"Το τέλος του καλοκαιριού είναι πάντα οδυνηρό. Αν κάποιος με αγαπούσε, όλα θα ήταν αλλιώς " Και μετά: "Μ' εγκατέλειψε ένας άνδρας που δε μου υποσχέθηκε τίποτα".
Απ' αυτήν την εξαίσια δυναμική της εφηβείας κρατιέται το κείμενο του Ζαν Ρενέ Λεμουάν ( «Ο μύθος είναι το ταξίδι του υποσυνειδήτου μέσα σε παρούσες και πραγματικές διαδρομές. Ο μύθος γίνεται η φωνή που πάνω σ’ ένα τεντωμένο σχοινί εξομολογείται στον ίδιο της τον εαυτό. Η Ιφιγένεια στην αρχή προσπαθεί να κατακτήσει τον θάνατο, μετά να τον καθυστερήσει και μέσα στην πορεία αυτή μεταμορφώνεται σε ηρωίδα». )
Ένα κείμενο διαπεραστικό, που δεν αφήνει χώρο σε συναισθηματικές φλυαρίες και ενώ το έδαφος κάτω από τις λέξεις είναι ολοκάθαρα ποιητικό το αποτέλεσμα είναι ένας πετυχημένος συγκερασμός γήινου και ιδεώδους. Μεταφράστηκε (μετάφραση: Έφη Γιαννοπούλου) με τέτοιο τρόπο σαν να γράφτηκε στην ελληνική. Με λέξεις εύστοχες. Ούτε λιγότερες, ούτε περισσότερες.
Σκούρος, άδειος, καλοφωτισμένος σκηνικός χώρος. Κινείται με ευλάβεια ένα μόνο κορίτσι. Φοράει γαλάζιο φόρεμα, από κάποια στιγμή και μετά είναι ξυπόλητη. Τη λένε Ιφιγένεια. Βλέμμα στην Ιφιγένεια δανείζει η Λένα Παπαληγούρα. Η ακεραιότητά της απαράμιλλη. Ένα σώμα που σχήμα παίρνει απ' τις λέξεις. Ήχοι που το μεταμορφώνουν σε διμεταλλικό έλασμα ακρίβειας. Ο συγγραφέας και σκηνοθέτης έστησε έναν κόσμο που δεν έχει ανάγκη τις παρενθέσεις, τις επισημάνσεις, τα αθώα, αδιόρατα σχόλια.
Γι' αυτό και αυτή η συγκεκριμένη Ιφιγένεια όσο παρουσιαζόταν στο "Από Μηχανής" είχε απέναντί της ανθρώπους να καλύπτουν όλες τις θέσεις του θεάτρου. Και στο τέλος να τη χειροκροτούν με ήχους νίκης. Έτσι έγινε, στην τελευταία παράσταση. Την Τετάρτη, 4 Ιούνη.
Η Ιφιγένεια δεν είναι στο προ Χριστού. Ούτε ψάχνει εποχή να χωρέσει. Είναι ένα κορίτσι που του μαρκάρουν με μαύρο χρώμα τις μελλοντικές του σελίδες. Και αυτή ενώ ξεσπά με κανονική σοφία για όσα φορτώνονται οι άνθρωποι από άλλους ανθρώπους - που υποδύονται τους θεούς του σύμπαντος- αποφασίζει ότι η συνέχεια της ζωής θα είναι δυσανάλογη όλων των αρμονικών σκέψεων, των αυστηρών ονείρων.
Η συνωνυμία της με τη ζωή κορυφώνεται στο σημείο που εξιδανικεύει τον έρωτα με τον Πάτροκλο. Τον Πάτροκλο που δεν τον φίλησε ποτέ. Το "πώς θα ήταν αν" δίνει ρεύμα σε μια σειρά από φράσεις-φωτογραφίες. Και σε κείνο το σημείο "οι έφηβοι όλων των χωρών ενώνονται".
Γιατί παραδίδεται ενώ μέσα της γιγαντώνονται ξεκάθαρα όλες οι αντιστάσεις μιας καθαρόαιμης έφηβης που δε χωράει πουθενά; Γιατί καταπίνει τα άδεια σχέδια ενός συστημικού πλήθους;
Το όριό της: Πριν: όλα δυνατά. Μετά: στην ίδια ροή με τα νερά του ποταμού.
Μια τόσο ιδιαίτερη παράσταση. Αν δεν έγραφα την τελευταία αυτή φράση, θα είχα τύψεις.
*Το κείμενο αφιερώνεται στον Ν.
Μετάφραση: Έφη Γιαννοπούλου. Σκηνοθεσία: Ζαν Ρενέ Λεμουάν. Σκηνικά: Εύα Νάθενα. Κοστούμια: Νίκος Αναγνωστόπουλος. Φωτισμοί: Χριστίνα Θανάσουλα.
