Στη Θεσσαλονίκη, στο Θέατρο Δάσους με τις καιρικές συνθήκες να μην είναι οι καλύτερες, δόθηκε η πρεμιέρα των "Περσών" από το ΚΘΒΕ. Το απαράμιλλο έργο του Αισχύλου, μια από τις πιο ουσιαστικές αντιπολεμικές κραυγές της παγκόσμιας λογοτεχνίας, εκτοξεύτηκε από τη σκηνοθεσία της Νικαίτης Κοντούρη κι έναν δυναμικό και καλοκουρδισμένο θίασο.
Φέρτης, Σακελλαρίου, Γεωργακόπουλος, Κολοβός, Χορός, Νύφες του πένθους και όλοι οι συντελεστές, υποκλίθηκαν μπροστά σε ένα θερμό κοινό, που επί 5 λεπτά χειροκροτούσε ενθουσιασμένο. Θα κάνω μια δήλωση και θα πω ότι η καλύτερη Άτοσσα του κόσμου, είναι αυτή του Άκη Σακελλαρίου. Άχρονη και άφυλη. Όπως ακριβώς είναι η φύση του πόνου. Και ο πιο σπαρακτικός Αγγελιαφόρος, αυτός του Γεωργακόπουλου. Ο Ξέρξης του Κολοβού, η μεγάλη έκπληξη. Τέλος, ήταν εμπειρία, να βλέπεις τον Δαρείο του Φέρτη.
Επίσης, οι φωτογραφίες του άρθρου είναι αποκλειστικές. Ο αναγνώστης μπορεί εύκολα να συμπεράνει, κοιτώντας τες, ότι όλα τα παραπάνω, είναι μόνο λέξεις ακριβείας.
Οι «Πέρσες» αποτελούν μια τραγωδία διαχρονική, με οικουμενικό λόγο και αναλλοίωτες αξίες, που διερευνά με συναρπαστικό τρόπο το θέμα της «ύβρεως», της ανθρώπινης αλαζονείας, της ελευθερίας του ατόμου και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Ένα διαχρονικό μάθημα ηθικής πάνω στην άκαμπτη συνείδηση του κάθε δυνάστη, που, ιστορικά, έχει προκαλέσει πολέμους και ανθρώπινο πόνο.
Η παράσταση, την οποία θα παρουσιάσει το Κ.Θ.Β.Ε. το καλοκαίρι του 2014 σε μια μεγάλη περιοδεία σε όλη την Ελλάδα, θα παρουσιάζεται στο Θέατρο Δάσους της Θεσσαλονίκης έως το Σάββατο 19 Ιουλίου.
Η καλοκαιρινή περιοδεία του έργου «Πέρσες» πραγματοποιείται υπό την αιγίδα του ΕΟΤ.
Λίγα λόγια για το έργο
Το αντιπολεμικό έργο του Αισχύλου είναι η πρώτη από τις σωζόμενες τραγωδίες που αντλεί τη θεματολογία της από ιστορικά γεγονότα, καθώς πραγματεύεται την οδύνη των Περσών όταν πληροφορούνται για τη συντριπτική ήττα τους στη Σαλαμίνα. Ενώ πρόκειται για έναν έμμεσο ύμνο του ελληνικού πνεύματος που συνέτριψε τους Ασιάτες, το θέμα είναι ιδωμένο με μοναδικό τρόπο από την πλευρά των ηττημένων. Σε ολόκληρη την τραγωδία δεν ακούγεται ούτε ένα ελληνικό όνομα.
Γιάννης Φέρτης, Σοφία Καμαγιάννη, Νικαίτη Κοντούρη, Γιάννης Βούρος, Λάζαρος Γεωργακόπουλος, Άκης Σακελλαρίου
Σημείωμα σκηνοθέτη
Τι εγυρεύαμεν εκεί στη Σαλαμίνα
στόλους να κουβανούμε και να ναυμαχούμε.
Τώρα θα πάμε πίσω στα Εκβάτανά μας,
θα πάμε στην Περσέπολί μας και στα Σούσα.
Θα πάμε, πλην σαν πρώτα δεν θα τα χαρούμε.
Οτοτοτοί, οτοτοτοί∙ η ναυμαχία
αυτή γιατί να γένεται και ν’ απαιτήται.
Οτοτοτοί, οτοτοτοί∙ γιατί να πρέπη
να σηκωνόμεθα, να παραιτούμεν όλα,
κ’ εκεί να πιαίνουμε να ναυμαχούμε αθλίως.
Έτσι γιατί να ήναι∙ μόλις κανείς έχει
τα περιώνυμα Εκβάτανα, τα Σούσα
και την Περσέπολιν, ευθύς αθροίζει στόλο
και πηαίνει προς τους Έλληνας να ναυμαχήση.
Α ναι βεβαίως• άλλο λόγο να μη λέμε:
οτοτοτοί, οτοτοτοί, οτοτοτοί.
Α ναι τω όντι∙ τί μας μένει πια να πούμε :
οά, οά, οά, οά, οά, οά.
K.Π. Καβάφης, Η ναυμαχία
Διαβάζοντας τους Πέρσες ένοιωσα εξ αρχής την παρουσία των νεκρών να στοιχειώνουν το έργο. Στον πρώτο κιόλας στίχο του πρωτοτύπου υπάρχει η μετοχή «οιχωμένων» και αποδίδεται «αυτοί που έχουν φύγει».
Η αγωνία που κουβαλά ο Χορός των Περσών και οι τρεις γυναίκες, «νύφες του πένθους», γι' αυτούς που πήγαν μακριά να επιτεθούν, μετατρέπεται σε φόβο με τον ερχομό της τρομαγμένης Άτοσσας και στη συνέχεια σε καθολικό τρόμο με τη λεπτομερέστατη αφήγηση του Αγγελιαφόρου. Έτσι οι απόντες γίνονται οριστικά «αυτοί που έφυγαν και δεν θα γυρίσουν ποτέ πια». Απαρηγόρητοι οι ζωντανοί αναζητούν βοήθεια από τον πεθαμένο βασιλιά Δαρείο. Όμως ούτε ο Δαρείος μπορεί να αλλάξει το πεπρωμένο της χώρας τους. Αντίθετα, αναθέτει στον Χορό και την Άτοσσα τη φροντίδα του ηττημένου Ξέρξη.
ΟΛΑ ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ δείχνουν τον Ξέρξη ως μοναδικό υπαίτιο της καταστροφής. Αψύς, άφρων, άμυαλος, επηρμένος, αλαζών, υβριστής, ο Ξέρξης ξεπερνά κάθε όριο, αγνοώντας πως προκαλεί τους Θεούς και πως οι Θεοί θα τον τιμωρήσουν ανελέητα. Ο μηχανισμός της Δικαιοσύνης λειτουργεί αυτόματα και τιμωρεί όποιον προσβάλλει τη Φύση και τους Θεούς.
Ο Ξέρξης επιστρέφει ως ο μόνος επιζών, αλλά ως εσαεί Βασιλιάς, θα ξανασταθεί στα πόδια του.
Οι Πέρσες θα μάθουν;
Έργο βαθιά πολιτικό που αντιπαραθέτει τη Δημοκρατία με την Τυραννία, την ελευθερία του ατόμου με την απόλυτη υποταγή στην εξουσία, την ομοψυχία και την αυταπάρνηση στη μάχη με τη λιποψυχία και την άτακτη φυγή, υμνεί τους Έλληνες, αλλά ταυτόχρονα κρούει τον κώδωνα στην αμετροέπεια και την αλαζονεία των ανθρώπων και κυρίως των ηγετών τους, που μπορούν να προκαλέσουν τον αφανισμό ενός ολόκληρου λαού με τα μεγαλεπήβολα σχέδιά τους.
Νικαίτη Κοντούρη
Μένη Λυσαρίδου και Γιάννης Βούρος
Ο κόσμος που απαξίωσε τη βροχή προς τιμή των "Περσών"...
Συντελεστές
Μετάφραση: Πάνος Μουλλάς
Σκηνοθεσία: Νικαίτη Κοντούρη
Σκηνικά: Γιώργος Πάτσας
Κοστούμια: Γιάννης Μετζικώφ
Μουσική: Σοφία Καμαγιάννη
Χορογραφία: Κώστας Γεράρδος
Φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος
Δραματουργική ανάλυση: Λεωνίδας Παπαδόπουλος
Μουσική διδασκαλία: Νίκος Βουδούρης
Βοηθός Σκηνοθέτης: Γιάννης Παρασκευόπουλος
Βοηθός σκηνογράφου: Δανάη Πανά
Βοηθός ενδυματολόγου: Ήρις Τσαγκαλίδου
Βοηθός χορογράφου: Δέσποινα Κέη
Οργάνωση παραγωγής: Πέτρος Κοκόζης
Πρωταγωνιστούν: Γιάννης Φέρτης (Δαρείος), Άκης Σακελλαρίου (Άτοσσα), Λάζαρος Γεωργακόπουλος (Αγγελιαφόρος), Γιώργος Κολοβός (Ξέρξης).
Χορός
Κορυφαίος: Βασίλης Σπυρόπουλος
Κορυφαίοι-Χορός (με αλφαβητική σειρά): Απόλλων Δρικούδης, Δημήτρης Δρόσος, Νίκος Καπέλιος, Δημήτρης Καραβιώτης, Θανάσης Κεραμίδας, Νίκος Μαραγκόπουλος, Σπύρος Σαραφιανός, Χρίστος Στυλιανού, Νίκος Τουρνάκης, Στέλιος Τράκας, Γιάννης Χαρίσης, Κωνσταντίνος Χατζησάββας, Γιώργος Ψυχογιός.
«Νύφες του πένθους» (με αλφαβητική σειρά):
Λαμπρινή Αγγελίδου, Μομώ Βλάχου, Κλειώ-Δανάη Οθωναίου.
Tσέλο: Θοδωρής Παπαδημητρίου
*Οι φωτογραφίες του άρθρου είναι της Σταυρούλας Κεντιέ αποκλειστικά για το Onlytheater.gr
Χρύσα Φωτοπούλου
