Πίνακας λευκός με μαρκαδόρο. Δε λερώνεται κανένας πια από τις κιμωλίες. Θρανία σε σχήμα «πι». Άλλα βιβλία, άλλα τετράδια. Στυλό που σβήνουν με ενσωματωμένη γόμα. Άλλα παιχνίδια. Άλλη γλώσσα. Ηλεκτρονικές σημειώσεις. Το κουδούνι ρυθμισμένο. Ξύσε με το νύχι σου τους τοίχους της τάξης και θα βρεις όλες τι έκτες, τις πέμπτες, τις τετάρτες να γράφουν με φωσφοριζέ στυλό έναν τύπο φυσικής, τα αρχικά μιας αγάπης δίπλα σε ένα ερωτηματικό, ένα τραγούδι, μια χαζομάρα, ένα ανέκδοτο, ένα ανέκδοτο για «μεγάλους», μια προστακτική για τον δάσκαλο «που δίδασκε».
Όλα αλλάζουν. Μένει ίδια εδώ και χιλιάδες χρόνια η δυσκολία του αποχωρισμού. Του αποχωρισμού της ασφάλειας και της ησυχίας. Η νοσταλγία της πρώτης μέρας, του πρώτου δάσκαλου, του πρώτου φίλου, του πρώτου μαθήματος.
Όλοι, αν τους ρωτήσεις τι νοσταλγούν περισσότερο, θα σου πουν τα 6 έξι χρόνια στο δημοτικό σχολείο. Τα μικρά αναγνωστικά, το χειροκίνητο, βαρύ κουδούνι, το χωματένιο προαύλιο, τα τραγούδια, τις τελευταίες σελίδες του βιβλίου της Γλώσσας, την εκδρομή, τις βουτυρένιες τυρόπιτες του κυλικείου, την επιτρεπόμενη αδιαβασία. Τον δάσκαλο που στάθηκε δίπλα τους και όχι σε ψηλό σκαλί.
Και αυτοί που γίνονται όταν μεγαλώσουν δάσκαλοι αυτά θυμούνται. Και τις γεμάτες τάξεις. Τα χιλιάδες παιδιά που πέρασαν από μπροστά τους φέρνοντας μέσα στη μικρή αίθουσα τη σύνοψη μιας μεγάλης κοινωνίας. Δεν ξεχνούν το παιδί που μιλούσε σκυφτό, το παιδί που φορούσε συνεχώς τα ίδια ρούχα, το παιδί που έμενε νηστικό, το παιδί που τους πρόσφερε λουλούδια μαζί με ένα φιλί και ένα «σ’ αγαπώ κυρία, σ’ αγαπώ κύριε».
Για να διώξετε τις ενοχές θα σας αποκαλύψω ότι δεν υπάρχει ούτε ένας άνθρωπος στη γη που να πήγαινε στο σχολείο με την ίδια όρεξη που είχε όταν έπαιζε. Ούτε ένας. Ούτε εγώ, ούτε καν ο διευθυντής μας.
Τη στιγμή που πρέπει όμως να ωριμάσεις θα σκεφτείς ότι το σχολείο δεν είναι τίποτε λιγότερο από ένα τεράστιο παράθυρο στον έξω κόσμο. Σε κάνει απαιτητικό και ασυμβίβαστο. Να θες μια θέση όχι απλά στον ήλιο, αλλά σ’ ολόκληρο τον ελεύθερο κόσμο.
Κλείνω μ' ένα απόσπασμα από ποίημα του Γιάννη Ρίτσου.
Βρες χρόνο για δουλειά -
αυτό είναι το τίμημα της επιτυχίας.
Βρες χρόνο για σκέψη -
αυτό είναι η πηγή της δύναμης.
Βρες χρόνο για παιχνίδι -
αυτό είναι το μυστικό της αιώνιας νιότης.
Βρες χρόνο για διάβασμα -
αυτό είναι το θεμέλιο της γνώσης.
Βρες χρόνο να είσαι φιλικός -
αυτό είναι ο δρόμος προς την ευτυχία.
Βρες χρόνο για όνειρα -
αυτά θα τραβήξουν το όχημά σου ως τ' αστέρια.
Βρες χρόνο ν' αγαπάς και ν' αγαπιέσαι -
αυτό είναι το προνόμιο των Θεών.
Βρες χρόνο να κοιτάς ολόγυρα σου -
είναι πολύ σύντομη η μέρα για να 'σαι εγωιστής.
Βρες χρόνο να γελάς -
αυτό είναι η μουσική της ψυχής.
Βρες χρόνο να είσαι παιδί -
για να νοιώθεις αυθεντικά ανθρώπινος.
ΡΙΤΣΟΣ
«Βρες χρόνο να είσαι παιδί -
για να νοιώθεις αυθεντικά ανθρώπινος.»
Αυτή είναι πραγματική νίκη στην τυπική σας μελλοντική ενηλικίωση.