Μετά τη Σωτηρία Μπέλλου και τη λαϊκή στιχουργό
Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου, ήρθε και η σειρά της θρυλικής Ρόζας Εσκενάζυ να «ανέβει» στη σκηνή, στο θέατρο «Πρόβα» των οδών Αχαρνών και Ηπείρου. Σε κείμενο του Παναγιώτη Μέντη και σκηνοθεσία του Σωτήρη Τσόγκα (επιμέλεια κίνησης - χορευτικά της Τατιάνας Μύρκου), με τη Μαίρη Ραζή στον ομώνυμο ρόλο, και με τις μουσικές του Σταμάτη Κραουνάκη.
Το «στόρυ» αφηγείται τον περιπετειώδη βίο της Ρόζας, μιας ελεύθερης γυναίκας που αγάπησε πολύ, πόνεσε πολύ, δημιούργησε, τέλος, με τη μοναδική της φωνή ένα ολόκληρο κόσμο αληθινών αισθημάτων. Επειδή το ρεμπέτικο τραγούδι δεν είναι μια μουσική όπως όλες οι άλλες, αλλά ένας τρόπος ζωής, που η Πολίτισσα Ρόζα υπηρέτησε ως το τέλος. Τα ίχνη της ακολουθεί η σκηνοθεσία του Σωτήρη Τσόγκα, σήμερα μάλιστα όπου η κοινωνία μας αναζητά εναγώνια ένα κώδικα σταθερών αξιών.
Ο κώδικας είναι η συνέπεια λόγων - πράξεων, βίου και τέχνης. Αυτήν την αλήθεια υπηρετεί η παράσταση, χωρίς να προσφεύγει σε ευκολίες. Η σκηνοθεσία είναι καθαρή και η Μαίρη Ραζή δίνεται στον ρόλο με συγκίνηση, έχοντας επιστρατεύσει όλες τις Πολίτικες μνήμες της. Ένα μουσικό ταξίδι στο σημείο συνάντησης Ανατολής και Δύσης, που είναι εν τέλει ο αληθινός μας «προορισμός». Μια «άλλη» πόλη που πρέπει να ξαναβρούμε μέσα μας, για να σταθούμε πάλι στα πόδια μας ως πολίτες.
Ο γεννημένος στην Πόλη Καβάφης είχε κάποτε πει σε μια αγγλόφωνη συνέντευξή του, θέλοντας να εξηγήσει την ιστορική έκπτωσή μας: «because we lost our capital!». Κάτι που από άλλους μεταγράφεται, «Eπειδή χάσαμε το κεφάλαιό μας!», και από άλλους, «Eπειδή χάσαμε την πρωτεύουσά μας!». Ο Καβάφης εννοεί, προφανώς, την Πόλη, αλλά ως πνευματικό αμιγώς κεφάλαιο, και όχι γεωπολιτικό. Ως κοινή καταγωγική μας μνήμη, που εμπλουτίζει το παρόν χωρίς να στρέφεται άγονα σε ένα στείρο παρελθόν.
Για να επιστρέψω στην παράσταση, η Ραζή ερμηνεύει και τραγουδά τη Ρόζα βιωματικά, άμεσα, αγαπητικά, με εκτέλεση ζωντανή στο πιάνο, του Δημήτρη Καραβίτη. Η πληθωρική μουσική του Σταμάτη Κραουνάκη δεν επικαλύπτει το ρεμπέτικο (επιμέλεια - διδασκαλία Άρη Βλάχου), τα όμορφα σκηνικά - κοστούμια είναι της Καλλιόπης Κοπανίτσα, και τα άρτια video του Παναγιώτη Τσάγκα. Ο Γιάννης Τσουρουνάκης ξεδιπλώνει ικανοποιητικά τους τρεις ανδρικούς ρόλους. Μια παράσταση σε οικείους λυρικούς δρόμους, κι ένα ταξίδι μνήμης.
Λέανδρος Πολενάκης
