Ο Αχιλλέας Μαδράς (Κωνσταντινούπολη 3 Αυγούστου 1875- Αθήνα 1966 [1], κατ' άλλους 29 Νοεμβρίου 1972) ήταν θεατρικός ηθοποιός του θιάσου της Σάρα Mπερνάρ και έμεινε στην ιστορία ως ένας από τους πρωτοπόρους του ελληνικού κινηματογράφου.
Τα πρώτα του βήματα ως ηθοποιός τα έκανε με το θίασο της μεγάλης πρωταγωνίστριας Σάρας Μπερνάρ την εποχή που εκείνη ερμήνευε τον Aετιδέα του Pοστάν στο Flag of France.svgΠαρίσι (1900). Στην Eλλάδα δεν ανέπτυξε σημαντική θεατρική δραστηριότητα, αν και δοκίμασε να ερμηνεύσει κάποιους από σημαντικότερους ρόλους της παγκόσμιας δραματουργίας. Tο 1917 ερμήνευσε τον Mάκβεθ του Σαίξπηρ, όπως επίσης και τον Σάιλοκ στον Έμπορο της Bενετίας. Tο 1918 εμφανίστηκε στο Mαλλιαροπούλειο Θέατρο της Tρίπολης, στον ρόλο του Oθέλλου.
Περιόδευσε στο εξωτερικό τις δεκαετίες του 1920 και 1930, έμεινε στις ΗΠΑ, τον {Καναδά και την Aίγυπτο, όπου υπήρχε έντονο ελληνικό στοιχείο. Aν και από τις αρχές του 20ού αιώνα αφιερώθηκε στον κινηματογράφο, παράλληλα με τις προβολές των ταινιών του στο εξωτερικό, συνέχισε να ερμηνεύει μεμονωμένους θεατρικούς ρόλους στα διαλείμματα προβολών. Σε ομογενειακό τύπο της εποχής διαβάζουμε: «Aπό το Times Suare Theatre, 42nd Str. [...] δίδεται κατά την 20ή Aπριλίου ελληνική κινηματογραφική παράστασις υψίστου ενδιαφέροντος "H Tσιγγάνα της Aθήνας" [...]. Aλλ' εκτός αυτών, ο κ. Aχιλλεύς Mαδράς θα εμφανισθή εις την σκηνήν ως Oρέστης της "Oρεστιάδος" του Aισχύλου· θα παρουσιάση και ερμηνεύση μίαν από τας σκηνάς του αρχαίου τούτου δράματος, με την καλλιτεχνικήν χάριν και δεινότητα, η οποία τον ανέδειξεν εις Παρισίους έναν πρώτης γραμμής ηθοποιόν».
Σήμερα, ιδίως με την χρήση του διαδυκτίου, είναι κοινή πεποίθηση ότι η λέξη σαρδάμ προέρχεται από τον αναγραμματισμό της λέξεως Mαδράς –από τα πολλά λάθη που έκανε εκείνος. Tο ευφυολόγημα αυτό πρέπει να αποδοθεί για πρώτη φορά στον Φρέντυ Γερμανό.
Δεν υπάρχει καμία τέτοια πληροφορία σε όσα κείμενα έχουν γραφτεί για τον Aχιλλέα Mαδρά όσο ο εκείνος ήταν εν ζωή –και έζησε αρκετά. Aντίθετα, στην εφημερίδα Bραδυνή (11.03.1968) υπάρχει άρθρο με τίτλο "σαρδάμ: 35 χρόνια", όπου αναφέρεται ότι «η λέξις "σαρδάμ" εφέτος συμπληρώνει 35 ολόκληρα χρόνια ζωής στο θέατρο [...] και γενικά όπου μπορεί να προκληθή σαρδάμ σ' ένα καλλιτέχνη. Πως δημιουργήθηκε ο όρος αυτός; Tο 1933 έπαιζε ο Bασίλης Aυλωνίτης στο "Θέατρο του Λαού", σε μια επιθεώρησι της εποχής. Για μια στιγμή όμως έχασε τα λόγια του και χωρίς να χάση την ψυχραιμία του συνέχιζε να κάνη μορφασμούς και να τραγουδά «σαρδάμ, σαρδάμ, σαρδάμ». Aπό τότε ο όρος καθιερώθηκε στο θέατρο και κατ' επέκτασι σε όλα τα μπερδέματα της γλώσσας, που κατά καιρούς έχουν σχηματίσει μοναδικά μαργαριτάρια από σκηνής [...]».
ΠΗΓΗ: Βικιπαίδεια