“...προσπάθησα από μια χίμαιρα να φτιάξω ένα ολόκληρο πεπρωμένο..”
Τ. Λειβαδίτης
Υπήρχε, λένε, ένα φοβερό τέρας. Το σώμα του ήταν κατσίκας, το κεφάλι του λιονταριού και η ουρά του ήταν φίδι. Όταν το πείραζες σε έκαιγε με φωτιά βγαλμένη απ΄ το στόμα. Το έλεγαν Χίμαιρα.
Ήταν κόρη του παντοδύναμου Τυφώνα και της προκλητικής Έχιδνας. Τα φοβερά αδέρφια της, η Μέδουσα και ο Κέρβερος.
Πλάσμα παράξενο, υβριδικό και ζωώδες. Αμφίσημο και τρομακτικό. Απρόβλεπτο, άπιαστο, αδύνατον να υπάρχει, να ιδωθεί, να ερμηνευτεί. Μια ουτοπία. Μια φαντασία.
Αφορμή για να ανακαλύψω την ύπαρξη – ή τη μή ύπαρξή της-, στάθηκε το ανέβασμα σε θεατρική διασκευή, του μυθιστορήματος του Μ. Καραγάτση “Μεγάλη Χίμαιρα”, από τον σκηνοθέτη και εγγονό του Δημήτρη Τάρλοου.
Μέσα από τη διαδρομή της ανάλυσης του έργου, τη βαθιά γνωριμία με τους χαρακτήρες και την εμβάθυνση στη δραματική του πλοκή, προέκυψε το εξίσου ποιητικό ερώτημα: Γιατί “Μεγάλη Χίμαιρα”;
Ποια Χίμαιρα οδηγεί τους χαρακτήρες τόσο αυτής της ρομαντικής σύχρονης τραγωδίας του Καραγάτση, όσο και τον καθένα στα Τάρταρα της ύπαρξής του; Σ’ αυτόν τον αέναο χορό της επικράτησης της φαντασίας έναντι της λογικής;
Είναι μάλλον ένα σύμβολο του πάθους, σκέφτηκα, ένα ζωώδες ένστικτο που σε οδηγεί να ζήσεις πέρα από την όλο γωνίες, δωρική λογική που επιτάσσει η Αθηνά. Ένας λόγος να πιστέψεις σε κάτι ιδανικό, νεφελώδες, επικίνδυνο. Σ’ ένα αερικό. Σε κάτι που δεν έχεις αποδείξεις ότι υπάρχει, αλλά η πίστη σου σ’ αυτό, η επιθυμία, το θυμικό, σε οδηγούν να ανυψώνεσαι την ίδια στιγμή που ξέρεις ότι θα καταποντιστείς.
Ίσως μόνο ένας μυθολογικός ήρωας, ένας Βελλερεφόντης, κατάφερνε να συντρίψει μια Μεγάλη Χίμαιρα, με αρωγό τον Πύγασό του. Ποτέ ένας κοινός άνθρωπος, ούτε καν ένας μυθιστορηματικός ήρωας του Καραγάτση.. Κι εκείνος καταδικασμένος απ’ το Δία για την έπαρσή του που νίκησε το τέρας, τιμωρήθηκε στη φτώχια και τη μοναξιά της θνητότητας.
Ο έρωτας, ο έλεγχος του ενστίκτου, η ιδανική αγάπη, η απόλυτη εκπλήρωση, ο εκπολιτισμός του ζώου, η ύψιστη πνευματικότητα, ο ιδανικός άντρας, η τέλεια γυναίκα, ο θεός επί της γης, είναι οι Χίμαιρες που ψάχνουν οι χαρακτήρες του Καραγάτση στη Σύρα του ’30, κάτω απ τον σκληρό ήλιο του Αιγαίου. Μάχονται, με όχημα την ποίηση του συγγραφέα και των ρομαντικών ποιητών της εποχής του, κάπως σαν τον Βελλερεφόντη με τον Πύγασο, να υπάρξουν στο τοπίο μιας Ελλάδας που την ίδια στιγμή κυνηγά τη δική της Χίμαιρα. Μια σύγχρονη ταυτότητα απέναντι σ’ έναν ψυχρό, υπολογιστικό και κυνικό δυτικό κόσμο.
Φεστιβάλ Αθηνών 2014
14-17 Ιουλίου, Πειραιώς 260, Κτίριο Η
Συντελεστές:
Διασκευή: Στρατής Πασχάλης
Σκηνοθεσία: Δημήτρης Τάρλοου
Σκηνικά - Κουστούμια: Ελένη Μανωλοπούλου
Μουσική: Κατερίνα Πολέμη
Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου
Επιμέλεια κίνησης: Ζωή Χατζηαντωνίου
Σκηνοθεσία κινηματογραφικού μέρους: Χρήστος Δήμας
Παίζουν: Α. Αϊδίνη, Ν. Ψαρράς, Ο. Πουλάκης, Σ. Σεϊρλή, Η. Μαυρομάτη, Α. Αλεξανδράκη. Δ. Τάρλοου και οι μικρές Κατερίνα Τράμπα, Βασιλική Παναγιώτογλου.
Η παράσταση είναι συμπαραγωγή του Φεστιβάλ Αθηνών 2014 και του θεάτρου Πορεία.
Με την υποστήριξη του Γαλλικού Ινστιτούτου, στο πλαίσιο του προγράμματος Ελλάς Γαλλία Συμμαχία 2014.