Ο Βίκος Ναχμίας γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1951 και πέθανε στις 31 Μαίου, ύστερα από σκληρή περιπέτεια με τον καρκίνο. Υπήρξε διακεκριμένος ψυχοθεραπευτής, μεγάλος δάσκαλος των στροβιλισμών, του Ι-Τσινγκ και του διαλογισμού.
Ηγήθηκε στη ζωή του τριών τέτοιων κύκλων διδασκαλίας. Σπούδασε κοντά στον αυστριακό στοχαστή και φιλόσοφο Άρνολντ Κάιζερλινγκ. Εκπαιδεύτηκε για πολλά χρόνια με τον Ελβετό μύστη-ψυχοθεραπευτή Μάνουελ Σοχ. Δραστηριοποιήθηκε στο χώρο της ψυχοθεραπείας και ήταν σκηνοθέτης θεατρικών παραστάσεων. Βαθύς γνώστης της ποίησης (μεταφραστής του Ρουμί και του Ρίλκε ) και δεινός γνώστης του εσωτερισμού της Ανατολής. Μια σπάνια αύρα θρησκευτικής ευλάβειας και ελευθερίας τύλιγε την προσωπικότητά του. Ένας ήταν. Ανήκε στον τύπο προσωπικότητας που ονομάζεται φαιά εξοχότης».
Ο ίδιος ασχολήθηκε με τους στροβιλισμούς σχεδόν δεκαπέντε χρόνια. Ακολουθώντας την τεχνική της περιδίνησης των δερβίσιδων του τάγματος των Μεβλεβί, χωρίς το βαρύ τυπικό των τελετών τους, σταδιακά συγκρότησε τον δικό του τρόπο εκστατικής ανάτασης.
«Ανεξάρτητα από την απελευθερωτική, ευφορική επενέργεια της τεχνικής που, όπως έλεγε ο ίδιος, «περνάει μέσω της λειτουργίας των κατοπτρικών νευρώνων και στους θεατές, η ομορφιά της κίνησής τους αποτελεί ικανό λόγο για τη σκηνική παρουσίασή της».
Ο στροβιλισμός ως χορός αποτελεί την πανάρχαια εκστατική τεχνική με στόχο την ψυχική ανάταση των ατόμων που την εξασκούν, αλλά και αυτών που την παρακολουθούν. Πρόκειται για μια πρακτική που εξασκείται σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης και χαρακτηρίζει πολλές κουλτούρες. Στην αρχαία Ελλάδα υπήρχε με το όνομα "στροφοδίνη" και που την απέδιδαν στην αυθόρμητη χορευτική τάση όλων των παιδιών για να φτάσουν σε έκσταση.
Η εκστατική παραληρηματική τεχνική του στροβιλισμού και της στροφοδίνης χάνεται στην αρχαιότητα και την ελληνική και την κρητο-μινωική, όπου μεταξύ πολλών άλλων, τα ειδώλια των γυμνόστηθων χορευτριών ιερειών με τα σηκωμένα χέρια που κρατούν φίδια, παραπέμπουν στο αντίστοιχο εκστατικό υπερβατικό δέος. Δέος που καλλιέργησαν και οι στροβιλιζόμενοι δερβίσηδες στη δική τους εκδοχή και που το πιθανότερο είναι ότι έρχεται από τα βάθη της Ασίας σαν παραληρηματική αγροτική πανηγυριώτικη τελετή που έφεραν μαζί τους προς τα Μεσογειακά παράλια οι πληθυσμοί που μετακινήθηκαν από την επέλαση των Μογγόλων του Τζενκίς Χαν στα τέλη του 12ου αιώνα.
Στις μέρες μας έφτασε η πρακτική του στροβιλισμού με πολλές παραλλαγές και εξελίξεις να ξεπερνά κατά πολύ τον μουσουλμανικό κόσμο που μαζί του κατ’ αρχάς ταυτίστηκε και τείνει να γίνει παγκόσμια, όπως παγκόσμιο και αρχετυπικό είναι το αίσθημα του κάθε παιδιού που στροβιλίζεται παίζοντας. Η φυσική ανάγκη για την εμπειρία της πληρότητας που νιώθουν και μεταδίδουν οι χορευτές-στροβιλιστές, μας εμπνέει σαν θεατές πέρα από το οποιοδήποτε περιεχόμενο του τόσο θεαματικού και απλού αλλά όχι εύκολου αρχαίου χορού.
Η παράσταση που ετοίμαζε στο πλαίσιο του φετινού Φεστιβάλ Αθηνών με τίτλο «Στροφοδίνες» θα πραγματοποιηθεί κανονικά από τους μαθητές του και ερμηνευτές της στις 20, 21 και 22 Ιουνίου. Έντεκα στροβιλιστές, στίχοι του Ρουμί, βίντεο και μουσικές της σούφικης παράδοσης μαζί με καινούργιες του Λάμπρου Πηγούνη, συνθέτουν τη σκηνική πράξη. Κι σίγουρα εκείνος θα τους βλέπει από κάπου ψηλά και θα στροβιλίζεται μαζί τους…
Πέμπτη 4 Ιουνίου 2015
