Της Χρύσας Φωτοπούλου
Το σκηνικό με τους πολύχρωμους τοίχους, απ΄τις πρόκες κρέμονταν φωτογραφίες με γυναίκες που φορούσαν πάντα μαύρα μαντίλια ή άνδρες με μεγάλα μουστάκια. Στο πάτωμα μωσαϊκό. Σερβάντες με τα καλά γυαλικά, το λιβάνι και τα εικονίσματα, τα κρεμασμένα στέφανα και τα μαραμένα γαρύφαλλα, το γκάζι και ο νεροχύτης που στο κάτω μέρος έχει ένα μικρό, εμπριμέ παραπέτασμα. Πλήρης εικόνα. Υπαρκτή. Έχω δει τέτοιο σπίτι, παλιά, στο Μικρό Χωριό.
Μία γυναίκα καπνίζει. Είναι η Κ. Καραμπέτη. Ο Γιάννης Σκουρλέτης (o σκηνοθέτης), σε μια συνέντευξή του, την αποκάλεσε αρχαία γυναίκα. Η Ραμόνα από το Διδυμότειχο έφυγε από το σπίτι της παιδί σχεδόν, 16 χρόνων. Έζησε πολλά χρόνια μεταξύ νύχτας και λαϊκής αποδοχής. Έκανε μεγάλο χαμό. "Έκαιγε χιόνια" και τραβιότανε με πάθος στα πέρα και τα δώθε του έρωτα. Η επιστροφή στον τόπο της, στο σπίτι της αδερφής της, μετά από χρόνια τη μετακινεί στη χώρα της αποξένωσης. Η Μπλανς των βόρειων διαδρομών.
Μια αρχαία γυναίκα που μιλά αβίαστα τα θρακιώτικα μαζί με τους άξιους συμπρωταγωνιστές της, τον Μοθωναίο, τη Δροσάκη και τον Ραντάνοφ. Εμείς που ήμασταν χθες, στο Κυκλάδων, παρακολουθήσαμε την ιστορία από μέσα, καθισμένοι νοερά στις καρέκλες της σαλοτραπεζαρίας του σπιτιού της Ραμόνας. "Μαύρο μου χελιδόνι" με τον ίδιο τρόπο που γεννήθηκαν οι λυγμοί στις αυλές των σπιτιών και στις φωτεινές σημάνσεις των μεγάλων δρόμων. Αναθεματίζεις, Ραμόνα, σαν να μένεις στη Σκιάθο του 1908, ή στη Θεσσαλονίκη του 1922 ή στο Μεσολόγγι του 1826. Ερωτεύεσαι και ζηλεύουν όλοι τον τρόπο σου. Θες να πεθάνεις και σε θαυμάζουν. Η Bijoux de Kant ανασταίνει τον χρόνο που πέρασε, δική της δυνατότητα. Η Γλυκερία Μπασδέκη, η συγγραφέας του πιο ποιητικού πεζού λόγου, φτιάχνει απ' την αρχή ανθρώπους που το πείσμα τους να υπάρξουν με μόνο εφόδιο την καθαρή ψυχή τούς στερεί τη διάρκεια μέσα στον κόσμο.
Και, τέλος, οι κουβέντες σε αυτή την διάλεκτο, που μια παραλλαγή της γνωρίζω από πρώτο χέρι. Όχι να την μιλώ, αλλά να την ακούω, να την αναγνωρίζω και να θυμάμαι. Γι' αυτό ξαναπήγα στη Ραμόνα, μετά από τρεις μήνες. Για όλα αυτά και για κάτι ακόμη, λίγο και απλό: για ν' ακούσω την Καραμπέτη να ουρλιάζει "μετ'ς φτέρις (=μέσα στις φτέρες)".
Τις φτέρες που μοιάζουν σαν πράσινη θάλασσα και που μου φώναζαν να μην πλησιάζω γιατί θα κοκκίνιζαν τα πόδια μου. "Είσι αλλεργική κουρίτσι μ', δεν αηκούς;; ".
Στη σκηνή, επάνω, ο Βασίλης Ζιάκας με το ακορντεόν του.
***
*Η παράσταση "Ραμόνα travel / η γη της καλοσύνης" παρουσιάζεται στο Θέατρο της Οδού Κυκλάδων (Τετ.-Κυρ.).
Συγγραφέας: Γλυκερία Μπασδέκη
Σκηνοθέτης: Γιάννης Σκουρλέτης
Ηθοποιοί: Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, Λένα Δροσάκη, Δημήτρης Μοθωναίος, Κρις Ραντάνοφ & Βασίλης Ζιάκας (Ακορντεόν)
Συντελεστές
Μουσική: Κώστας Δαλακούρας. Βοηθός Σκηνοθέτη: Ηλέκτρα Ελληνικιώτη. Σκηνογραφία: Γιάννης Σκουρλέτης, Δήμητρα Λιάκουρα, Περικλής Πραβήτας. Κίνηση: Τάσος Καραχάλιος. Φωτισμοί: Χριστίνα Θανάσουλα. Φωτογραφίες: Πάνος Μιχαήλ
