Τώρα που (χωρίς να παύουν να διατυμπανίζουν σε όλους τους τόνους πως ο πολιτισμός είναι «η βαριά μας βιομηχανία») πάνε να καταργήσουν τα μουσικά σχολεία, τις σχολικές βιβλιοθήκες, το μάθημα θεάτρου στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, σκέφτομαι πως σε αρκετές από τις χώρες των δανειστών μας έχουν περιληφθεί σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες μαθήματα στα οποία οι μαθητές προσεγγίζουν τη γνώση μέσα από τη χαρά που προσφέρει η μουσική, το θεατρικό παιχνίδι, η δραματοποίηση –η τέχνη γενικότερα. Και αυτό δεν ισχύει μόνο για το μάθημα της Ιστορίας ή της Γλώσσας –κάτι που φαίνεται πιο εύκολο- αλλά ακόμα και για τα Μαθηματικά, τη Φυσική και την Χημεία!
Δεν αντέχω στον πειρασμό να σας βεβαιώσω, ότι απ’όλες τις υπέροχες γνώσεις που μου χάρισαν τα σχολεία και τα πανεπιστήμια, οι πιο στέρεες είναι εκείνες που κέρδισα κατά τη διάρκεια των προβών για διάφορες θεατρικές παραστάσεις. Δεν θα ξεχάσω ποτέ την έκπληξη του φιλολόγου μας στην Πρώτη Γυμνασίου, στο Βαρβάκειο, όταν με ρώτησε πού είχα μάθει να χρησιμοποιώ το «σύστοιχο αντικείμενο» και την «γενική απόλυτο», κι εγώ του απάντησα ότι τα είχα μάθει στις πρόβες του «Γαλιλαίου» του Μπρεχτ που ανέβαζε τότε ο Βασίλης Διαμαντόπουλος, και όπου σε κάποια σκηνή οι σχολαστικοί σοφολογιότατοι του Collegium Romanum μιλούσαν σε μιαν άκαμπτη καθαρεύουσα και αρνούνταν να κοιτάξουν τον ουρανό με το κιάλι, μόνο και μόνο επειδή ο Αριστοτέλης δεν ανέφερε πουθενά την ύπαρξη των δορυφόρων του Δία. «Μα ο Αριστοτέλης δεν είχε τηλεσκόπιο», τους απαντούσε ο Γαλιλαίος!...
Σκέφτομαι τώρα, ότι στις ίδιες πρόβες έμαθα για τον Ουμανισμό της Αναγέννησης, για τον Κοπέρνικο και τον Τζορντάνο Μπρούνο, για το Ηλιοκεντρικό Σύστημα, την Ιερά Εξέταση, τις κοινωνικές τάξεις στην Ιταλία του 16ου αιώνα, το ρόλο και το χρέος του Επιστήμονα απέναντι στην Κοινωνία… Και όλα αυτά (και πολλά άλλα που στο σχολείο ίσως να μην τα μάθαινα ποτέ) εγώ τα είχα μάθει ΠΑΙΖΟΝΤΑΣ θέατρο…
