«Όπως η μεταβολή της φύσης, έτσι και η μεταβολή της κοινωνίας είναι απελευθερωτική πράξη και, ακριβώς, τις χαρές μιας τέτοιας απελευθέρωσης θα πρέπει να μεταδίδει το θέατρο μιας επιστημονικής εποχής». Μπρεχτ
Είναι κάτι τύποι που αποστηθίζουν μεσαιωνικά τσιτάτα παιδοψυχολογίας και φέρονται στα παιδιά σαν να ζουν σε διπλανό σύμπαν. Είναι οι ίδιοι τύποι που λένε το καταραμένο "άμα μεγαλώσεις, θα σου πω εγώ" ή "εγώ στην ηλικία σου..". Αλλά πριν φτάσουν σ' αυτά τα "αγριευτικά πράγματα" έχουν ήδη παγιώσει την εξής συνθήκη: Στα παιδιά μιλάμε νοικοκυρεμένα, λογοκριμένα, "μορφωμένα", τους χαρίζουμε ροζ τσιχλίτσες και διάφανες μπουρμπουλήθρες, αλλάζουμε τη φωνή μας να γίνει ολοφάνερα γελοία, κάνουμε το ρο λάμδα και το δέλτα γάμα.
Πού μένουν αυτά τα παιδιά; Πού μένουν οι άλλοι;
Είπα σε ένα δεκάχρονο τα εξής: Το σχολείο το βαριόμασταν όλοι. Δε μας εξήγησε σχεδόν κανείς γιατί γίνεται ένας πόλεμος, γιατί υπάρχουν άνθρωποι με "δύο χιτώνες", γιατί όποιος δεν ξέρει μαθηματικά είναι στη φορμόλη, γιατί τα μαθηματικά είναι όλη μας η ζωή. Μόνο τύποι, τύποι, εδώ κόμμα, εκεί άνω τελεία. Τίποτα. Χιλιάδες έφηβοι χωρίς τις βασικές απαντήσεις. Οι ίδιοι ανίδεοι έφηβοι που τα επόμενα χρόνια έγιναν χωρίς ντροπή οι ΔΑΠίτες με τα Benetton πουλόβερ ή οι ΠΑΣΠίτες που γλίστραγαν στις πίστες του Ρέμου και της Βανδή.
Μίλα στα παιδιά κανονικά. Ονομάτισε τους κακούς, μην τους δείξεις, μίλα για τον κόσμο, στον ίδιο κόσμο ζουν. Τα ίδια προβλήματα θα αντιμετωπίζουν. Στο θέατρο θέλουν να δουν αυτά που σκέφτονται. Δεν κοιμούνται σε πούπουλα και σε σύννεφα. Νιώθουν μόνα τους. Τόσες ώρες δουλεύουν μαμά και μπαμπάς. Αισθάνονται τις δυσκολίες. Δε σ' ακούν, νομίζεις; Και όταν χαίρονται, χαίρονται πρώτα με το ΒΛΕΜΜΑ και μετά με το σώμα.
Στο θέατρο πρέπει να δουν την αλήθεια και μετά ν' αναζητήσουν μόνα τους τις λέξεις. Αυτό λέγεται ρατσισμός, αυτό φασισμός, αυτό μοναξιά, αυτό ευτυχία, αυτό ειρήνη, αυτό ζωή.
Αυτά είπα στο δεκάχρονο παιδί και με έκανε αμέσως φίλη του. Μόνο οι ΔΑΠίτες και οι ΠΑΣΠίτες με ρώτησε ποιοι είναι.
Χρύσα ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΥ