Ο Τόμας Οστερμάγερ είναι σίγουρα ένας από τους πιο πρωτοποριακούς σκηνοθέτες στον κόσμο, αν και ο ίδιος θεωρεί τον εαυτό του κλασικό. Αυτό που στην πραγματικότητα καταφέρνει ο Γερμανός καλλιτέχνης με τις παραστάσεις του είναι να εκφράζει το σήμερα, την εποχή μας, χωρίς αναγκαστικά να καταφεύγει σε επικαιρισμούς. Ακόμα κι όταν χρησιμοποιεί στοιχεία της σύγχρονης ζωής, το κάνει ενσωματώνοντάς τα στο ρυθμό και στο ύφος του κειμένου, τόσο αρμονικά που νιώθεις ότι έτσι έχει γραφτεί. Κι όλα αυτά απόλυτα σεβόμενος το πνεύμα και τη διάνοια του συγγραφέα. Έτσι και στις Μικρές αλεπούδες της Λίλιαν Χέλμαν που είδαμε στο Φεστιβάλ Αθηνών. Ένα έργο γραμμένο το 1941 που αναφέρεται σε μια αγέλη αρπακτικών, η οποία θέλει να πλουτίσει, καταπατώντας όποια ηθική αξία.
Τελικά όμως όλες αυτές οι αλεπούδες βρίσκονται μπλεγμένες στο δόκανο, αλλά κυρίως δυστυχούν, ακόμα κι όταν καταφέρνουν να αποκτήσουν τα υλικά αγαθά που με πάθος, σχεδόν υστερία, αποζητούν. Το κείμενο της Χέλμαν είναι πυκνό, αλλά παλαιάς κοπής. Στα χέρια όμως του Οστερμάγερ έμοιαζε πιο σύγχρονο από πότε, όχι γιατί είχε προσθέσει το facebook και τα κινητά, αλλά γιατί ο σκηνοθέτης αναγνώρισε τις σχέσεις που αναπτύσσονται, όταν τα πρόσωπα καταβάλλονται από τη μανία της εξουσίας σε ένα ανταγωνιστικό και καθ'όλα αναγνωρίσιμο περιβάλλον.
Με ένα τέλειο σύνολο ηθοποιιών, που άψογα συντονισμένοι, πολύ σωστά καθοδηγημένοι, με χειρουργική ακρίβεια, ερμηνεύουν ανατρεπτικά, αλλά με βάθος τους ρόλους τους, ο Γερμάνος καλλιτέχνης μας ξάφνιασε και πάλι με μια παράσταση που δεν θυμίζει παλιότερες σκηνοθεσίες του. Αυτή τη φορά ο Οστερμάγερ στήνει μια ρεαλιστική παράσταση υψηλής αισθητικής, στέκεται κυρίως στις σχέσεις των προσώπων, και αποδεικνύει ότι είναι γνώστης της υποκριτικής τέχνης, εξ ου και καταφέρνει στις πιο «πειραγμένες» -αν μπορούμε να τις πούμε έτσι- δουλειές του να είναι ουσιαστικός και να μην «μοντερνίζει» απλώς για να προκαλεί.
Όταν αποδομείς πρέπει πρώτα να ξέρεις να συνθέτεις, για να κάνεις αφηρημένα σχήματα, πρώτα πρέπει να σχεδιάζεις με κάθε λεπτομέρεια, για να γράψεις ελλειπτικά πρέπει να ξέρεις πρώτα να αφηγείσαι μια ιστορία εντελώς γραμμικά και πάει λέγοντας. Κι ο Οστερμάγιερ με μια βαθιά συγκινητική παράσταση, με την έννοια της ουσιαστικής συν-κίνησης, χωρίς μελοδραματισμούς, αλλά ενεργοποιώντας το θεατή να σκεφτεί την οδύνη που προκαλεί η υπέρβαση του μέτρου, απέδειξε ποσό σπουδαίος καλλιτέχνης είναι.
Δευτέρα 22 Ιουνίου 2015
Α.Κ.