Η Φένια Αποστόλου χειρίζεται την ποιητικότητα και τις προεκτάσεις της άψογα. Οι εικόνες που παράγει και το περιεχόμενό τους είναι το αποτέλεσμα μιας φιλοσοφίας που στηρίζεται στα σχήματα της αρμονίας και των καθαρών σχημάτων. Το κείμενό της δεν θα το διαβάσεις μόνο μία φορά. Στο λέω εγώ.
"Other side", οι ήρωες της άλλης πλευράς. Η άλλη πλευρά είναι πολύ κοντά σε εμάς. Μπορούμε, ανά πάσα στιγμή, να βρεθούμε. Όλο το έργο το έχω στήσει με την έννοια ενός χαμένου ονείρου. Οι ήρωες του Dejan Dukovski, για μένα, είναι ευαίσθητα αγρίμια. Έχουν περάσει στην άλλη πλευρά, άθελά τους, επειδή έχουν υποστεί βία. Έχει υποστεί ο καθένας τους, για διαφορετικούς λόγους, σκληρή βία, με διαφορετικό τρόπο. Και σωματική και ψυχολογική. Μετά από έναν πόλεμο. (το έργο αναφέρεται στον εμφύλιο της Γιουγκοσλαβίας, βέβαια η παράσταση δεν το κάνει τόσο συγκεκριμένο. Μας ενδιαφέρει να αποδώσουμε στη σκηνή κάποια βιώματα τα οποία δε φεύγουν ποτέ από τους ανθρώπους).
Με ενδιαφέρουν οι πληγές που χαράσσονται στους ήρωες, χωρίς να με ενδιαφέρει ο πόλεμος ο συγκεκριμένος. Από τα συμφραζόμενα, βέβαια, καταλαβαίνουμε ότι πρόκειται για τον εμφύλιο. Δεν μιλάμε όμως για κάτι ντοκιουμενταρίστικο. Προσπαθώ να δώσω μια ποίηση στη σκηνή για τέσσερις πληγωμένες υπάρξεις. Οι ήρωες πάσχουν και σωματικά. Όταν στήνω ένα θέαμα, με ενδιαφέρει πάρα πολύ και η σωματικότητα. Το σώμα από μόνο του έχει μία ένταση και βγάζει μια απαράμιλλη ποίηση με τον τρόπο που μπορεί να αποδώσει ένα συναίσθημα. Τα συναισθήματα είναι πολύ έντονα και μέσω της κίνησης γίνονται περισσότερο αποκαλυπτικά. Συν και κάποιες, δικές μου εικαστικές στιγμές που συνηγορούν σ' αυτή την ποίηση.
Ενώ αυτοί οι άνθρωποι χρησιμοποιούν πολύ άγριες λέξεις, ωστόσο κρύβουν μέσα τους μια βαθιά φιλοσοφία. Πρόκειται για ένα κείμενο μεταξύ φωτός και σκοταδιού, πεζοδρομίου και σαλονιού. Οι ήρωες θα μπορούσαν να είναι, άνετα, και άνθρωποι που φιλοσοφούν πάνω στη ζωή. Έχω φτιάξει όλο το έργο πάνω σε αντιθέσεις. Τη στιγμή που οι ήρωες είναι πάνω στη σκηνή και απευθύνονται στον συμπαίκτη τους, εγώ έχω βάλει τους ηθοποιούς μου να απευθύνονται στο κοινό. Σαν να είναι η εικόνα του ήρωα κάποιος από το κοινό (με βολεύει πολύ και η σκηνή του Vault). Οι θεατές βλέπουν κάποιους ανθρώπους που θεωρούνται καταραμένοι, μπορούν να ταυτιστούν, αλλά μόνο με μια πλασματική εικόνα τους. Αυτοί βρίζουν, απειλούνται με πιστόλια, κάνουν πράγματα τα οποία εμείς δεν τα έχουμε πραγματικά βιώσει (πόλεμο έχει περάσει η Ελλάδα, αλλά όχι τόσο πρόσφατα). Άρα, ήθελα να αφήσω να αιωρείται η αίσθηση ότι και οι θεατές μπορούν να βρεθούν εκεί που είναι οι ήρωες και οι ήρωες εκεί που είναι οι θεατές.
Η βία είναι ένα σκοτάδι στον άνθρωπο το οποίο υπάρχει εν γένει, γιατί σαν άνθρωποι έχουμε μέσα μας και το καλό και το κακό. Η βία καρκινοποιεί τον άνθρωπο, όταν η ισορροπία χαθεί.
Το ποιητικό κομμάτι στην παράσταση υποστηρίζεται επίσης έντονα και από τους δύο χορευτές μου. Το κεντρικό πρόσωπο, ο Λάκι, έχει δύο μαριονέτες μαζί του, τις οποίες μαριονέτες υποδύονται δύο χορευτές. Έτσι, το στίγμα μου δίνεται πιο έντονα. Αν δεν ήμουν χορογράφος, θα επέλεγα οι δύο μαριονέτες να είναι κούκλες. Επειδή όμως είμαι χορογράφος, έβαλα την κούκλα ως ανθρώπινο σώμα. Αυτό το υπαρκτό σώμα του χορευτή δίνει μια έντονη ποίηση στο έργο. Αυτό το ψεύτικο, αλλά τυτόχρονα και αληθινό κάνει μια πολύ μεγάλη αντίθεση με τους ήρωες. Οι κούκλες παίρνουν και ένα μέρος από τα συναισθήματα των ηρώων. Έχω εντάξει, επίσης (όπως έκανα πέρσι και στον "Πελεκάνο") και κάποιες δικές μου χοροθεατρικές σκηνές, γιατί μ' αρέσει πάντα στο έργο, με το οποίο καταπιάνομαι, να φτιάχνω και ένα δικό μου έργο. Οι χορογράφοι φτιάχνουν οι ίδιοι τις ιστορίες, δεν λειτουργούν όπως οι σκηνοθέτες. Οι χορογράφοι ξεκινούν από το μηδέν. Εγώ στράφηκα στο θέατρο γιατί πάντα έκανα χοροθεατρικά έργα, τα έργα μου δηλαδή είχαν μια δραματουργία, είχαν όλους τους άξονες που έχει ένα θεατρικό έργο. Όμως δεν είχα ένα κείμενο να στηριχτώ. Είχα μια ιδέα, αλλά έπρεπε να γεννήσω εγώ τις σκηνές, τους ρόλους, σαν να είμαι εγώ συγγραφέας. Ο χορογράφος είναι ταυτόχρονα και ο συγγραφέας των έργων του.
Η παράσταση ξεκινά με μια πεντάλεπτη χοροθεατρική πράξη, έναν πρόλογο πριν το έργο. Έτσι για να μπούμε στο κλίμα.
Ο Dejan Dukovski έχει γράψει ένα έργο αποσπασματικό, το οποίο μπλέκει τον χρόνο. Η δεύτερη πράξη λέγεται "λίγο πριν τα μεσάνυχτα" και η πρώτη "λίγο μετά τα μεσάνυχτα". Το δεύτερο μέρος προηγείται του πρώτου. Το έργο ξεκινά από το τέλος προς την αρχή, αλλά όχι όπως στην ταινία, όχι τόσο ξεκάθαρα. Παρακολουθούμε στιγμιότυπα αυτών των ανθρώπων.
Ο γρίφος του κειμένου διαφωτίζεται επιτυχώς μέσω της σωματικότητας. Το θέμα δεν είναι η ιστορία, αλλά οι ήρωες. Το έργο είναι, κατά κάποιον τρόπο, μέσα στο όνειρο χαμένο.
*Ο Πολυχώρος Vault και το Χοροθέατρο Λυδία Λίθος παρουσιάζουν την παράσταση “Other Side”, ένα αντιπολεμικό love story του Dejan Dukovski σε σκηνοθεσία της Φένιας Αποστόλου, κάθε Τετάρτη και Πέμπτη, στον Πολυχώρο Vault.
Τρίτη, 17 Μάρτη 2015
Χρύσα Φωτοπούλου
(*Φωτογραφίες: Αθηνά Σαριγιαννίδη)
