Το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, που σχεδιάστηκε μεταξύ
1881 και 1883 και ολοκληρώθηκε το 1895 από τον Ιωάννη Λαζαρίμο, αποτελεί το πιο ενδιαφέρον δείγμα θεατρικής αρχιτεκτονικής της εποχής του στην Ελλάδα. Η σκηνή του θεάτρου που σώθηκε σχεδόν αλώβητη, θεωρείται ένα από τα ελάχιστα σωζόμενα δείγματα στην Ευρώπη με τεχνολογία εποχής μπαρόκ. Διαθέτει προσκήνιο και χώρο ορχήστρας. Το υποσκήνιο, συνίσταται από ένα καναβο ξύλινων υποστυλωμάτων για την μετακίνηση των σκηνικών, ενώ οι διάδρομοι ανάμεσα τους ήταν εξοπλισμένοι με αναβατόρια για την ανύψωση των κατακόρυφων σκηνικών. Η μελέτη αποκατάστασης του θεάτρου δρομολογήθηκε το 2008 από το Υπουργείο Πολιτισμού μετά από τις σοβαρές φθορές των σεισμών του 1981 και 1999. Τότε αποκαλύφτηκε η μοναδική σκηνή του, που κηρύχτηκε διατηρητέα από το υπουργείο Πολιτισμού ως μνημείο της ιστορίας της τεχνολογίας. Η νέα μελέτη διατήρησε την τυπολογία του αρχικού σχεδιασμού, με πύκνωση όμως των λειτουργικών επιπέδων στις πτέρυγες προκειμένου να καλυφτούν οι ανάγκες του Θεάτρου.
Συνοπτική ιστορία
1884 Ξεκινούν οι εκσκαφές των θεμελίων. Οι εργασίες διακόπτονται για δέκα χρόνια, λόγω έλλειψης χρημάτων και εντοπισμού αρχαίων.
1895 Εγκαινιάζεται τον Απρίλιο και ένα μήνα μετά ανεβαίνει το έργο «Μαρία Δοξαπατρή» του Δ. Βερναρδάκη.
1897-8 Κλείνει λόγω εργασιών και επισκευών, που διήρκεσαν ως το 1898.
1922 Χρησιμοποιείται για στέγαση προσφύγων.
1942 Επιτάσσεται από τις δυνάμεις κατοχής και βομβαρδίζεται το 1944.
1957 Στεγάζει το Πειραϊκό Θέατρο Ροντήρη, για μια διετία.
1966 Φιλοξενεί τη Δημοτική Συμφωνική Ορχήστρα, υπό τον Μίκη Θεοδωράκη.
1981 Πλήττεται από τους σεισμούς και χαρακτηρίζεται επικινδύνως ετοιμόρροπο.
1984 Ξεκινούν οι πρώτες μελέτες.
1985 Κηρύσσεται διατηρητέο μνημείο.
2008 Ξεκινούν τα έργα αποκατάστασης, έπειτα από πολλές περιπέτειες με τις μελέτες