Οι "Δούλες" είναι ένα μεγάλο ποίημα οργής και υπαρξιακής ανησυχίας. Η κατακλείδα του κειμένου της Ραφίκα Σαουίς, που υποδύεται την Σολάνζ, είναι μια ευχή. "Την Παρασκευή ανεβαίνουμε. Μακάρι, έστω και λίγο, να έχουμε καταφέρει να ντυθούμε τις ρωγμές τους".
Μία ενδιαφέρουσα σημείωση του Κορβέν για τη χρήση των χρωμάτων, στο έργο του Ζενέ, “Δούλες”, μου έδωσε με ακρίβεια τη βασική παλέτα αυτών των δυο γυναικών. Έρωτας, πένθος, έγκλημα, θάνατος, αναγέννηση. Και κάπως έτσι ξεκίνησε το ταξίδι μας, στις πρόβες. Μοιράζομαι μαζί σας το απόσπασμα και τις προσωπικές μου σκέψεις σ’ αυτό το τόσο δύσκολο και πολυσύνθετο έργο.
"Τρία χρώματα συγκρούονται/αναμετρώνται, και τα οποία έχουν έναν σύνθετο συμβολισμό: το κόκκινο του αισθησιασμού και, αργότερα, του εγκλήματος - το μαύρο, χρώμα του πένθους - το λευκό, συγχρόνως χρώμα θανάτου και πένθους. Για πολύν καιρό, στην Ευρώπη, και κυρίως στις βασιλικές αυλές της Γαλλίας, το λευκό είχε αυτήν τη νοηματοδότηση. Σε αυτό παρεπέμπει ο Ζενέ (όταν μιλά για το λευκό πένθος των βασιλισσών), ο οποίος ήταν παθιασμένος με τη γαλλική ιστορία και κυρίως του Παλαιού Καθεστώτος. Το μαύρο πένθος είναι η τελειωτική πτώση στο απόλυτο τίποτε ενώ το λευκό προμηνύει την αναγέννηση ("Ο βασιλιάς είναι νεκρός, ζήτω ο βασιλιάς", αναφωνούσαν στην Αυλή). Το κόκκινο είναι το χρώμα του αίματος, των εγκληματιών και των δήμιων που το διασπείρουν ("φοράω το φόρεμα το κόκκινο των εγκληματιών", λέει η Σολάνζ στον τελικό της μονόλογο). Αλλά το κόκκινο είναι επίσης και χρώμα της ζωής, συνώνυμο νεότητας, υγείας, πλούτου και έρωτα. Συσχετιζόμενο με το βελούδο, το άλικο είναι πλούσιο σε ερωτικές συνδηλώσεις και συνειρμούς”. (Κορβέν)
Η Σολάνζ και η Κλαίρη, χτισμένες στους τοίχους του σπιτιού της Κυρίας, αγωνιούν να υπάρξουν, να αποκτήσουν ταυτότητα, να αγαπήσουν και να αγαπηθούν, να νιώσουν και να απελευθερωθούν. Όμως μοιάζει να μπορούν να ζουν μονάχα μέσα σ’ ένα προσωπείο, μονάχα υποδυόμενες κάτι άλλο από τον εαυτό τους, μονάχα μέσα στη φαντασία τους, όπως της δίνει σάρκα και οστά ο Ζενέ, στη σκηνή.
Η Κυρία είναι το ιδεατό “είναι”, το άπιαστο όνειρο, μια ωραιοποιημένη έκφανση, ωστόσο, της δικής τους ανικανότητας να υπάρξουν, τυλιγμένη στα διαμαντικά, τα αρώματα και τα βελούδα. Η Κυρία επίσης δεν ζει πραγματικά. Είναι παγωμένη στην εξουσία της και στην τακτοποιημένη ζωή της.
Και οι τρεις αυτές γυναίκες αγωνιούν να υπάρξουν. Η Σολάνζ θα μπορέσει να υπάρξει μόνο μέσα από ενα "ωραίο έγκλημα", μονάχα σκοτώνοντας την “Κυρία”, δηλαδή το ιδεατό της “είναι”. Η Κλαίρη μπορεί να υπάρξει μονάχα μέσα από την ταυτοποίησή της με την Κυρία και τη “θυσία” της σ’ αυτήν. Η Κυρία υπάρχει μέσα στο ψέμα της πραγματικότητας, που έχει χτίσει και την τυφλότητά της. Ψυχές που προσπαθούν να αγγίξουν η μια την άλλη, αλλά η επαφή τους καταλήγει πάντα μοιραία και ατυχής.
Ο Μάγιερς, ο σκηνοθέτης της παράστασης, ονομάζει τις "Δούλες" ένα μεγάλο ποίημα οργής και υπαρξιακής ανησυχίας. Ένα πολύ δύσκολο έργο που μιλά για τον εγκλεισμό. Τον εγκλεισμό στις σχέσεις, τους φόβους και τις αδυναμίες μας, τον κοινωνικό εγκλεισμό και την αδυναμία της επαφής. Είναι ένα επικίνδυνο ταξίδι προς τα μέσα, ένα ειλικρινές ταξίδι στους φόβους μας.
Την Παρασκευή ανεβαίνουμε. Μακάρι, έστω και λίγο, να έχουμε καταφέρει να ντυθούμε τις ρωγμές τους.
*Το θεατρικό έργο – σταθμός του Ζαν Ζενέ, εμπνευσμένο από την αληθινή ιστορία των αδελφών Papin που γοήτευσε το συγγραφέα θα παρουσιάσει το Εθνικό Θέατρο στο Μικρό REX – Σκηνή «Κατίνα Παξινού», από τις 6 Μαρτίου, σε σκηνοθεσία του Bruce Myers.
Κλαίρη: Μαρία Κίτσου
Σολάνζ: Ραφίκα Σαουίς
Κυρία: Λένα Παπαληγούρα
Χρ. Φωτ.
