Οι Δούλες του Ζενέ είναι ένα έργο ασφυκτικό, ένα οργισμένο παραλήρημα απέναντι σε κάθε μορφή εξουσίας, αλλά κι ένα βαθιά υπαρξιστικό κείμενο που αποκαλύπτει με συγκλονιστικό και βασανιστικό τρόπο το δράμα του άνθρωπου που παλεύει να βρει μια θέση σε ένα σύνολο. Σε τρομάζει η ανικανότητα των ανθρώπων –και των δύο υπηρετριών, αλλά και της κυρίας του- να ζήσουν μια πραγματική στιγμή. Και τα τρία πρόσωπα παίζουν φαντασιακά παιχνίδια για να μπορέσουν να υπάρξουν: οι υπηρέτριες κάνουν την κυρία, φορούν τα φουστάνια της, μιμούνται τις πόζες και τα καμώματά της και σχεδιάζουν την εξόντωσή της. H κυρία από την άλλη είναι μια ψεύτική κούκλα που μετέρχεται όλων των ρόλων που θα μπορούαν να την κάνουν αγαπητή, χωρίς κανένα πραγματικό ενδιαφέρoν όμως, προκειμένου να αποδείξει στην κοινωνία ότι υπάρχει.
Το Εθνικό Θέατρο κάλεσε τον Μπρους Μάγιερς, έναν καλλιτέχνη που μαθήτευσε δίπλα στον Πίτερ Μπρουκ, ένα άνθρωπο βαθιά ευγενή και διορατικά σοφό, να σκηνοθετήσει την παράσταση που ανεβαίνει στη σκηνή Ρεξ-Κατίνα Παξινού. Ο Βρετανός σκηνοθέτης και ηθοποιός στήνει με χιούμορ και τελεουργικά στοιχεία αυτά τα θανατηφόρα παιχνίδια και αφήνει τους θεατές να ανασάνουν ελεύθερα.
Η κρεβατοκάμαρα της κυρίας μοιάζει με σκηνικό παλιάς χολιγουντιανής ταινίας, αλλά και μαυσωλείο. Αυτό το σπίτι είναι νεκρό, μόνο τα πρόσωπα που το κατοικούν έχουν ακόμα ανάσα, αλλά κι αυτή θα σβήσει όταν οι μικρές υπηρέτριες μέσα στο άρρωστο παιχνίδι τους θα πιουν τελικά το δηλητήριο που δεν μπορούν να δώσουν στην κυρία τους… « Γιατί η κυρία είναι καλή, είναι όμορφη» και γι’ αυτό δύσκολα θα πέσει από το θρόνο της.
Θα μείνει εκεί για πάντα να σπαταλάει άσκοπα τη ζωή της, χωρίς να κοιτάζει πραγματικά, αν και τα ψυχρά της μάτια μπορούν να καταγράφουν με ακρίβεια κάθε λεπτομέρεια. Θυμάται που άφησε το καθετί, κι όμως δεν μπορεί να διακρίνει στα μάτια των μικρών της και ασήμαντων υπηρετριών το μίσος, γιατί φυσικά δεν μπορεί να διανοηθεί ότι κάποιος θα μπορούσε να τη μισεί.
Ο Μάγιερς στήνει ένα παιχνίδι εξόντωσης και δε χαρίζεται σε κανένα, ο θεατής δεν ταυτίζεται με κανένα από τα πρόσωπα, τα παρατηρεί και αναγνωρίζει πως και οι τρεις είναι υπεύθυνες για τη Μοίρα τους. Ασεβούν μπροστά στο μέγα μυστήριο της ζωής και γι’ αυτό τιμωρούνται.
Α.Κ.
