Της Νατάσας Χανιώτη
-Το σπαθί σου, Λαέρτη, έχει δηλητήριο.
-Αμ εσένα, Άμλετ, το κρασί σου τι έχει;
********************************************
Και να που φτάσαμε στην ωχρών αποχρώσεων αρθρογραφία για τα παρασκήνια του θεάτρου. Δε θα την πω “κίτρινη”, γιατί τα πρόσωπα και οι καταστάσεις φωτογραφίζονται απλώς, δεν κατονομάζονται. Δημοσιογράφοι και αρθρογράφοι σαν εμάς “πρέπει” (σου λέει) να είναι τουλάχιστον κόσμιοι. Άσε που σαν τις θεατρικές “βρωμιές”, βρίσκεις παντού, σε κάθε κλάδο ή παρέα. Τα άδυτα των θεατρικών παρασκηνίων δεν είναι τόσο μαγικά, τα καμαρίνια δεν είναι πάντα χώροι περισυλλογής και η πίσω πλευρά της κουίντας μοιάζει συχνότατα, με ταμπλώ για βελάκια.
Παρακάτω, μια δεκάδα φαινομενικά αθώων λέξεων βοηθάει να δοθεί περιληπτικά το κλίμα.
Ιδιοκτήτες θεατρικών χώρων
Η επένδυση με τις μεγαλύτερες αποδόσεις ή -έστω- προοπτικές στο χώρο του θεάτρου. Συνήθως ξεκινάει από την ανάγκη ηθοποιού/σκηνοθέτη να μην έχει κανένα νταβά πάνω απ' το κεφάλι του. Τελικά, με τη ζήτηση που υπάρχει από θεατρικές ομάδες, σκηνοθέτες και ηθοποιούς που δε λένε να τεμπελιάσουν ρε παιδί μου (και καλά κάνουν) και που συνεχώς πολλαπλασιάζονται, καταφέρνουν:
1) να κερδίζουν από τις εισπράξεις των "φιλοξενούμενών" τους μέχρι και το 50% (άλλοι δουλεύουν, άλλοι τα παίρνουν σα να λέμε...),
2)να κερδίζουν από τα μπαρ ή τα κυλικεία τους άλλα τόσα ή περισσότερα (βλ. πρόβες άρα καφέδες, ποτά, σνακ),
3) να κάνουν καλλιτεχνικό όνομα στην πιάτσα και να το πουλάνε χρησιμοποιώντας τις πλάτες άλλων ΑΝ τυχόν γίνει επιτυχία η μπίζνα. Οι χώροι αυτοί, συχνά, ονομάζουν "συμπαραγωγές" τέτοιες περιπτώσεις, κατά τις οποίες ο "φιλοξενούμενος" θίασος πληρώνει έξτρα τις πρόβες του στο χώρο, έξτρα την παρουσία ηλεκτρολόγου για το στήσιμο του φωτισμού, έξτρα τον τεχνικό που "τρέχει" την παράσταση (ήχος, εικόνα, φως) και έξτρα ένα ποσοστό εφόσον η παράστασή του παιχτεί ξανά σε έναν άλλο χώρο. Δεν αμφιβάλλει κανείς για το κόστος που μπορεί να έχει η δημιουργία και η συντήρηση μιας τέτοιας στέγης, μαζί με τους ανθρώπους που τυχόν απασχολεί, αλλά μήπως αυτό το πακέτο συμφωνίας θυμίζει Τρόικα;
Χρηματοδοτήσεις
Μεγάλο βάσανο. Όλοι ψάχνουν χορηγία. Οι περισσότεροι δε βρίσκουν. Τι γίνεται όμως με τους ...τυχερούς, που τους είπε το ναι η μπύρα, το ουίσκι, ο ΟΠΑΠ, ο γκόμενος της μιας ηθοποιούς, ο κολλητός του πατέρα του άλλου, ο μεγαλοκαναλάρχης-προστάτης του δείνα κ.λ.π. ; Ειλικρινά τώρα, εντελώς μεταξύ μας, υπάρχει κάποιο καθαρό σχέδιο χρηματοδότησης; Ακούσατε για κάποιο διαγωνισμό, για κατάθεση βιογραφικών και portfolio, για συγκεκριμένα κριτήρια κ.ο.κ. που να δικαιολογούν χορηγίες που δόθηκαν ή δε δόθηκαν; Μια φόρα, πέτυχα τυχαία, προσφάτως μια προκήρυξη του ΕΣΠΑ για χρηματοδότηση καλλιτεχνικών έργων και μου πετάχτηκαν τα μάτια έξω. Βεβαίως, τα κριτήρια ήταν περισσότερο ...εργολαβικά και λιγότερο καλλιτεχνικά, αλλά έδειχναν πως τα λεφτά θα πάνε σε αυτόν που μπορεί επιμελώς να καταγράψει -μέσω ακριβοπληρωμένου κι εξειδικευμένου σ αυτήν τη δουλειά, γραφείου -τις προθέσεις του σε σχέση με το εγχείρημα, καθώς επίσης να δώσει εγγυήσεις επί του αποτελέσματος. Η κατάληξη; Όποιος πήρε χορηγία -εσχάτως τουλάχιστον- είχε πλούσια φιλαράκια, τηλεοπτικό μεγαλοκαρχαρία δίπλα του, φραγκάτο σύζυγο/φλερτ, κολλητιλίκια με πρόσωπα κλειδιά ή συγγενή σε διοικητικό συμβούλιο. Τελεία και παύλα.
.... (εννοείται πως) συνεχίζεται
