Ομάδες ανθρώπων που ασχολούνται ενεργά με την επανένταξη των φυλακισμένων, αλλά και άνθρωποι που υπήρξαν έγκλειστοι και από κοινού πασχίζουν για μια ανθρωπιστική μεταρρύθμιση μέσα στη φυλακή, μετέχουν και σήμερα στη διημερίδα "Θέατρο και Φυλακή - Θέατρο και Επανένταξη", με σειρά παραστάσεων, ομιλιών και δρώμενων, που φιλοξενούνται με ελεύθερη είσοδο για το κοινό, στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών.
Συμβάλλοντας στην ανάπτυξη μιας κοινωνίας ανοιχτής στη διαφορετικότητα, το ΚΕΘΕΑ ΕΝ ΔΡΑΣΕΙ, το 18 ΆΝΩ, η ΕΠΑΝΟΔΟΣ και το ΤΕΧΝΟΔΡΟΜΩ συνεργάζονται σε ένα πρόγραμμα αξιώσεων με εκλεκτούς καλεσμένους. Το πρόγραμμα των παραστάσεων ανοίγει η θεατρική ομάδα του ΤΕΧΝΟΔΡΟΜΩ με το "-Κ- Μια αλληγορία για τον κόσμο" του Τσιμάρα Τζανάτου αποτέλεσμα συνεργασίας με κρατουμένους στο νοσοκομείο φυλακών Κορυδαλλού, Άγιος Παύλος, που πρωτοπαρουσιάστηκε σε παράσταση από τους ίδιους τους φυλακισμένους στη φυλακή. "Το κείμενο δεν είναι ντοκουμέντο, αλλά μεταποιημένες με ποιητικό τρόπο ιστορίες που προέκυψαν από επαφή με τα παιδιά, ιστορίες που ειπώθηκαν ή ακόμα και λέξεις που υπονοήθηκαν. Μια ανοιχτή συνομιλία στο πλαίσιο των συναντήσεων που γίνονταν για το θέατρο" εξηγεί ο Τσιμάρας Τζανάτος και προσθέτει πως οι άνθρωποι αυτοί "μιλούσαν για προσωπικά πράγματα, έχοντας πολύ μεγάλη ανάγκη για επαφή". Διευκρινίζει πως "υπάρχουν καταγεγραμμένες ιστορίες ανθρώπων πού αφορούσαν την οροθετικότητά τους, αλλά ενυπάρχει και το εσωτερικό στίγμα που φέρει ο καθένας, είτε γιατί είναι κρατούμενος, είτε γιατί είναι χρήστης, είτε είναι άνθρωπος που φέρει από τη φύση του, μέσα του μια ρωγμή".
Στην ερώτηση πώς το υλικό μορφοποιείται στη σκηνή ο Τζανάτος διευκρινίζει καθαρά πως "είχαμε ξεκαθαρίσει ότι δεν θα πουλήσουμε δράμα και δεν θα κάνουμε τους άλλους να λυπηθούν. Πρέπει να περάσει το μήνυμα ότι ένας οροθετικός είναι παρών στη ζωή και δεν μπορεί να είναι στιγματισμένος. Και το θέατρο αυτό που πέτυχε ήταν η συμφιλίωση με αυτό που είναι όλοι και ο καθένας ξεχωριστά, μαθαίνοντάς τους ότι δεν πρέπει να κρύβονται και τους ανασυγκρότησε τη σβησμένη πραγματικότητα". Για μια "πολύ δυνατή χειρονομία" κάνει λόγο η σκηνοθέτις Χρύσα Καψούλη, "μια στιγμή που ταράζεσαι, συγκινείσαι, θυμώνεις και ζεις ένα ακραίο συναίσθημα, κάτι που κινητοποίησε βαθιά και τους ηθοποιούς, ξέροντας από πού προέρχεται αυτό το υλικό. Άλλωστε το θέατρο δείχνει την άλλη πλευρά, τη σκοτεινή, των πραγμάτων".
Ακολουθεί η θεατρική ομάδα του 18 ΑΝΩ που θα παρουσιάσει απόσπασμα από το θεατρικό έργο "Ο Μπίντερμαν και οι εμπρηστές" του Μαξ Φρις σε σκηνοθεσία και συντονισμό Παναγιώτη Ζαγανιάρη, ο οποίος υποστηρίζει πως πρόκειται για "θεραπευτική διαδικασία όσων συμμετέχουν οι οποίοι βρίσκονται και στην τρίτη φάση της επανένταξης έχοντας ακόμα και σωματική επίγνωση του ρόλου".
Η θεατρική ομάδα της Επανόδου παρουσιάζει το "Διάλογος ανάμεσα στο έξω και το μέσα", σε σκηνοθεσία - διδασκαλία Γιώργου Δάμπαση και Σοφίας Ιωαννίδη, με υλικό που προέρχεται και από τη θεατρική ομάδα του Αυλώνα. Σύμφωνα με τον Γ. Δάμπαση "μετέχουν έξι πρώην παραβατικοί και τέσσερις εθελοντές που θα παρουσιάσουν ένα δρώμενο βασισμένο πάνω σε ένα παραδοσιακό παιχνίδι της Βόρειας Ελλάδας, το "Χάσκα", που συμβολίζει την πορεία προς την αυτογνωσία, την εγκράτεια και την αυτοπαρατήρηση, κάτι που οδηγεί στη μη επανάληψη των παραπτωμάτων.
Τις δράσεις κλείνει η ομάδα ΚΕΘΕΑ ΕΝ ΔΡΑΣΕΙ με συντονίστρια την Ειρήνη Τσαλέρα, που εξηγεί τον "βιωματικό τρόπο δουλειάς, τους αυτοσχεδιασμούς που ενδυναμώνει την αυτοπεποίθηση".
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον αποτελεί το βιωματικό σεμινάριο - masterclass με τη συμμετοχή Ελλήνων και ξένων που εξειδικεύονται στη θεατρική έκφραση μέσα στη φυλακή με συντονιστές τους Στάθη Γράψα (Ελλάδα και Αυστραλία), ηθοποιό, υπεύθυνο θεατρικών ομάδων κρατουμένων ανηλίκων και ενηλίκων, Michalis Traitsis (Ιταλία, Λατινική Αμερική) θεατρικό παιδαγωγό, ιδρυτή και συντονιστή των δράσεων του BalamòsTeatro και Joanna Lewicka (Πολωνία, Γερμανία) εμψυχώτρια δράματος, διευθύντρια θεατρικών οργανισμών στην Πολωνία και τη Γερμανία
Μάνια Ζούση
Η ΑΥΓΗ