Η έφηβη γερμανοεβραία Άννα Φρανκ (1929-1945) είναι ένα από τα γνωστότερα θύματα του «Ολοκαυτώματος», της συστηματικής εξόντωσης των Εβραίων της Ευρώπης στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης. Την εποχή που κρυβόταν μαζί με τους δικούς της σε ένα σπίτι στο Άμστερνταμ έγραφε ένα ημερολόγιο (Ιούνιος 1941 – Αύγουστος 1944), απ̓ όπου και το συγκεκριμένο απόσπασμα.
Τελικά, κάποιος κατέδωσε την οικογένεια Φρανκ στη γερμανική μυστική αστυνομία (Γκεστάπο) και στάλθηκαν όλοι στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, όπου και πέθαναν – η Άννα σε ηλικία μόλις δεκαέξι χρόνων. Επιβίωσε μόνο ο πατέρας της, Όττο Φρανκ, ο οποίος φρόντισε να εκδοθεί το ημερολόγιο της κόρης του το 1947.
(απόσπασμα)
ΣΑΒΒΑΤΟ 20 ΙΟΥΝΙΟΥ 1942
Έζησα στη Φρανκφούρτη ώς τα τέσσερά μου χρόνια. Καθώς είμαστε εκατό τοις εκατό Εβραίοι, ο πατέρας μου ήρθε στην Ολλανδία το 1933, όπου διορίστηκε διευθυντής της ολλανδικής εταιρείας Οπέκτα, που ειδικεύεται στην παρασκευή μαρμελάδας. Η μητέρα μου, Εντίθ Φρανκ-Χολλέντερ, ήρθε να τον βρει στην Ολλανδία το Σεπτέμβρη. Η Μάργκοτ κι
εγώ πήγαμε στο Αιξ-λα-Σαπέλ, όπου έμενε η γιαγιά μας. Η Μάργκοτ ήρθε στην Ολλανδία το Δεκέμβρη κι εγώ το Φλεβάρη, και μ’ έβαλαν πάνω στο τραπέζι ανάμεσα στα δώρα των γενεθλίων της Μάργκοτ.
Λίγο καιρό αργότερα πήγα στο νηπιαγωγείο της σχολής Μοντεσσόρι. Έμεινα ώς τα έξι, έπειτα πήγα στην πρώτη δημοτικού. Στη δευτέρα ξαναβρήκα τη διευθύντρια, την κυρία Κούπερους, κι αποχαιρετιστήκαμε με σπαραξικάρδιες εκδηλώσεις στο τέλος της σχολικής χρονιάς και κλάψαμε κι οι δυο, γιατί είχα γίνει δεκτή στο εβραϊκό λύκειο, στο οποίο πηγαίνει κι η Μάργκοτ.
Η ζωή μας είχε τα προβλήματα που μπορεί κανείς να φανταστεί, γιατί τα μέλη της οικογένειας που είχαν μείνει στη Γερμανία δε γλίτωσαν από τους αντιεβραϊκούς νόμους του Χίτλερ. Το 1938, μετά τα πογκρόμ,* οι δυο μου θείοι, οι αδερφοί της μαμάς, δραπέτευσαν και βρέθηκαν σώοι και αβλαβείς στη Βόρεια Αμερική κι η γιαγιά μου ήρθε να εγκατασταθεί στο σπίτι μας. Ήταν τότε εβδομήντα τριών χρονών.
Από το Μάη του 1940 κι έπειτα, τέρμα οι καλές εποχές, πρώτα ο πόλεμος, η συνθηκολόγηση, η είσοδος των Γερμανών, κι οι δυστυχίες μας, εμάς των Εβραίων, άρχισαν. Οι αντιεβραϊκοί νόμοι διαδέχονταν αδιάκοπα ο ένας τον άλλον κι η ελευθερία των κινήσεών μας περιοριζόταν όλο και περισσότερο. Οι Εβραίοι πρέπει να φορούν το κίτρινο άστρο, οι Εβραίοι πρέπει να παραδώσουν τα ποδήλατά τους, στους Εβραίους απαγορεύεται να παίρνουν το τραμ, στους Εβραίους απαγορεύεται να κυκλοφορούν με λεωφορείο ή ακόμα και με ιδιωτικό αυτοκίνητο, οι Εβραίοι μπορούν να ψωνίζουν μόνο από τις τρεις ώς τις πέντε, οι Εβραίοι μπορούν να πηγαίνουν μόνο σε Εβραίους κουρείς, στους Εβραίους απαγορεύεται να κυκλοφορούν στο δρόμο από τις οχτώ το βράδυ ώς τις έξι το πρωί, στους Εβραίους απαγορεύεται να πηγαίνουν στα θέατρα, τους κινηματογράφους και τ’ άλλα μέρη ψυχαγωγίας, στους Εβραίους απαγορεύεται να πηγαίνουν στην πισίνα ή να παίζουν τένις, χόκεϊ ή άλλα σπορ, στους Εβραίους απαγορεύεται να κάνουν κωπηλασία, στους Εβραίους απαγορεύεται να επιδίδονται δημόσια σε οποιοδήποτε άθλημα, στους Εβραίους απαγορεύεται να στέκονται στον κήπο του σπιτιού τους ή των φίλων τους μετά τις οχτώ το βράδυ, στους Εβραίους απαγορεύεται να μπαίνουν σε σπίτια χριστιανών, οι Εβραίοι πρέπει να πηγαίνουν σε εβραϊκά σχολεία, και ούτω καθεξής, να πώς κουτσοζούσαμε και μας απαγόρευαν να κάνουμε το ένα ή το άλλο. Η Ζακ μου έλεγε πάντα: «Δεν τολμάω να κάνω πια τίποτα, φοβάμαι μήπως απαγορεύεται».
*πογκρόμ: οργανωμένες μαζικές διώξεις κατά των Εβραίων
Τούτο το φαινομενικά ασυνεχές ημερολόγιο ενός παιδιού, αυτή η de profundis αποκάλυψη με τη φωνή ενός παιδιού, ενσωματώνει τη φρίκη του φασισμού περισσότερο από οποιοδήποτε στοιχείο της Νυρεμβέργης. Jan Romein
Το "Ημερολόγιο της Άννας Φρανκ" μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο τουλάχιστον δυο φορές, στην τηλεόραση πολλές περισσότερες και ανέβηκε και ως θεατρική παράσταση σε πολλά θέατρα του κόσμου.
Η Άννα Φρανκ (Anneliese Marie (Anne) Frank γεννήθηκε στις 12 Ιουνίου 1929 στην Φρανκφούρτη.
