21 Ιανουαρίου 2014
Μια πρωτότυπη θεατρική διασκευή του εμβληματικού λογοτεχνικού αριστουργήματος του Σελίν. Νέα Υόρκη, εργοστάσιο της Φορντ, Παρίσι, Αφρική, πόλεμος.
ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΕΡΓΟ ...
«Αριστούργημα!»... «Ανοσιούργημα!»... «Μνημειώδες!»... «Ελεεινό!»... «Υψηλό!»... Χυδαίο!»... «Κωμικό!»... «Τραγικό!»... «Κωμικοτραγικό!»... «Φιλάνθρωπο!»... «Απάνθρωπο!»… «Υπεράνθρωπο!»…«Επικό!»… «Λυρικό!»… «Ρεαλιστικό!»… «Υπερρεαλιστικό!»… «Αλληγορικό!»… «Ηθικό!»… «Ανήθικο!»… «Εγκληματικό!»… «Φιλολαϊκό!»… «Αντιλαϊκό!»… «Μικροαστικό!»… «Προλεταριακό!»… «Μυστικιστικό!»… «Βέβηλο!»… «Ακροδεξιό!»... «Μαρξιστικό!»…» «Αναρχικό!»... «Έκφυλο!»... «Χειμαρρώδες!»... «Ονειρικό!»… «Ηρωικό!»...
Μυριάδες λέξεις γράφτηκαν ήδη το 1932, όταν οι εμβρόντητοι αναγνώστες σαλπάρισαν γι' αυτό το αναπάντεχο Ταξίδι, που άλλαξε τα τοπία της γλώσσας, της τέχνης, της ζωής! Μυριάδες γράφονται ακόμη, γιατί το ασύγκριτο μυθιστόρημα του Σελίν εξακολουθεί να μας συγκλονίζει, να μας μεταμορφώνει, να μας μετουσιώνει. Κανείς δεν επέστρεψε, κανείς δε θα επιστρέψει αλώβητος από την "άκρη της νύχτας".
Το Ταξίδι στην άκρη της νύχτας, πρωτόλειο μυθιστόρημα και αριστούργημα του Λουί Φερντινάν Σελίν –ψευδώνυμο του γιατρού Λουί Ντετούς (1894-1961)– δημοσιεύτηκε στο Παρίσι τον Οκτώβριο του 1932 από τον εκδοτικό οίκο Denoël & Steele, προκαλώντας το λογοτεχνικό σκάνδαλο της χρονιάς, της δεκαετίας, ίσως και ολόκληρου του εικοστού αιώνα. Η ρεαλιστική, φανταστική, αλληγορική πορεία του αφηγητή Φερδινάνδου Μπαρνταμού –πρώτου πραγματικού αντιηρωικού «εγώ» της λογοτεχνίας– από το μακελειό του Μεγάλου Πολέμου στην ανάλγητη υποκρισία των μετόπισθεν, από την πύρινη θηριωδία των αποικιοκρατούμενων Τροπικών στην ψυχρή μηχανοποίηση της Αμερικής και πάλι πίσω στη μιζέρια των εξαθλιωμένων παρισινών προαστίων, διαγράφει έναν κύκλο, ασφυκτικά κλειστό. Από τον επερχόμενο ως τον συντελεσμένο θάνατο –του πατριωτισμού, της πίστης, του έρωτα, του θάρρους, της αλήθειας, των άλλων, του εαυτού– ο Μπαρνταμού οδηγεί τους αναγνώστες-συνομιλητές του ως την «άκρη της νύχτας».Η καταγγελτική και αυτοκαταγγελτική δριμύτητα του Ταξιδιού, η ζοφερή του λάμψη, ο αμείλικτος σαρκασμός του αποτυπώνονται σε μια ωμή, αλλά χυμώδη γλώσσα, όπου κυριαρχεί μια σπαρακτική, αλλά και σπαρακτικά κωμική αργκό, πρωτόφαντη στα γαλλικά λογοτεχνικά χρονικά.
Το κορυφαίο βιβλίο του Σελίν στέφτηκε με το βραβείο Renaudot, γνώρισε απαραμείωτη εκδοτική επιτυχία και πυροδότησε αμέσως αναρίθμητες αντιδράσεις, έντονες συζητήσεις, βιαιότατες συγκρούσεις. Δεκάδες διάσημες πένες (του Αντρέ Μωρουά, του Ζωρζ Μπερνανός, του Λεόν Ντωντέ, του Ζωρζ Μπατάιγ, του Κλωντ Λεβί-Στρως, του Μαξίμ Γκόρκι, του Λεόν Τρότσκι, μεταξύ πολλών άλλων) έσπευσαν να εκθειάσουν ή να στηλιτεύσουν, να υμνήσουν ή να καταδικάσουν αυτό το απίστευτο Ταξίδι, που άλλαξε άρδην τα τοπία της γλώσσας, της τέχνης και της ζωής .
ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ...
Louis Ferdinant Céline, Κουρμπεβουά 1894 – Μεντόν 1961. Λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Γάλλου συγγραφέα Λουί Φερντινάν Ντετού (Louis Ferdinand Destouches). Ένας από τους κορυφαίους του 20ού αιώνα.
Γεννήθηκε στο προάστιο του Παρισιού Κουρμπεβουά και πέρασε τα παιδικά του χρόνια στο Παρίσι. Γόνος μικροαστικής οικογένειας, στάλθηκε το 1908 από τους γονείς του για σπουδές στη Γερμανία και κατόπιν στην Αγγλία.
Το 1912 κατατάχθηκε ως εθελοντής στο πεζικό, λίγο πριν ξεσπάσει ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος. Τον Οκτώβριο του 1914 τραυματίστηκε και παρασημοφορήθηκε. Το 1919 ξεκινάει τις σπουδές του στην Ιατρική της Ρεν.
Το 1932 εξέδωσε το πρώτο του μυθιστόρημα, και κατά γενική ομολογία αριστούργημά του, Ταξίδι στην άκρη της νύχτας. Το 1933 κυκλοφόρησε Η Εκκλησία, το μοναδικό θεατρικό του έργο , ενώ το 1936 εκδόθηκε το δεύτερό του μυθιστόρημα, Θάνατος επί πιστώσει. Το 1948 δημοσιεύθηκε σε γαλλικό περιοδικό η νουβέλα Μακελειό. Τη μεταπολεμική περίοδο, εξέδωσε τη Νεραϊδοφαντασία για μια άλλη μέρα (1952) και το 1957 το εξαιρετικό Από τον έναν Πύργο ο Άλλος. Στη συνέχεια εξέδωσε το βιβλίο Βορράς (1960), ενώ μετά τον θάνατό του εκδόθηκε το μυθιστόρημά του Ριγκοντόν (1969). Πέθανε τον Ιούλιο του 1961 στο Μεντόν του Παρισιού.
Ο Σελίν υπήρξε χαρισματικός συγγραφέας και συνάμα μια έντονα αντιφατική προσωπικότητα. Δημιούργησε ένα μοναδικό λογοτεχνικό ύφος που χαρακτηρίζεται από λυρισμό, ποιητικότητα κι αμεσότητα. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της γραφής του είναι η ενσωμάτωση λαϊκών εκφράσεων σ’ ένα κατά τ’ άλλα εξαιρετικά εκλεπτυσμένο κι ευφυές λεξιλόγιο. Το μοναδικό αυτό αφηγηματικό του ύφος ανανέωσε τη γαλλική αλλά και την παγκόσμια λογοτεχνία και επηρέασε πολλούς μεταγενέστερους συγγραφείς.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Μετάφραση: Σεσίλ Μαργέλλου-Ιγγλέση
Θεατρική Διασκευή: Σεσίλ Μαργέλλου-Ιγγλέση, Γιάννης Χαρτοδιπλωμένος, Κωνσταντίνος Χατζής
Σκηνοθεσία – Σχεδιασμός Φωτισμών: Κωνσταντίνος Χατζής
Υπεύθυνη Παραγωγής - Φωτογραφίες: Γεωργία Λένη
Βοηθοί Σκηνοθέτη: Νατάσσα Λούππου, Τζένη Παρασκευοπούλου
Παίζει: Γιάννης Χαρτοδιπλωμένος
