Εκείνη την Παρασκευή ήταν επιτακτική ανάγκη
να περάσουμε δυο σχεδόν ώρες χωρίς να μιλάμε. Στις πρώτες θέσεις του θεάτρου Πορεία, μπροστά σ’ ένα ψαγμένο σκηνικό με πιτσιλιές αληθινού νερού στο πάτωμα, αφώτιστες ανθρώπινες φιγούρες στο βάθος και δυο χαρούμενους καλοκαιρινούς ερωτευμένους να στέκονται πλάι πλάι με τα μαγιώ τους. Φιλί, ήχοι ευτυχίας, γυναίκα που μικραίνει για να χωθεί σε αγκαλιά, άνδρας που γιαγαντοποιείται για να της προσφέρει την ασφάλεια δυο δυνατών χεριών.
Η Κόρα Καρβούνη και ο Λαέρτης Μαλκότσης. «Άρα η κοπέλα είναι η Ευρυδίκη και το αγόρι ο Ορφέας, έτσι δεν είναι»; Ρωτάει ένα πιτσιρίκι. Δεν το βλέπω, ακούω την έξυπνη φωνή του. Δύο άνθρωποι που πρόκειται να παντρευτούν, ένας παιδεμένος έρωτας. Αυτή είναι άρρυθμη και αγαπάει τα βιβλία. Γι’ αυτόν όλα είναι μουσική. Ο λυγμός έχει νότες, η χαρά έχει νότες, η σιωπή έχει νότες, το ερωτικό «μαζί» έχει νότες.
Θα παντρευτούν. Ένα λευκό φόρεμα και ένα μαύρο κοστούμι. Μια ασπρόμαυρη αγκαλιά που φωτίζεται υπέροχα και χορεύει. Τη μέρα του γάμου της η Ευρυδίκη θα πεθάνει. Θα φτάσει με ένα ασανσέρ στην πύλη του Άδη κρατώντας μια βαλίτσα, μια ομπρέλα και ό,τι έχει απομείνει από την τελευταία μέρα της ζωής στη γη. Από το γκρι της παλτό κρέμονται οι ξεφτισμένες λωρίδες του νυφικού της. Είναι επίπονη η κατάβαση. Είναι ορμητικό το νερό του Αχέροντα. Στον Άδη όλα είναι αλλιώς. Η γλώσσα, οι νεκροί, η ησυχία, τα τραγούδια, ο χρόνος, ο χώρος, η έννοια του ενδιαφέροντος. Τρεις παράξενοι τύποι που αυτοπροσδιορίζονται ως Πέτρες. Ένα είδος χορού που σχολιάζει και τραγουδάει τραγούδια ζωντανά στη σκηνή. Ενίοτε πιάνει κουβέντα με τους ήρωες. Ο κάτω κόσμος έχει πλάκα. Μια στοχευμένη πλάκα, σουρεαλιστική. Αναγκαία πλάκα, δεν ξέρουμε τίποτα, μόνο ότι κάνει κρύο πολύ εκεί. Ένας κυρίαρχος άνθρωπος, ένας άρχοντας εκεί κάτω παρεμβαίνει στην ιστορία με διάθεση παιχνιδιού, αυτοσαρκασμού και αρκετού χιούμορ. Τον ενσαρκώνει ο Κώστας Γάκης. Προέκταση του χεριού του σε αρκετά σημεία του έργου η κιθάρα. Η Ευρυδίκη στην πρώτη αναγνωριστική ματιά του νέου της χώρου συναντιέται με έναν νεκρό άνδρα που στη ζωή ήταν ο μπαμπάς της. Είναι αυτός που της έγραφε γράμματα. Μια συνάντηση που υπερβαίνει και τη ζωή και τον θάνατο. Με αγάπη. Ένα κοριτσάκι που θυμάται με τον μπαμπά του τις εξιδανικευμένες στιγμές της παιδικής ηλικίας. «Ο γάμος είναι για τον μπαμπά και την κόρη». Ο Ορφέας με νότες και δύναμη κατεβαίνει στον Άδη για να την βρει. Στη διάρκεια όμως της διαδρομής τους παρακούει την εντολή να μη γυρίσει να την κοιτάξει και έτσι η Ευρυδίκη γυρίζει για πάντα στον Άδη. Μια καθόλου μακάβρια επιστροφή αφού στο βάθος μια οριοθετημένη πατρική αγκαλιά την περιμένει. Και ο χρόνος σταματημένος.
Η συγγραφέας του έργου Sarah Ruhl, πολύ νέα και πρωτοεμφανιζόμενη στα δικά μας τα πράγματα, έγραψε την «Ευρυδίκη» της, όταν πέθανε ο μπαμπάς της από καρκίνο. Για να τον τιμήσει. Πίστεψε ότι με αυτό τον τρόπο θα μπορούσε να επιτευχθεί μια νοερή κατάβαση στα σκοτεινά τοπία και μια συνάντηση άχρονη και ζεστή όπως άλλοτε.
Ο ταλαντούχος σκηνοθέτης Δημήτρης Τάρλοου που μετέφρασε το κείμενο εξαίσια έφτιαξε μια παράσταση πατώντας στο μέτρο και τη φαντασία. Μια παροχή ιδεών, εικόνων και φαντασίας, μουσικών ήχων και ευρημάτων που δημιουργούν μια ατμόσφαιρα χαράς και λύπης, κενού και γης, αέρα και νερού, πραγματικότητας και ονείρου.
Και τραγούδια. Από όλα τα πεδία. Όχι μία διάσταση. Η μουσική της Κατερίνας Πολέμη. Να μην ξεχάσω να μάθω περισσότερα πράγματα γι’ αυτήν. Τα κοστούμια, απλά μέσα στην υπερβολή τους, επίκαιρα και αναγκαία καθώς και το εύχρηστο σκηνικό με την μακρόστενη σκηνική πισίνα κάπου στο κέντρο συντέλεσαν ώστε όλη αυτή η ονειροπραγματικότητα να αποκτήσει ατμόσφαιρα διάρκειας και αφύπνισης. Το κοστούμι της μίας από τις Πέτρες θα το φορούσα και εγώ, στον πάνω κόσμο, έξω στη ζωή και ας με έπαιρναν με τις…πέτρες.
Οι ηθοποιοί είναι όλοι πολύ καλοί. Ξεχωρίζει η Κόρα Καρβούνη για το εύρος των δυνατοτήτων της που σε κάθε παράσταση ξεδιπλώνονται με ταχύτητα και αποτελεσματικότητα. Σώμα πλαστελίνη, φωνή για τα πάντα. Και ο Γιάννης Νταλιάνης που υποδύεται τον νεκρό πατέρα. Ένας ζωντανός ηθοποιός που πλησίασε την ευθύγραμμη νεκρικότητα σαν να ήξερε κάτι παραπάνω από εμάς που δεν ξέρουμε τίποτα ούτε για τον θάνατο ούτε για την ακινησία του ούτε για το χαλκοπράσινο χρώμα που τα σκεπάζει όλα.
Μια παράσταση που μας κινητοποιεί όλους προς μια κατεύθυνση. Προς την κοινή πατρίδα της παιδικής ηλικίας, της προστατευμένης ζωής, του πρώτου αθώου έρωτα, της δεδομένης αγάπης του μπαμπά.
Και νομίζω ότι αν παρακολουθούσε η Ruhl την παράσταση αυτή θα παραδεχόταν ότι η δύναμη του σκηνοθέτη και μεταφραστή φταίει για την εξάμηνη επιτυχία της. Αυτός απογείωσε ένα κείμενο που είναι ψιλοκουτσό στην αυθυπαρξία του. Θα το παραδεχόταν ή εγώ είμαι πολύ ρομαντική;
Συντελεστές:
Μετάφραση- σκηνοθεσία: Δημήτρης Τάρλοου
Σκηνικά-Κουστούμια: Ελένη Μανωλοπούλου
Μουσική: Κατερίνα Πολέμη
Επιμέλεια κίνησης: Ζωή Χατζηαντωνίου
Στίχοι πρωτότυπων τραγουδιών: Στρατής Πασχάλης
Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου
Video: Γιώργος Κουρμούζας
Βοηθός σκηνοθέτη: Δήμητρα Κουτσοκώστα
Βοηθός σκηνογράφου: Τίνα Τζόκα
Διανομή:
Ευρυδίκη: Κόρα Καρβούνη
Ο Πατέρας της: Γιάννης Νταλιάνης
Ορφέας: Λαέρτης Μαλκότσης
Ένας Απαίσιος Ενδιαφέρων Άντρας/Ο Άρχοντας του Κάτω Κόσμου: Κώστας Γάκης
Ένας Χορός από Πέτρες:
Μεγάλη Πέτρα: Νεφέλη Μαρκάκη
Μικρή Πέτρα: Ελένη Μπούκλη
Βροντώδης Πέτρα: Σωκράτης Πατσίκας
Ημέρες Παραστάσεων: Κάθε Τετ. & Κυρ. στις 7.30μμ και κάθε Πέμπ. Παρ. Σαβ. στις 9.00μμ