Τα θεατρικά μπουλούκια ήταν τα παλιότερα χρόνια το θέατρο των φτωχών, οι μικροί περιπλανώμενοι θίασοι στην επαρχία, το λεγόμενο “αγροτικό” που έπρεπε να κάνουν οι ηθοποιοί πριν καταξιωθούν σε κάποιο από τα μεγάλα θέατρα της Αθήνας, αλλά ταυτόχρονα ήταν και το μεγάλο φυτώριο απ' όπου αναδείχθηκαν θρυλικές μορφές της ελληνικής θεατρικής σκηνής.
Αποτελούνταν από νέους και άπειρους ηθοποιούς – οι οποίοι ήταν άνεργοι – ή ακόμη και από ολόκληρες οικογένειες πολλές φορές. Ήταν σχήματα περιφερόμενα και έπαιζαν κυρίως μυθιστορηματικά δράματα.
Τα μπουλούκια ήταν ένας από τους πιο φθηνούς τρόπους ψυχαγωγίας της εποχής αυτής (μέσα 19ου αι. ως πρώτο μισό του 20 ου αι.). Ταξίδευαν πάντα με το τραίνο και πάντα στην Τρίτη θέση αφού ήταν η πιο οικονομική. Δεν έμεναν πάντα σε ένα συγκεκριμένο μέρος αλλά όπου έβρισκαν, κάτω από άθλιες συνθήκες. Στήνανε τις παραστάσεις τους σε τσαντίρια ή πρόχειρα πατάρια, σε αυλές σχολείων ή καφενεία και το ρεπερτόριό τους ήταν συγκεκριμένο. Τις περισσότερες φορές έπαιζαν για ένα πιάτο φαΐ ή ένα καρβέλι ψωμί, αφού οι χωρικοί δεν είχαν χρήματα να πληρώσουν. Άκμασαν από τον 19ο αιώνα έως το πρώτο μισό του 20ού.
Πολλοί αξιόλογοι ηθοποιοί συμμετείχαν σε αυτά, αν και κάποιοι δε θέλουν να το ομολογούν. Μερικοί από αυτούς ήταν οι: Μαρίκα Κοτοπούλη, Σπεράντζα Βράνα, Μίμης Φωτόπουλος, Αιμίλιος Βεάκης, κ.ά. Σημαντικά έργα ήταν: «Η Γκόλφω», «Ο Αγαπητικός της Βοσκοπούλας», «Τιμή και Χρήμα», «Εσμέ η Τουρκοπούλα», «Η Κασσιανή», «Η Ωραία του Περάν», «Ο Κουρσάρος» κ.ά.
Κύριο χαρακτηριστικό των έργων τους ήταν ο αυτοσχεδιασμός, αυτός τους έδινε την ικανότητα να μετατρέπουν την κωμωδία σε δράμα και αντίστροφα. Κάποια τραγουδάκια, κάποια ανέκδοτα και κάποιοι χιουμοριστικοί διάλογοι ανάμεσά τους ήταν αυτά τα οποία τα έκαναν τόσο αγαπητά στο κοινό. Πρόσφεραν ομορφιά, δάκρυ και χαμόγελο. Κάθε βράδυ για τον καθένα από αυτούς ήταν μια εμπειρία και για κάθε χωριό ένα συμβάν.
Η περίοδος της παρακμής άρχισε μετά τον πόλεμο και με την δημιουργία των πρώτων θεατρικών αιθουσών και την πρώτη εμφάνιση του κινηματογράφου. Οι μετακινήσεις τους από μέρος σε μέρος ανέδειξαν τα μπουλούκια ως το κλασικό πρότυπο της ελληνικής λαϊκής θεατρικής παράδοσης.
Συνοψίζοντας, τα μπουλούκια έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη του πολιτισμού και του θεάτρου αφού με τη δράση τους έστησαν τα θεμέλια για το σημερινό θέατρο.
