Το να αναζητάς επετείους μοιάζει σαν να κερδίζεις τον χρόνο που έφυγε. Μετά τα 100 χρόνια από την απελευθέρωση της Κοζάνης, το 2012, ήρθαν τα 200 χρόνια από τη γέννηση του Βέρντι, για να φτάσουμε σήμερα στα 100 χρόνια του Προυστ. Μόνο που σ’ αυτή τη περίπτωση δεν πρόκειται για γεννήσεις ή θανάτους. Πρόκειται για την επέτειο ενός βιβλίου. Ο συγγραφέας που επίμονα αναζήτησε τον χαμένο χρόνο δημοσιεύει το 1913 τον πρώτο τόμο, αυτού του έπους της καθημερινής ζωής. Ο τόμος είχε τίτλο «Από τη μεριά του Σουάν». Με αυτές τις σελίδες ξεκίνησε το οδοιπορικό του στις στιγμές που οι άνθρωποι ξεχνούν. Η Κοζάνη, όπως θυμήθηκε να αναφερθεί στη δύναμη του πεπρωμένου, που μπορεί να κτίσει ένας άνθρωπος που επιμένει – αφιέρωμα στο Βέρντι – έτσι τώρα θυμήθηκε ένα μνημειώδες λογοτεχνικό έργο, που αναζητάει εκείνα τα περιστατικά της ζωής μας, που όλοι αφήνουμε πίσω μας για να κατοικήσουν στη λήθη.
Το αφιέρωμα δεν είναι μια απλή παρουσίαση. Είναι «σιωπηλό», γιατί η λογοτεχνία έχει αυτό το προνόμιο, αλλά υποστηρίζεται από πολύ δουλειά, σε μια προσπάθεια να δοθεί η πρέπουσα αξία σ’ ένα σπουδαίο θέμα.
Έτσι εκτός από ένα πρόλογο του Β. Καραγιάννη, αναγνώσεις του Γ. Καραχισαρίδη, ακούστηκαν μουσικές εξαίσιες από την εποχή του συγγραφέα, που παρουσίασε ο Παναγιώτης Δημόπουλος, σχολίασε ο Γρηγόρης Δουγαλής, ένας απ’ τους ελάχιστους που έχουν διαβάσει τις 3.000 σελίδες του «Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο» και μάλιστα δύο φορές. Εκτέθηκε επίσης ένα σύντομο πρωτότυπο ντοκιμαντέρ για τη ζωή, το έργο και την εποχή του συγγραφέα, με έρευνα και σενάριο της Αναστασίας Βατάλη, δημιουργικό μοντάζ του Νίκου Κέφαλου και αφήγηση της Δήμητρας Καραγιάννη. Μνεία έγινε στη μοναδική ελληνική μετάφραση του έργου, που ο Παύλος Ζάννας ξεκίνησε έγκλειστος στη φυλακή επί χούντας.
