Ο ήχος του κλαρίνου. Καθαρός. Το καλοκαιρινό, μακρόσυρτο «κλάμα» του, από τον νεαρό Αδριανό Δρούζα (ανεβασμένο στο τοιχάκι της βελανιδιάς) υποδεχόταν τους χιλιάδες θεατές που ανηφόρισαν την Παρασκευή στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου.
Η ορχήστρα «ντυμένη» στα μαύρα. Μαύρα τεράστια πουφ στο βάθος που μεταμορφώνονται σε βουνά και λαγκάδια, όπου σκαρφαλώνουν οι πρωταγωνιστές και στήνουν το σκηνικό του δράματος της «Γκόλφως», της λαϊκής τραγωδίας, σύμβολου του ελληνικού λαϊκού πολιτισμού και της παράδοσης. Ο θρήνος της Γκόλφως για τον προδομένο της έρωτα συνεπήρε τις κερκίδες.
Το βουκολικό δραματικό ειδύλλιο του Σπυρίδωνος Περεσιάδη, γραμμένο το 1893, στην παράσταση που σκηνοθέτησε ο Νίκος Καραθάνος, συγκίνησε, για μία ακόμα φορά (περίπου 5.500 θεατές). Η παραγωγή του Εθνικού Θεάτρου του περασμένου χειμώνα που παρουσιάστηκε στην Επίδαυρο (σε συμπαραγωγή με το Ελληνικό Φεστιβάλ) ήταν σαν να βρήκε στο αργολικό τοπίο το φυσικό της περιβάλλον. Ηλθε και κούμπωσε, προσφέροντας μια αξέχαστη εμπειρία σε όσους την έζησαν. Μία από τις κορυφαίες στιγμές των Επιδαυρίων αλλά και του Φεστιβάλ στο σύνολό του.
Εργο για χρόνια απαξιωμένο ή κατά καιρούς παιγμένο με διάθεση χλευαστική και ειρωνική σαν ένα θεατρικό απολίθωμα, η «Γκόλφω» αναστήθηκε με αγάπη, τρυφερότητα και χιούμορ από τον Νίκο Καραθάνο. Δεν θα σταθούμε στην παράσταση. Εχει υμνηθεί, δικαίως, από κοινό και κριτική.
Ούτε στις ερμηνείες, στην ομοιογένεια και τη συλλογικότητα του θιάσου, στα λειτουργικά και υπέροχα σκηνικά και στις μαύρες φουστανέλες των ηθοποιών, στη μουσική (και τους ήχους) που ήταν σαν να βγαίνουν από τα σπλάχνα του έργου και απόλυτα εναρμονισμένοι με την παράσταση. Και γι' αυτά, δικαίως, έχουν ειπωθεί πολλά.
Θα σταθούμε όμως στο πώς ο λόγος ακούστηκε καμπανιστός και καθαρός, στο πώς έφτανε έως το άνω διάζωμα. Δεν είναι τυχαίο ότι το πρώτο χειροκρότημα κατά τη διάρκεια της παράστασης (και υπήρξαν πολλά) ξεκίνησε από ψηλά (ήταν στα λόγια της Γκόλφως-Εύης Σαουλίδου «Γιατί αγάπη δεν είναι, δεν είν' άλλο παρά ο ίδιος ο Θεός μες στην καρδιά του κόσμου»). Θα σταθούμε στο ρίγος που δημιούργησε απ' άκρη σ' άκρη, σχεδόν ανατριχίλα, η συγκλονιστική ερμηνεία της Λυδίας Φωτοπούλου-Γκόλφω στο κομμάτι για την αγάπη («Είν' η αγάπη φονικό που ζωντανό σ' αφήνει...»).
Θα σταθούμε στη δύναμη αυτού του «ξεκουρδισμένου» χορού, αυτού του τσάμικου που «κολλάει» και ξαναρχίζει σε ένα γλέντι που καταλήγει σε δράμα. Θα σταθούμε στην πατινάδα του γάμου «Ας πα να δουν τα μάτια μου» που τραγουδά όλος ο θίασος και στην κρυστάλλινη φωνή της Αστέρως-Χριστίνας Μαξούρη στο όμορφο λυπητερό τραγούδι του Αγγελου Τριανταφύλλου. Τέλος, θα σταθούμε στη μεγάλη συγκίνηση του φινάλε. Στο «Τρέξε Τάσο...», με τον Γιάννη Βογιατζή να γυρίζει την πλάτη του και να απομακρύνεται τρέχοντας ως τα πεύκα, στο βάθος του θεάτρου. Ο ήχος του κλαρίνου. Σπάραγμα και θρήνος. Θερμό και παρατεταμένο χειροκρότημα. Και πολλά «μπράβο».
«Χαράματα η ώρα τρεις»
Μια διαφορετική νότα: μια παρέα από μουσικούς, όλοι κάτοικοι της περιοχής, συναντούσαν το κοινό, λίγο πριν ξεκινήσει να ανεβαίνει στο θέατρο. Οι Χρ.Γκάτζιος (ακορντεόν), Μ. Παγίδας (λαούτο), Δ. Παγίδας (κρουστά), Κ. Γέωργας (κιθάρα) και Θ. Τσιώλης (μπαλαλάικα) έκαναν εκατοντάδες θεατές να κοντοσταθούν και να απολαύσουν τις μελωδίες τους. Η υπεύθυνη του θεάτρου της Επιδαύρου, Βαρβάρα Λαζαρίδου, ένωσε τη φωνή της μαζί τους, τραγουδώντας με ζωντάνια και μπρίο το «Χαράματα η ώρα τρεις». Ομορφα ήταν...
Οι μαθητές της σχολής του Εθνικού, μαυροντυμένοι, είχαν αναλάβει το backstage της παράστασης. Στη σκηνή του γάμου και του καυγά υποδύθηκαν τους καλεσμένους, δημιουργώντας (σκηνοθετική αδεία)? χαμό! Το χάρηκαν!
Για τον 93χρονο μπαρμπα-Σπύρο Γκόνη, από την Γκάτζια της Αργολίδας η «Γκόλφω» είναι μια ανάμνηση ζωής, ένα έργο που είχε παίξει, πολλές φορές στον τόπο του. Γι' αυτό δεν περίμενε να ακούσει τα λόγια από τους ηθοποιούς. Τα ψιθύριζε μόνος του, πριν από αυτούς! Ανεπανάληπτη στιγμή!
TAYTOTHTA
Σκηνοθεσία: Ν. Καραθάνος. Σκηνικά - Κοστούμια: Ελ.Παπαγεωργακοπούλου. Μουσική: Αγγ.Τριανταφύλλου. Παίζουν: Ευ. Σαουλίδου / Λ. Φωτοπούλου / Αλ. Αλεξανδράκη, Χ. Φραγκούλης / Ν. Καραθάνος / Γ. Βογιατζής, Μ. Διακοπαναγιώτου, Γ. Κότσιφας, Χρ. Μαξούρη, Γ. Μπινιάρης, Αγγ. Παπαδημητρίου, Μ. Σαράντης, Αγγ. Τριανταφύλλου.
ΠΗΓΗ: ΕΘΝΟΣ
ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΚΑΡΑΛΗ
