Στο αίμα μας υπάρχουν εκείνα τα στοιχεία που μας συνδέουν με προηγούμενους ανθρώπους, άλλων χρόνων, οι οποίοι έχασαν δικούς τους σε πολέμους ή χάθηκαν οι ίδιοι, εξορίστηκαν, βασανίστηκαν, πέθαναν σαν ήρωες, έσπασαν με τσεκούρι το διαφανές τζάμι της ιστορίας και έπιασαν μια θέση στην περιοχή των συνειρμών.
Τον πόλεμο, τον εμφύλιο μεταξύ Σπάρτης και ΑΘήνας, όπως τον κατέγραψε με δημοσιογραφική δεινότητα ο πρώτος μεγάλος ιστορικός, ο Θουκυδίδης, τον είδαμε χθες, στη σκηνή του Θεάτρου Βράχων. Μπροστά μας σε μια περιοχή αποχρωματισμένη από τις οβίδες και τα αίματα, άνθρωποι αφηγούνται τον χυδαίο πόλεμο με πλήρη συναίσθηση και συμμετοχή. Και οι περισσότεροι εκεί που πρέπει να τρομάξουν, τρομάζουν, εκεί που πρέπει να επισημάνουν, επισημαίνουν γιατί ο άλλος τους εαυτός, αυτός που είναι έξω από τον ρόλο ξέρει ότι η σκιαχτερή επανάληψη των ίδιων λαθών καθώς και η μονιμότητα ενός απάνθρωπου συστήματος οδηγούν τα πράγματα σε έναν δρόμο πιο μάταιο και από την νίκη σε έναν πόλεμο.
Η Ρούλα Πατεράκη όσο και αν διατείνεται ότι δεν μελέτησε τον Θουκυδίδη όσο ένας ιστορικός της Οξφόρδης..ωστόσο δίνει έντιμα το στίγμα της αποτελεσματικής ερευνήτριας και του ανθρώπου που θα συμπεράνει και θα πάρει θέση. Συντρίβει τους αμέτοχους, καταδικάζει το ντόμινο του κακού, κοροϊδεύει τους αγχωμένους εξουσιαστές που μεγαλώνουν τα σύνορα στους χάρτες υπολογίζοντας με ακρίβεια την ποσότητα αίματος που θα χυθεί.
Και ο Δ. Λιγνάδης στο τέλος. Εκφωνητής του Επιτάφιου Λόγου, τη δεύτερη χρονιά του πολέμου. Και αφού η πόλη θρηνούσε τους πρώτους, αμέτρητους νεκρούς. Τον ξέρω αυτό τον λόγο απ' έξω. Και από το πρωτότυπο και από τη μετάφραση. Ξέρετε τι μου άρεσε στη συγκεκριμένη εκφώνησή του; Ότι ο Λιγνάδης είχε μεν τη διάθεση εμψυχωτή, αλλά και αισθανόταν πραγματικά ότι σ' αυτόν τον πόλεμο έπαιξε σημαντικό ρόλο η μεγάλη μαλακία να γίνουμε ηγεμόνες με περικεφαλαία..εμείς οι φίλοι του κάλλους και της αρμονίας.
Ό,τι είναι να 'ρθει, ας το υποστούμε με υπερηφάνεια. Εκείνη την υπερηφάνεια που θεμελιώναμε, όταν κάναμε την επανάστασή μας.
*"Το Μανιφέστο του πολέμου" θα παρουσιαστεί και σήμερα, 23/9, στο Θέατρο Βράχων - Άννα Συνοδινού, στις 21:00.