Η Έλλη Παπακωνσταντίνου, η ψυχή του Βυρσοδεψείου, για δεύτερη φορά ανεβάζει το έργο της Ε. Πέγκα "Γυναίκα και Λύκος", ένα έργο για την αναζήτηση της ευτυχίας και αναρωτιέται αν τελικά αυτός είναι ο σκοπός του ανθρώπου, αν η ευτυχία είναι μια επιλογή ή γονιδιακή κατάσταση, αν είμαστε προορισμένοι γι' αυτή.
Η "Γυναίκα Λύκος" είναι ένα έργο discours. Toέργο αποτελεί για μένα μια «ανατομία» στο θέμα της ευτυχίας. Μέσα από την απλή ιστορία μιας γυναίκας που αποφασίζει να εγκαταλείψει τον άντρα της και την πνιγηρή και μηχανοποιημένη ζωή της, και με αφορμή αυτήν την μικρή επανάσταση κόντρα στην κανονικότητα και στους κοινωνικούς περιορισμούς, ανοίγει για τους ηθοποιούς, για εμένα και ελπίζω και για το κοινό ένας διάλογος με θέμα την ευτυχία.
Οφείλουμε απέναντι στον εαυτό μας να είμαστε ευτυχείς; Είναι αυτός ο σκοπός της ζωής μας; Πιστεύω να,ι αλλά όχι με την έννοια της επιφανειακής αναζήτησης της ευτυχίας – εκείνης που είναι κατά κάποιο τρόπο υποπροϊόν Καπιταλιστικό, εννοώ την κατασκευασμένη εικόνα της επιτυχίας με την αντίστοιχη εικονογράφηση που συνοδεύει τον κόσμο των διαφημίσεων (η οικογένεια γύρω απ’ το τραπέζι στα λευκά τραπεζομάντιλα τρώνε το πρωινό τους (προϊόν: γάλα ή βούτυρο)// εκείνος πετυχημένος κι όμορφος μπαίνει στο σπορ αμάξι του// εκείνη ζυγίζεται τρώγοντας (γιαούρτι light)// μια εφήμερη σκιά τους σκοτεινιάζει αλλά //ΟΧΙ//όλα λύνονται με την νέα ασφάλεια ζωής// HAPPY END.)
Όχι, δε μιλάω φυσικά γι' αυτήν την ευτυχία και νομίζω ότι το έργο επιχειρεί να ορίσει αυτή τη διαφορά. σπεύδοντας να αναβαφτίσει την ευτυχία σε ένα «άγριο» αίσθημα που αψηφά την πραγματικότητα και τολμά να την ανατρέψει. Για την αναζήτηση της ευτυχίας ο άνθρωπος μπορεί να κάνει τα πάντα ακόμα και να χάσει τον έλεγχο οδηγούμενος σε φόνο.
Το έργο αντιμετωπίζει την ευτυχία πολυεστιακά, μέσα από πολλές οπτικές, δίνοντας κι άλλες ακόμα εκδοχές και ερμηνείες της ευτυχίας, καθιστώντας το έργο ένα «έργο discours” - η ευτυχία είναι προϊόν διεκδίκησης; Βρίσκεται στα γονίδια του ανθρώπου; Κάποιοι έχουν την τάση να είναι πιο ευτυχισμένοι από άλλους. γιατί γεννήθηκαν με το γονίδιο της ευτυχίας;
Η Έλενα Πέγκα επιτρέπει να ακουστούν πολλές αντικρουόμενες απόψεις των διάφορων δραματικών προσώπων (η ευτυχία για άλλον είναι αρμονία, για άλλον μία στιγμή γαλήνης, για κάποιον άλλο η προσφορά στο κοινωνικό σύνολο κλπ.) Όλες αυτές οι οπτικές εμπλουτίζουν το πεδίο σκέψης του έργου και αντανακλούν σε πολλούς καθρέφτες την αγωνιώδη μάχη του ανθρώπου προς την ευτυχία.
Προσωπικά, το θέμα της ευτυχίας με απασχολεί και με αφορά. Είναι κάτι που αφορά τον άνθρωπο από καταβολής κόσμου και συνδέεται βαθιά με την επίγνωση του θανάτου. Τα ζώα δε φέρουν το φορτίο αυτής της επίγνωσης (ότι η ζωή είναι σύντομη και ότι κάθε μέρα ζωής που περνά μάς φέρνει πιο κοντά στο τέλος), άρα δεν επιφορτίζονται με την ανάγκη να ζήσουν ευτυχισμένα. Αυτή την άγνοια ζηλεύει η Γυναίκα αναφωνώντας: «Να γίνω ζώο! Να μη με νοιάζει!»
Άρα το κρυμμένο μοτίβο του έργου είναι ο θάνατος.
Τι υπάρχει στο τέλος της αναζήτησης για την ευτυχία; Ένας φόνος, μια πράξη βίας, η απώλεια του ελέγχου και της αξιοπρέπειας.
Το έργο κατά την άποψή μου είναι αντιφεμινιστικό (η χειραφέτηση της Γυναίκας οδηγεί στην απώλεια του ελέγχου (είτε στην ερωτική σκηνή με τον συνάδελφο του άντρα της είτε στον φόνο του άντρα) η γυναίκα αδύναμη και παντελώς ασήμαντη καταφέρνει να ξεπεράσει, απλώς τα όρια της ασημαντότητάς της. Όρια ανούσια (όπως για παράδειγμα “κάνω σεξ με το φοιτητή μου”) και μέσα στην απόγνωση της μοιάζει με σαιξπηρικό τρελό, φιγούρα εκτός περιεχομένου και στόχου, στα όρια του γκροτέσκου και του γραφικού που περιφέρεται άσκοπα μέχρι να βρεθεί στο Πράσινο. Εκεί, στη σκιά του θανάτου, ή θα πεθάνει ή θα σκοτώσει.
Το έργο είναι ένα σκοτεινό παραμύθι ενηλίκων που διεκδίκησαν εμμονικά την ευτυχία και έχασαν. Ενήλικες που έμαθαν να υπομένουν και να φοβούνται και που τώρα έρχονται να διδάξουν και στους άλλους το πάθημά τους.
Είναι η δεύτερη φορά που προσεγγίζω το έργο "Γυναίκα και Λύκος". Η πρώτη μου συνάντηση με το έργο ήταν στο Φεστιβάλ «ECRIREETMETTREENSCENEAUJOURD’HUI” στην Caenτον Μάη του 2014, όπου συνεργάστηκα με ένα θίασο Γάλλων ηθοποιών στο θέατρο PantaTheatre. Φυσικά, χαίρομαι πολύ που μου δίνεται η ευκαιρία να αναμετρηθώ ξανά με το ίδιο έργο.
Α.Κ.
