Η Δωροθέα Στράτου υπήρξε ηθοποιός, χορογράφος και θιασάρχης. Ιδρύτρια του ομωνύμου συγκροτήματος Ελληνικών Χορών.
Όταν η Δώρα Στράτου κέρδισε το βραβείο Παγκόσμιου ΘεάτρουΓεννήθηκε στην Αθήνα το Νοέμβριο του 1903. Ήταν κόρη του δικηγόρου, πολιτικού και πρωθυπουργού Νικόλαου Στράτου και της Μαρίας Κορομηλά (κόρης του θεατρικού συγγραφέα Δημήτρη Κορομηλά). Σπούδασε πιάνο, τραγούδι χορό και θέατρο. Μεγάλωσε σε μεγαλοαστικό περιβάλλον με πολλές επιρροές από κλασσικά θεατρικά έργα αλλά και από τους μεγάλους χορούς των Ανακτόρων, πρεσβειών κλπ.Η θανατική ποινή και εκτέλεση του πατέρα της (πρώην Πρωθυπουργού) το 1922 της δημιούργησε τη μεγαλύτερη τραυματική εμπειρία στη ζωή της. Μετά τη δήμευση της περιουσίας των γονιών της και τον κοινωνικό υποβιβασμό με τη μητέρα της και τον αδελφό της Ανδρέα έφυγε στο εξωτερικό (Βερολίνο, Παρίσι και Νέα Υόρκη) για 10 χρόνια όπου συνέχισε τις σπουδές της.
Το 1932 επιστρέφει στην Ελλάδα και βοηθάει τον Κάρολο Κουν στη δημιουργία του θεάτρου του. Στη διάρκεια της κατοχής συνεργάσθηκε δραστήρια στο φιλανθρωπικό έργο της Αρχιεπισκοπής Αθηνών και συμμετείχε στον Εθνικό Οργανισμό Χριστιανικής Αλληλεγγύης.
Η πρωτοπορία της όμως στο τομέα της λαϊκής τέχνης άρχισε το 1951, όταν η τότε Βασίλισσα Φρειδερίκη αναζήτησε χοροδιδασκαλείο ελληνικών δημοτικών χορών στην Αθήνα, που όμως δεν υπήρχε. Ο τότε καθηγητής του Πανεπιστημίου Γ. Μέγας έριξε την ιδέα της δημιουργίας για την διάσωση αλλά και διάδοση των ελληνικών χορών. Η Δώρα Στράτου ανέλαβε την επιμέλεια και ο Σοφοκλής Βενιζέλος (αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης Πλαστήρα) της παρείχε βοήθεια.
Το 1952 δημιουργείται το συγκρότημα Ελληνικών Λαϊκών Χορών και το 1953 αρχίζουν για πρώτη φορά στην Ελλάδα οι πρώτες τακτικές θεατρικές παραστάσεις ελληνικών λαϊκών χορών και τραγουδιών σε επίπεδο επαγγελματικών αξιώσεων. Τον ίδιο χρόνο η Δ.Σ. δημιουργεί κοινωφελές σωματείο με την επωνυμία «Εταιρία Ελληνικών Λαϊκών Χορών και Τραγουδιού» με περιοδείες του συγκροτήματος πλέον και στο εξωτερικό δίνοντας παραστάσεις σχεδόν σε όλες τις Ηπείρους.
Το θέατρο
Το 1954 δημιουργήθηκε το υπαίθριο θέατρο Δώρας Στράτου στο αρχαίο θέατρο του Πειραιά, με καθημερινές παραστάσεις σε όλη τη θερινή περίοδο που κράτησε μέχρι το 1964, οπότε και δημιουργήθηκε το Θέατρο Κήπου του Θησείου για ένα χρόνο. Το 1965 με τη βοήθεια και συνεργασία του σκηνογράφου Σπύρου Βασιλείου δημιουργήθηκε το Θέατρο Δόρας Στράτου στο χώρο του Φιλοπάππου.
Το 1967 συνελήφθη επειδή έκρυβε στο σπίτι της τον δημοσιογράφο Χρήστο Λαμπράκη. Την αποφυλάκιση της πέτυχε από το εξωτερικό η Μελίνα Μερκούρη.
Επίσης η Δώρα Στράτου ήταν ιδρύτρια του κοινωφελούς σωματείου «Ελληνικοί Χοροί – Δώρα Στράτου», του σωματείου «Ζωντανό Μουσείο – Δώρα Στράτου» καθώς και ιδρυτικό μέλος του Θεάτρου Τέχνης, του Ελληνικού Κέντρου του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου (Αντιπρόεδρος μέχρι το 1966) και μέλος του Διεθνούς Ινστιτούτου θεάτρου (1951-1966).
Έγραψε τρία βιβλία «Μια παράδοσις, μια περιπέτεια» (1963), «Οι λαϊκοί χοροί – ένας ζωντανός δεσμός με το παρελθόν» (1966) και «Ελληνικοί παραδοσιακοί χοροί» (1970) που μεταφράσθηκαν σε πολλές γλώσσες. Επίσης είχε παρουσιάσει τέσσερις εκθέσεις συγκριτικής φωτογραφίας στην Ελλάδα και εξωτερικό και μια μεγάλη σειρά δημοτικών τραγουδιών.
Το έργο της αναγνωρίσθηκε διεθνώς και επιχορηγήθηκε από το Ίδρυμα Φορντ (1968-1972). Βραβεύθηκε από την Ένωση Αμερικανικού Εκπαιδευτικού Θεάτρου, την Ακαδημία Αθηνών (1974) και κέρδισε το Αργυρό Μετάλλιο από τον Όμιλο Ροταριανών (1975).
Για λόγους υγείας αποσύρθηκε από την ενεργό δράση της το 1983. Ήταν μόνιμος κάτοικος Αθηνών (οδού Υπατίας) και μιλούσε Γαλλικά και Αγγλικά. Πέθανε στις 20 Ιανουαρίου 1988. Κηδεύτηκε στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών.
