Τη σκηνοθετική μπαγκέτα της παράστασης "Είμαι ένας άλλος" κρατάει η Αλίκη Δανέζη – Knutsen, και εξηγεί στο clickatlife.gr και στη Μάνια Στάικου γιατί έχουμε ανάγκη να θυμηθούμε-χάρη στο θέατρο, την ποίηση και τη φιλοσοφία ζωής αυτού του «ωραίου καταραμένου» πάνω στον οποίο ακούμπησαν μεταξύ άλλων οι Τζιμ Μόρισον, Πάτι Σμιθ, Τζον Λένον κ.α.
Ποιο πρόσωπο του Ρεμπώ θα μας παρουσιάσει ο Γιάννης Στάνκογλου;
Είναι λίγο από όλα: ο ποιητής, το ανήσυχο αγόρι που προσπαθεί να βρει την ταυτότητά του ανάμεσα σε κοινωνικούς περιορισμούς, ο επαναστάτης, αυτός που αποφασίζει να αφήσει τα πάντα πίσω του, ο απογοητευμένος άνθρωπος που δεν έχει βρει το σημείο που θα τον ενώσει και θα τον κρατήσει στην κοινωνία. Κυρίως είναι ο άνθρωπος που προσπαθεί να αποδεχτεί τον θάνατο.
Η παράσταση επαναλαμβάνεται. Έχετε αναθεωρήσει κάποια σημεία της;
Η παράσταση δεν έχει σταματήσει να παίζεται, έκανε μεγάλη περιοδεία σε διάφορες πόλεις. Σίγουρα εξελίσσεται και αλλάζει από πόλη σε πόλη, μπαίνει μέσα στον ρυθμό του ταξιδιού, που θυμίζει την ιδιοσυγκρασία του Ρεμπώ. Μέσα από όλο αυτό το ταξίδι, η παράσταση αλλάζει.
Μπορείτε να μας μιλήσετε για τη συνεργασία σας με τον Γιάννη Στάνκογλου;
Ήταν μια πολύ ωραία συνεργασία, χωρίς συγκρούσεις. Έχουμε δουλέψει αρκετές φορές μαζί, οπότε υπάρχει αυτός ο τρόπος και η άνεση να ζητάμε ο ένας από τον άλλον πράγματα πολύ συγκεκριμένα και πολύ δύσκολα. Ο Γιάννης είναι ένας ηθοποιός που ελίσσεται και είναι πολύ αυθόρμητος. Αυτό το στοιχείο έχω μάθει να το χρησιμοποιώ δημιουργικά, ώστε να προκύπτουν διάφορα πράγματα.
Επειδή υπάρχει αυτή η οικειότητα και σχέση τόσο χρόνων μεταξύ μας είναι πάντα μεγάλη πρόκληση να δουλεύουμε μαζί. Στο συγκεκριμένο έργο ο αυθορμητισμός του ήταν καταλυτικός, γιατί ταίριαζε με την ιδιοσυγκρασία του Ρεμπώ.
Σε ποια σημεία από τον περιπετειώδη βίο του Ρεμπώ εστιάζει η παράσταση;
Το έργο είναι χωρισμένο σε τέσσερα στάδια της ζωής του. Η παιδική του ηλικία σε ένα χωριό, η σχέση με την οικογένεια, τη μητέρα, τη θρησκεία. Η δεύτερη είναι όταν φεύγει στο Παρίσι, η επανάσταση, η Κομμούνα του Παρισιού. Η τρίτη είναι μια στιγμή που συμβαίνει ένας εικονικός θάνατος του παλιού του εαυτού. Η τέταρτη είναι η περίοδος που βρίσκεται στην Αφρική, έχει αφήσει πίσω του τη συγγραφή και όλη του την παλιά ζωή. Μένει εκεί μέχρι τον θάνατό του.
Η θεματική γραμμή που διαπερνά όλο το έργο είναι η σχέση του Ρεμπώ με τον θάνατο, η διαρκής σύγκρουσή του με την ιδέα του θανάτου, συμβολικού και πραγματικού.
Μπορείτε να μας «συστήσετε» τον σουηδό συγγραφέα του έργου Μίκαελ Αζάρ; Ποιες πλευρές του θεατρικού «πορτρέτου» που έπλασε για τον Ρεμπώ κέντρισαν τη δημιουργική σας διάθεση;
Ο Μίκαελ Αζάρ είναι ένας εξαιρετικός συγγραφέας και ακαδημαϊκός, με τον οποίο συνεργαστήκαμε πάρα πολύ καλά, τόσο στη μετάφραση όσο και εννοιολογικά σε διάφορα σημεία του έργου. Το πιο σημαντικό είναι ότι είδε πέρα από την περσόνα που είναι ο Ρεμπώ. Είδε έναν άνθρωπο που ήρθε σε σύγκρουση με τον εαυτό του, την κοινωνία και τον θάνατο. Έναν άνθρωπο ιδιοφυή σε μια σύγκρουση τρομερά έντονη.
Ποια είναι η σκηνοθετική γραμμή της παράστασης;
Προσπάθησα να επικεντρωθώ πάνω στη δράση. Στο έργο υπάρχει μια φράση που λέει «σημασία έχουν οι πράξεις, όχι τα λόγια». Επειδή το έργο έχει σημαντικές στιγμές της ζωής του, θεώρησα ότι ήταν καλύτερο να ασχοληθώ με τις πράξεις του. Ήταν καλύτερο για την κατανόηση της πορείας του ήρωα. Πολύ σημαντική και η δυναμική που δίνει στη σκηνή.
«Εγώ είμαι ένας άλλος». Ποια ήταν η προσωπική επανάσταση του Ρεμπώ; Και με ποιο τρόπο πιστεύετε ότι η υπαρξιακή του αγωνία μπορεί να «μιλήσει» στο σύγχρονο θεατή;
Ήταν ένας άνθρωπος με υψηλή ευφυΐα και μεγάλο ταλέντο που συνεπάγεται μεγάλες ευαισθησίες. Δε δεχόταν τα δεδομένα όπως του παρουσιάζονταν, αμφισβητούσε τους περιορισμούς και τους κανόνες- τους θρησκευτικούς, τους κοινωνικούς, τους οικογενειακούς.
Μέσα από μια προσπάθεια να ανακαλύψει τα όρια της ελευθερίας του ζει έντονα και προκαλεί όλους αυτούς τους θεσμούς. Αυτό είναι μια μορφή επανάστασης. Παρ’ όλα αυτά η μεγαλύτερή του επανάσταση ήταν η απόφασή του να απαρνηθεί όλα αυτά που δεν μπόρεσαν να του δώσουν την ελευθερία που φανταζόταν και να ακολουθήσει έναν εντελώς δικό του μοναχικό δρόμο.
Πιστεύω ότι βρισκόμαστε σε μια διαρκή αναζήτηση προσωπικών ορίων και βιώνουμε παράλληλα το αίσθημα του περιορισμού της ελευθερίας μας. Ο τρόπος με τον οποίο ο Ρεμπώ προσεγγίζει και αντιλαμβάνεται όλα αυτά, μιλάει στην ψυχή του σύγχρονου θεατή.
Πώς εντάσσεται η ποίηση του Ρεμπώ στην παράσταση;
Η ποίηση σε λίγες στιγμές είναι αυτούσια, τις περισσότερες φορές αφομοιώνεται μέσα στον λόγο του χαρακτήρα, είτε σαν αποσπασματικές φράσεις είτε σαν ένας λόγος που προκύπτει, εμπνέεται από την ποίησή του. Θεματικά το κείμενο εμπνέεται από την ποίηση και τον προβληματισμό που διέπει τα ποιήματα του Ρεμπώ. Αναζητά τις απαντήσεις μέσα από αυτά.
Τι ερμηνεία δίνετε εσείς στη φράση «εγώ είμαι ένας άλλος»;
Η εσωτερική αναζήτηση, η εσωτερική σύγκρουση, η διαρκής αναζήτηση του εγώ ως κάτι αυθεντικό, που δεν προκύπτει από τις επιταγές της κοινωνίας, της οικογένειας, της θρησκείας. Η δυνατότητα του να απαρνηθείς, να αφήσεις πίσω τον παλιό σου εαυτό σε μια προσπάθεια να γνωρίσεις τα πιο μύχια της ψυχής σου.
Ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σας στο θέατρο και τον κινηματογράφο;
Υπάρχουν ενδιαφέρουσες προτάσεις, αν καταφέρω να τα συνδυάσω με τον ερχομό του δεύτερου μου παιδιού, θα τα επιχειρήσω.
Κείμενο: Μίκαελ Αζάρ. Μετάφραση – σκηνοθεσία: Αλίκη Δανέζη – Knutsen. Σκηνικά : Νίκος Αναγνωστόπουλος. Κοστούμια: Σωτήρης Γεωργίου. Φωτισμοί: Γιάννης Δρακουλαράκος. Κίνηση: Νίκος Δραγώνας. Μουσική: Carl Michael Von Hausswolff. Βοηθός σκηνοθέτη: Κατερίνα Λάττα. Ερμηνεύει ο Γιάννης Στάνκογλου.
Μάνια Στάικου
Πηγή :This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
