H ομάδα ΚΡΑΚ με τις σκηνοθετικές οδηγίες του Κώστή Καπελώνη ανεβάζει στο θέατρο Τζένη Καρέζη την παράσταση Το μέλλον είναι στα αυγά. Πρόκειται για μια σύνθεση τριών μονόπρακτων του Ιονέσκο (Νεαρή κόρη της παντρειάς -απόδοση Κωστής Καπελώνης-, Ιάκωβος ή η Υποταγή - μετάφραση Κώστας Σταματίου- και Το μέλλον είναι στα αυγά-μετάφραση Σουζάνα Χούλια- που παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα) που παρακολουθούν την προετοιμασία, την εξέλιξη και την κατάληξη της κοινωνικής διαπαιδαγώγησης ενός ατίθασου νεαρού, του Ιάκωβου, ο οποίος πρέπει να ενταχθεί στην κοινωνία των μεγάλων, ξεκινώντας από το να αποδεχτεί να τρώει πατάτες με μπέικον. Μετά, βεβαίως, πρέπει να παντρευτεί και να κάνει οικογένεια.
«Ο Ιάκωβος, ή η υποταγή είναι μια φαρσοειδής κωμωδία, που γράφτηκε το 1949, αμέσως μετά τη Φαλακρή τραγουδίστρια, που παίχτηκε το 1950. Το μέλλον είναι στα αυγά γράφτηκε 7-8 χρόνια μετά, σαν συνέχεια του Ιάκωβου, και συνεχίζει αυτή τη φαρσοκωμωδία ως τον παροξυσμό και την παράνοια. Ο Ιάκωβος είναι ένα είδος παρωδίας, ή γελοιογραφίας του θεάτρου του βουλεβάρτου, ένα θέατρο βουλεβάρτου που αποσυντίθεται και γίνεται τρελό. Ο Ιάκωβος είναι καταρχήν ένα οικογενειακό δράμα, ή μία παρωδία οικογενειακού δράματος. Η γλώσσα των προσώπων, όπως και η στάση τους, είναι ευγενική και κομψή. Μόνο που αυτή η γλώσσα εξαρθρώνεται, αποσυντίθεται», εξηγεί ο Κωστής Καπελώνης.
Μια αποτυχημένη μικροαστική οικογένεια, με την κραυγαλέα επίδειξη της ανοησίας της και τη βοήθεια μιας άλλης μικροαστικής οικογένειας, προσπαθεί να καταστρέψει τα όνειρα και τις ελπίδες του ονειροπόλου γιου της. Όμως η πανίσχυρη παγίδα της ύπαρξης ματαιώνει τα σχέδια τους. Η βλακώδης επιμονή τους για τεκνοποίηση εκθέτει ακόμη περισσότερο την ανθρώπινη βλακεία, που καταλήγει να αποδεχτεί ότι «το μέλλον είναι στα αυγά». Ο «παράλογος» Ιονέσκο μάς αποκαλύπτει τον μικροαστικό παραλογισμό και τη γελοιότητα της κοινωνικής «κανονικότητας».
Πώς μια κωμωδία περιγράφει την πιο τρομακτική διάσταση της κοινωνίας μας; Ο Κωστής Καπελώνης βρήκε την απάντηση στον ίδιο τον Ιονέσκο.
«Ο Ιονέσκο λέει ότι "Το κωμικό δεν αξίζει παρά αν είναι χοντρό. Και το κωμικό δεν είναι κωμικό, αν δεν είναι λίγο τρομακτικό." Στην παράσταση προσπαθούμε να τονίσουμε ακριβώς αυτή την τρομαχτική κωμικότητα, την υπερβολή του γκροτέσκου, για να φέρουμε το έργο σε παραλληλισμό με τη σύγχρονη κοινωνία μας, μια κοινωνία σε κατάσταση παροξυσμού, που εξαρτάται από την -όλο και τρομακτικότερη- διαχείριση των κοινωνιών από παράλογα συμφέροντα και παρανοϊκές δυνάμεις, οικονομικές ή θρησκευτικές».
Η εκκωφαντική και γκροτέσκα σάτιρα των μικροαστών που επιχειρεί ο Ιονέσκο, μετά το τέλος του Δευτέρου Πολέμου, έχει ακριβώς στόχο να καταδείξει την ευθύνη αυτών ακριβώς των μεσαίων στρωμάτων στην παραγωγή των πολιτικών τεράτων, που οδήγησαν στην παγκόσμια καταστροφή.
«Τα έργα του Ιονέσκο δεν είναι κωμωδίες σαλονιού, αλλά φάρσες. Φορτωμένες με παρωδία στο έπακρο. Χιούμορ, ναι, αλλά με τα μέσα του μπουρλέσκ, με σκληρή κωμικότητα, δίχως λεπτότητες, μια κωμικότητα υπερβολική. Όπως λέει πάλι ο ίδιος: "Όχι πια δραματικές κωμωδίες. Να επανέλθουμε στο ανυπόφορο. Να σπρώξουμε τα πάντα στον παροξυσμό. Εκεί που βρίσκονται οι πηγές του τραγικού. Να κάνουμε ένα θέατρο βίας. Βίαια κωμικό, βίαια δραματικό. Ν’ αποφύγουμε την ψυχολογία, ή μάλλον να της δώσουμε διάσταση μεταφυσική. Το θέατρο βρίσκεται στα άκρα της υπερβολής των αισθημάτων, της υπερβολής που εξαρθρώνει η επίπεδη καθημερινή πραγματικότητα." Ο Ιονέσκο προσπαθεί, όπως λέει ο ίδιος, να μεταφράσει το αδιανόητο, και το αλλοπρόσαλλο του κόσμου μας», αναφέρει στο τέλος ο κύριος Καπελώνης, εξηγώντας τους λόγους που αποφάσισε σήμερα να ανεβάσει αυτό το έργο.
Τι πιο επίκαιρο λοιπόν στη δική μας συγκυρία να φανερώσουμε, με την υπερβολή του θεάτρου, τις αιτίες για την κρίση που ζήσαμε και ζούμε...
Πέμπτη 16 Απριλίου 2015
Α.Κ.
