Της Χρύσας Φωτοπούλου
Ο τίτλος της παράστασης έχει το όνομα ενός από τους χειρότερους ανθρώπους όλων των εποχών. Του "Μένγκελε". Ο Γιόζεφ Μένγκελε ήταν Γερμανός γιατρός του στρατοπέδου εξόντωσης Άουσβιτς Μπίρκεναου και διαβόητος ιδίως για τα πειράματα που έκανε με ανθρώπους, τα οποία οδηγούσαν συνήθως στον θάνατό τους. Έμεινε στην ιστορία ως ο Άγγελος του Θανάτου.
"Φάουστ", Τριαρίδης, Φιλίππογλου, Γεωργακόπουλος, Αλικάκη. Γιόζεφ Μένγκελε, Γιόζεφ Μένγκελε, Γιόζεφ Μένγκελε. Νιώθω ότι κάποιος νοερά ουρλιάζει το όνομά του. Ηρεμώ, όταν βλέπω τον Λάζαρο Γεωργακόπουλο να αχνοφαίνεται γαλήνιος. Ο Θανάσης Τριαρίδης μέσα με αυτό του το κείμενο τοποθετεί μπροστά ζητήματα επιβολής, ολοκληρωτισμού, ηθικών αναστολών και συναισθηματικών αναπηριών. Ποιος είναι ικανός για έναν πλήρη αφανισμό και ποιος για ν' αγαπάει όλον τον κόσμο; Από τι ήταν φτιαγμένα τα θύματα των στρατοπέδων και από τι οι θύτες; Τι κατασκευή ήταν ο Μένγκελε και όλοι όσοι φόρεσαν τα γάντια πριν προκαλέσουν τους περιβόητους, εξαίσιους θανάτους;
Δύο άγνωστοι άνθρωποι ταξιδεύουν με ένα τρένο. Κάποια στιγμή σημειώνεται βλάβη. Για να ξεπεράσουν την αμηχανία που προκαλεί το σκοτάδι ο άνδρας και η νεαρή γυναίκα θα παίξουν ένα παιχνίδι. Ο άντρας θα παραστήσει τον «Γιόζεφ Μένγκελε» και η γυναίκα την «Εσθήρ», την εγγονή μίας Εβραίας επιζήσασας, θύματος των φρικτών πειραμάτων του γιατρού.
Και κει είναι που νιώθεις ότι από τα βάθη της ιστορίας καταφθάνουν δύο πλάσματα που ο ένας είναι φτυστός ο γιατρός και η άλλη έτοιμη να πάρει εκδίκηση για όλα τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.
Πόσο εύκολο είναι να ξανα-υπάρξουν καθημαγμένες στιγμές; Ο Μένγκελε άφησε συνεχιστές;
Ο Λάζαρος Γεωργακόπουλος με φυσικότητα που αφοπλίζει χειρίζεται συναισθήματα που πρέπει να καταλήξουν στις κορυφές της υπερβολής. Και το καταφέρνει. Η Μυρτώ Αλικάκη λειτουργεί με ειλικρίνεια. Τον ακούει και αντιδρά. Καμία στιγμή δε χάνεται από το παιχνίδι της δράσης-αντίδρασης. Ο Κ. Φιλίππογλου ακόμη μία φορά αφοσιωμένος στον κώδικα του σωματικού θεάτρου, δεν άφησε καμία στιγμή να φθαρεί μέσα στην ακινησία που έτσι και αλλιώς συνεπάγεται ένα βαγόνι τρένου.
Τα video της Όλγας Μπρούμα μεγεθύνουν μια ατμόσφαιρα που ίσως να χανόταν μέσα στο άδειο σκηνικό. Το ίδιο και οι φωτισμοί της Μελίνας Μάσχα.
Όσο για τον θεατή. Βουίζει το κεφάλι του από σκέψεις και ερωτήματα και από μια διαπίστωση που του πλακώνει το στέρνο: Άγγελοι του θανάτου δε σταμάτησαν να γεννιούνται. Όπως δε θα σταματήσει να υπάρχει το μεγαλειώδες ανάστημα ενός θαρραλέου ανθρώπου που κοιτάει κατάματα τη ζωή.
* "Μένγκελε" του Θανάση Τριαρίδη, κάθε Δευτέρα και Τρίτη, στο Φάουστ.
Χρύσα Φωτοπούλου
