Λένε ότι στα χρόνια της κρίσης που ζούμε το θέατρο πάει καλά. Αλλά τι εννοούμε πάει καλά; Ναι, έχει αυξηθεί ο αριθμός των ανθρώπων που επιλέγουν το θέατρο ως έξοδο, μιας και είναι σαφώς φτηνότερο από κέντρα διασκέδασης, μπουζούκια κτλ. Αυτό όμως δεν σημαίνει πολιτιστική πρόοδος και ανάπτυξη.
Πολλοί καλλιτέχνες διατυμπάνιζαν ότι με την κρίση είναι η ώρα ξεκαθαρίσματος. Τέτοιες δηλώσεις είναι, όπως αποδείχτηκε, όχι απλώς άτοπες, αλλά ως και χυδαίες. Μιας και τίποτα δεν άλλαξε και κανένα ξεκαθάρισμα δεν έγινε. Κάποιοι, ελάχιστοι, πλήρωσαν τη νύφη, αλλά τα κακώς κείμενα συνεχίζονται. Πάλι και πάλι βλέπουμε κακόγουστα θεάματα, προβάλλονται πρόσωπα αμφιβόλου καλλιτεχνικής ταυτότητας, παίζονται τα γνωστά συντεχνιακά παιχνιδάκια και πάει λέγοντας.
Άλλη κραταιά άποψη είναι ότι πάντα το θέατρο πάει καλά σε δύσκολες εποχές και πολλοί φέρνουν ως παράδειγμα ότι ακόμα και μέσα στον πόλεμο επέζησε. Ναι, υπήρχαν θέατρα τότε, αλλά κυρίως ήταν διασκεδαστικά θεάματα -κέφι, χορός, τραγούδι δηλαδή- με εξαίρεση το καμπαρέ που είχε ένα πολιτικό υπόβαθρο. Σαφώς υπήρξαν και ελάχιστες εξαιρέσεις που οφείλονται σε πρόσωπα συγκεκριμένα, τα οποία αγωνίστηκαν πραγματικά να παράξουν πολιτιστικό έργο σε ζοφερές περιόδους. Αλλά η γενική κατάσταση απέχει παρασάγγας από το να μιλάμε για ανάπτυξη του θεάτρου. Είναι ιστορικά αποδεδειγμένο ότι οι τέχνες ακμάζουν σε περιόδους ευμάρειας, οικονομικής κοινωνικής και κυρίως πολιτικής.
Σίγουρα το θέατρο αποτελεί διαφυγή, είναι τέχνη εξομολογητική και παρηγορητική ταυτόχρονα. Όμως ο πολιτισμός παράγεται όχι από την αυτοθυσία ανθρώπων, αλλά από οργανωμένες θεσμικές κινήσεις εν έτει 2015. Και δυστυχώς σε ένα κράτος που όλα καταρρέουν, το θέατρο δεν μπορεί να μείνει ανεπηρέαστο. Όχι ότι δεν θα γίνονται παραστάσεις, όχι ότι οι δαιμόνιοι Έλληνες καλλιτέχνες δεν θα βρουν τρόπους να δημιουργήσουν, αλλά δυστυχώς όλες αυτές οι προσπάθειες αν δεν λειτουργήσουν συντονισμένα δεν μπορούμε να μιλάμε για πρόοδο παρά μόνο για συντήρηση.
Πέμπτη 24 Ιουνίου 2015
Νατάσσα Χανιώτη
