Ένα πολύ σημαντικό αφηγηματικό έργο του Διονυσίου Σολωμού, “Η γυναίκα της Ζάκυνθος” σε σκηνοθεσία Δήμου Αβδελιώδη θα περιοδεύσει σε αρχαία θέατρα της Ελλάδας το φετινό καλοκαίρι και θα περάσει και από το Αρχαίο Θέατρο τη Ερέτριας το Σάββατο στις 21/6, το οποίο έχει πια μπει σε τροχιά αναστήλωσης και ανάδειξης.
Ο Δήμος Αβδελιώδης καταπιάνεται με ένα από τα πιο αινιγματικά κείμενα του Σολωμού. Ο ποιητής αφήνει το φως και ανιχνεύει το σκοτάδι. Ενδύεται το προσωπείο του ιερομόναχου και κοιτάζει στα μάτια το Κακό, χωρίς να το φοβάται. Το Κακό εδώ δεν είναι ο απέναντι, είναι ανάμεσά μας, μέσα μας. Η παράσταση με την ανάδειξη του Λόγου του ποιητή, όπως ενσαρκώνεται από την ερμηνεία της Όλιας Λαζαρίδου, ανασύρει στην επιφάνεια κρυμμένες πτυχές του έργου.
Με το έργο αυτό ο Σολωμός αφήνει το φώς και ανιχνεύει το σκοτάδι.
Αν και μικρό σε έκταση, δέκα μικρά κεφάλαια, είναι ο αντίποδας που στηρίζει όλο το άλλο του έργο, αντισταθμίζοντας το βάρος και την έκταση της αναζήτησης του. Δανείζεται λοιπόν το προσωπείο του Αγίου Διονυσίου – που έζησε ως ιερομόναχος έως τα 172 του χρόνια σ’ ένα μοναστήρι της Ζακύνθου- για να κοιτάξει στα μάτια το κακό. Το γεγονός πως μπορεί να δει μέσα από τα μάτια ενός Άλλου, τον απελευθερώνει και τον μεταφέρει σαν πνεύμα, εκεί όπου μπορεί να βλέπει την τυφλή και ακατανόητη δύναμη του κακού, χωρίς να το φοβάται. Αυτή ακριβώς η έλλειψη φόβου είναι που τον θωρακίζει και του δίνει το έλλογο στοιχείο και τον έλεγχο, ώστε το θεωρούμενο ως υποστασιοποιημένο κακό, -Η Γυναίκα της Ζάκυνθος εδώ- να καταρρεύσει αδύναμο και αξιολύπητο μπροστά του. Η έννοια του κακού θα υπερεκτιμάτο, και θα αδρανοποιούσε τον ίδιο, μόνο εάν το υποτιμούσε περιφρονώντας το, ή αν απέστρεφε το βλέμμα του από αυτό φοβισμένος, με αποτέλεσμα να παραλύσει και να εκλείψει η κυριαρχία του Λόγου.
Το κακό εδώ δεν είναι οι Τούρκοι, δεν είναι ο απέναντι, δεν είναι ο προφανής εχθρός. Το κακό είναι ανάμεσά μας, είναι μέσα μας. Εμείς οι ίδιοι γινόμαστε οι φορείς του κακού, από το φόβο ή από την άγνοιά μας.
Σχεδίασε και άρχισε να γράφει το έργο το 1826 στη Ζάκυνθο, βλέποντας με συναισθήματα πόνου και απέραντης συμπάθειας, τις προσφυγοπούλες Γυναίκες από το πολιορκημένο Μεσολόγγι, – που επαιτούσαν ζητώντας τρόφιμα και χρήματα για τους έγκλειστους Άνδρες τους, να αντιμετωπίζουν κατάμουτρα τη λεκτική βία, την προσβολή και την ταπείνωση από μια δύσμορφη, δυστυχισμένη γυναίκα.
Το έργο, αν και έχει την επίφαση ενός οραματικού οίστρου, είναι ωστόσο απόλυτα ρεαλιστικό, γιατί ανιχνεύει τις αιτίες της κακοδαιμονίας και της διχόνοιας, σαν ζητήματα βαθιάς άγνοιας και αδυναμίας πρωτίστως ημών των ιδίων, των παρατηρητών, των φερομένων ως υποκειμένων του ορθού λόγου. Κάθε παραίτησή μας μπροστά σε κάτι παράλογο και άδικο , γίνεται αυτόματα προσχώρηση στο αντίθετο στρατόπεδο, της άγνοιας και του χάους, που εμπεριέχει το απρόβλεπτο, το οδυνηρό, το κακό.
Η παράσταση, με την πιστή στο νόημα , φωνητική αναπαράσταση του Λόγου του ποιητή, επιζητά να ανασύρει και να ζωντανέψει και όλες τις άλλες πτυχές που κρύβονται σ’ αυτό το έργο, που δεν παύει να μας γοητεύει και να μας αφορά, σαν μια σημαντική κατάθεση ενός αγνού και μεγάλου στοχαστή, που ενεργοποιεί τη σκέψη μας επάνω σε θεμελιώδη ζητήματα της πραγματικότητας μας και της πραγματικής μας ταυτότητας.
Συντελεστές:
ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ– ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ : Δήμος Αβδελιώδης
ΜΟΥΣΙΚΗ: Βαγγέλης Γιαννάκης
ΕΝΔΥΜΑΤΑ: Αριστείδης Πατσόγλου
ΕΡΜΗΝΕΥΕΙ η Όλια Λαζαρίδου
ΑΓΓΕΛΟΣ: Δανάη Ρούσσου ΦΑΣΜΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ: Κατερίνα Χαρμάνη
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ: Κλέλια Παπαγιανοπούλου