιά.
Δημήτρης Χαλιώτης
(Πηγή: Μετρόπολις Free Press)