Η απειλή της ματαίωσης βαραίνει όλο και περισσότερο πάνω από τα καλοκαιρινά φεστιβάλ στη Γαλλία, καθώς η κόντρα ανάμεσα στην κυβέρνηση και τους εργαζόμενους στον χώρο τού θεάματος για το καθεστώς επιδότησης της ανεργίας σκληραίνει, με τις απεργίες να απειλούν πια τη «ναυαρχίδα» των καλοκαιρινών διοργανώσεων, το Φεστιβάλ της Αβινιόν...
Ήδη οι απεργιακές κινητοποιήσεις, που ξεκίνησαν στις αρχές Ιουνίου, οδήγησαν σε ματαίωση το θεατρικό φεστιβάλ του Μονπελιέ, καθώς και ένα φεστιβάλ χορού στην πόλη Ουζέ. Άλλες διοργανώσεις, όπως στο Ανζού, στην Τουλούζη και τη Λυόν, ακύρωσαν την πρεμιέρα ή μέρος των παραστάσεών τους, ενώ σε όσες εκδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν οι απεργοί, αλλά συχνά και οι διοργανωτές, εξηγούν πριν την έναρξη στο κοινό τους λόγους που οδήγησαν τους εργαζόμενους σε απεργία.
Έτσι, τα σύννεφα πυκνώνουν πάνω από την Αβινιόν, το διεθνούς εμβέλειας θεατρικό φεστιβάλ της Γαλλίας, που το 2003 είχε ματαιωθεί εξαιτίας μιας ανάλογης απεργίας. «Σήμερα όμως μια ματαίωση θα είναι καταστροφική», λέει ο Ολιβιέ Πυ, ο οποίος βλέπει την πρώτη διοργάνωση υπό την καλλιτεχνική του διεύθυνση να βρίσκεται στον αέρα. Και εξηγεί ότι για λόγους περιορισμού του κόστους το φεστιβάλ δεν έχει ασφαλιστικά συμβόλαια απέναντι σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, που θα δημιουργούσε έλλειμμα 4-5 εκατομμυρίων ευρώ.
Την ώρα που στο Παρίσι, τη Δευτέρα 16 Ιουνίου, περίπου 10.000 απεργοί πραγματοποιούσαν συγκέντρωση έξω από το υπουργείο Πολιτισμού, ο Ολιβιέ Πυ συναντούσε την υπουργό Ορελί Φιλιπετί, προκειμένου να την ενημερώσει ότι η απόφαση των εργαζομένων για απεργία είναι καθολική, συνεπώς η μόνη λύση για τη σωτηρία του φεστιβάλ είναι η υποχώρηση της κυβέρνησης.
Οι λόγοι της οργής
Τι οδήγησε όμως τους Γάλλους εργαζόμενους στον χώρο του θεάματος σε αυτή τη μαζική απεργία, που θέτει σε κίνδυνο τις καλοκαιρινές καλλιτεχνικές διοργανώσεις και προσθέτει ακόμη έναν σοβαρό πονοκέφαλο στη σοσιαλιστική κυβέρνηση;
Την κρίση πυροδότησε η συμφωνία των «κοινωνικών εταίρων», στις 22 Μαρτίου, για τη μεταρρύθμιση του καθεστώτος επιδότησης της ανεργίας στον χώρο του θεάματος, με όρους σαφώς δυσμενέστερους για τους εργαζόμενους, που μειώνουν το εισόδημά τους και, κυρίως, δυσκολεύουν την ένταξή τους σε αυτό το ειδικό καθεστώς.
Το ειδικό αυτό καθεστώς θεσμοθετήθηκε το 1936, από την κυβέρνηση του Λαϊκού Μετώπου, και αρχικά αφορούσε τους τεχνικούς κινηματογράφου, ενώ αργότερα επεκτάθηκε σε όλους τους εργαζόμενους στον χώρο του θεάματος. Ουσιαστικά, πρόκειται για μια επιδότηση για το διάστημα της ανεργίας ανάμεσα σε δύο συμβόλαια, μια ρύθμιση που αντιμετωπίζει την προσωρινότητα της καλλιτεχνικής εργασίας, η οποία είναι σύμφυτη με το επάγγελμα.
Από τις συγκεκριμένες ρυθμίσεις, που αφορούν περίπου 250.000 εργαζόμενους, τα δύο τρίτα των απασχολούμενων (καλλιτεχνών, τεχνικών, διοικητικών), μονάχα 100.000 επιδοτήθηκαν το 2013 έστω και για μία ημέρα, καθώς για την είσοδο στο καθεστώς επιδότησης απαιτούνται τρεισήμισι μήνες εργασίας. Σε κάθε περίπτωση όμως, οι απαιτήσεις είναι αισθητά λιγότερες (και το επίδομα αισθητά υψηλότερο) σε σχέση με το καθεστώς των άλλων εργαζομένων - εδώ όμως πρέπει να συνυπολογιστεί και η διαφορά του μέσου μισθού: 13.700 στον χώρο του θεάματος, 18.400 στους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα.
Το καθεστώς αυτό, ιδιαίτερα στα χρόνια της κρίσης, έχει βρεθεί στο στόχαστρο: Σύμφωνα με το γαλλικό Γενικό Λογιστήριο προκαλεί ένα έλλειμμα 1 δισ. τον χρόνο (!), ενώ σύμφωνα με πιο «μετριοπαθείς» υπολογισμούς του αντίστοιχου ΟΑΕΔ, φτάνει τα 320 εκατ., υπολογισμούς που οι εργαζόμενοι όμως αμφισβητούν.
Με τις εργοδοτικές οργανώσεις να απαιτούν, νέτα σκέτα, την κατάργηση του ειδικού αυτού καθεστώτος, η συμφωνία της 22ας Μαρτίου επιτρέπει στη γαλλική κυβέρνηση να ισχυρίζεται ότι «διέσωσε» το καθεστώς. Με μεγάλο κόστος όμως, καθώς η «μεταρρύθμιση», την οποία οι εργαζόμενοι απορρίπτουν με μαζικές κινητοποιήσεις, διατηρεί τους δυσμενείς όρους προηγούμενων ρυθμίσεων (δεν λαμβάνεται υπόψη το σύνολο των ωρών εργασίας για τη θεμελίωση δικαιώματος) και επιβάλλει δυσμενέστερους, όπως: εισοδηματικό πλαφόν, αύξηση των κρατήσεων κοινωνικής ασφάλισης, που οδηγεί σε μείωση του καθαρού μισθού περίπου 0,8% και αύξηση του χρονικού διαστήματος που πρέπει να μεσολαβεί ανάμεσα στον τελευταίο μισθό και το πρώτο επίδομα.
Η κυβέρνηση πρέπει να επικυρώσει τη συμφωνία εντός του Ιουνίου, η οποία σε αυτήν την περίπτωση θα τεθεί σε ισχύ από 1ης Ιουλίου. Θορυβημένη από τις κινητοποιήσεις, έχει ορίσει ειδικό διαμεσολαβητή, αν και δεν δείχνει διατεθειμένη να παρέμβει η ίδια για να αναθεωρηθεί η συμφωνία. Έπειτα από αρκετές ημέρες σιωπής, η υπουργός Πολιτισμού δήλωσε τη Δευτέρα πως «οι κοινωνικοί εταίροι δεν εξάντλησαν όλες τις παραμέτρους του κοινωνικού διαλόγου», πετώντας έτσι το μπαλάκι σε αυτούς, προκειμένου να τροποποιήσουν πλευρές της συμφωνίας και να βρεθεί έτσι μια διέξοδος από την κρίση.
«Μοναδικό στον κόσμο»
Αυτό το σύστημα επιδότησης, που αποτελεί γαλλική ιδιαιτερότητα, καθώς είναι «μοναδικό στον κόσμο», έχει επιτρέψει στη Γαλλία να διατηρεί μια εξαιρετική πολιτιστική πολιτική, η οποία αποφέρει τεράστια έσοδα στις πόλεις που φιλοξενούν καλοκαιρινά φεστιβάλ, αλλά και συνολικά στη χώρα από τον τουρισμό, μας έλεγε ο Ολιβιέ Πυ κατά την περσινή επίσκεψή του στη χώρα μας. Μολονότι ο ίδιος δεν θα ματαίωνε παράσταση για κανέναν λόγο, όπως δήλωσε πρόσφατα στην εφημερίδα Le Monde, θεωρεί πως οι εργαζόμενοι του θεάματος είναι οι αποδιοπομπαίοι τράγοι για ελλείμματα που προκαλεί η ίδια η αύξηση της ανεργίας.
«Αν αφήσουμε τα αφεντικά να κάνουν αυτό το έγκλημα, θα σκοτώσουμε το γαλλικό θέατρο. Γιατί το δημόσιο θέατρο στηρίχτηκε στο σύστημα αυτό, που είναι πειραματικό, μοναδικό και απολύτως βιώσιμο» λέει ο σημερινός καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ της Αβινιόν.
Σ. Κακουριώτης
ΠΗΓΗ: Η ΑΥΓΗ
