Στις 14 Ιουλίου 1518, στο φθινόπωρο του Μεσαίωνα, σε ένα μικρό φτωχικό σπίτι στο Στρασβούργο, ο Herr Troffea, ζητάει από τη γυναίκα του, Frau Troffea, να κάνει μία δουλειά. Εκείνη σηκώνεται, βγαίνει από το σπίτι, σταματάει κάπου στο δρόμο, κάτω από τον καυτό καλοκαιρινό ήλιο και αρχίζει να χορεύει. Γρηγόρη Χατζάκη, ας είσαι εσύ αυτός που θ' αρχίσει το χορό στις 14 Νοεμβρίου 2014 κάτω από έναν ήλιο που δεν καίει, περιμένει όμως φανατικούς θαυμαστές να τον σιγοντάρουν. Λοιπόν;
Πριν μερικά χρόνια είχα πέσει πάνω σε ένα άρθρο για το φαινόμενο της Χορευτικής Πανούκλας του 1518. Εκεί διάβασα για πρώτη φορά την ιστορία της Φράου Τρόφεα, που μία ωραία πρωΐα βγήκε από το σπίτι της, σταμάτησε στη μέση του δρόμου κι άρχισε να χορεύει σε μανία. Έπειτα, ακολούθησαν κι άλλοι και μέσα σε ένα μήνα 400 άνθρωποι χόρευαν χωρίς κανείς να μπορεί να τους ελέγξει, μέχρι που άρχισαν να πεθαίνουν από το χορό.
Η ιστορία με στοίχειωσε αμέσως. Παράγγειλα ένα βιβλίο-μελέτη του φαινομένου από την Αγγλία, το διάβασα απνευστεί, ενώ ήδη είχα ξεκινήσει να δουλεύω στο μυαλό μου -αλλά και στην πράξη, λίγο- μία ιδέα θεατρικής απόδοσης των αιτιών που οδήγησαν στο ξέσπασμα αυτό. Γράφτηκε το κείμενο, κάναμε πρόβες δύο μήνες με μία εξαιρετική ομάδα ηθοποιών και λίγο πριν την πρεμιέρα, το έργο πάγωσε λόγω εξωγενών παραγόντων. Έτσι, το σχέδιο ναυάγησε σε πρώτη φάση, αλλά δεν έπαψε ποτέ να τριγυρνάει επίμονα στο μυαλό μου.
Λίγο αργότερα, άρχισα να δουλεύω μία σουρρεαλιστική εκδοχή της ιστορίας σε μυθιστόρημα. Και κάπου εδώ, μπαίνει ο Βύρωνας (Κατρίτσης).
(Από δω και κάτω, ακολουθούν πολλά κολακευτικά επίθετα για το σύνολο των συνεργατών, απόλυτα ειλικρινή και αναπόφευκτα, αφού μιλάμε για μία δουλειά αποτελούμενη από συνεργάτες πρωτίστως φίλους.)
Με το Βύρωνα, πέραν του ότι συνεργαζόμαστε σταθερά εδώ και πολλά χρονιά -από τις πρώτες μου παραστάσεις- και σε πολλά επίπεδα (ο Βύρωνας είναι μουσική διάνοια, συγγραφέας και αυτοδίδακτος ηθοποιός), έχουμε μία σχέση αδερφική, σπάνιας επικοινωνίας. Έχουμε γράψει μαζί αρκετά έργα, έχει συμμετάσχει σε άλλα και δουλεύουμε και άλλα εξωθεατρικά πρότζεκτ.
Του είχα μιλήσει πολλές φορές για την ιστορία, διάβασε το βιβλίο για την Χορευτική Πανούκλα, παθιάστηκε κι εκείνος με το θέμα και αρχίσαμε να δουλεύουμε το επόμενο κιόλας πρωινό. Παρά την όποια καθυστέρηση, το έργο άρχισε να παίρνει μία μορφή που μας ενθουσίασε και μετά από ένα χειμώνα εντατικής δουλειάς ήταν έτοιμη μία πρώτη μορφή. Μία ακραία σουρρεαλιστική, κωμική καταγραφή των γεγονότων που σύμφωνα με την έρευνά μας, οδήγησαν σε μία τέτοια περίεργη εποχή του Μεσαίωνα, στην εμφάνιση της πρωτάκουστης αυτής μανίας. Έτσι, έχουμε ένα έργο χωρισμένο σε σκηνές στον Πάνω και τον Κάτω Κόσμο, που συνδέονται κάπως απρόσμενα, με επιστήμονες που προσπαθούν να ανακαλύψουν τον "χορό", με τον Αστερίξ να γνωρίζει την Φράου Τρόφεα και τον άντρα της, με την/τον Πανούκλα να επισκέπτεται το χωριό τους και την Ώρα να περνάει από την ταβέρνα που διαχειρίζονται, ενώ στον Κάτω Κόσμο οι Θάνατοι ακούν αγαπημένες επιτυχίες στον AfterLife Radio.
Το τελευταίο που έμενε τώρα, ήταν να βρεθεί η κατάλληλη ομάδα που να μπορεί να ενστερνιστεί το έργο αυτό, καθώς από άποψη γραφής αλλά και σκηνικής απόδοσης, είχε έναν πολύ ιδιαίτερο ερμηνευτικό κώδικα. Για τον λόγο αυτό, αποφασίσαμε -ενώ είχαμε ξεκινήσει να μιλάμε με πολλούς ηθοποιούς- πως έπρεπε να επικεντρωθούμε σε ανθρώπους που θα γνωρίζαμε εκ των προτέρων πως έχουμε προσωπική και επαγγελματική σύμπνοια. Πέρασε και αυτό από διάφορα μικρά κύματα, μέχρι να καταλήξουμε στην τελική σύνθεση. Με τον Βαγγέλη (Στρατηγάκο) είχαμε συνεργαστεί άλλες δύο φορές, τον θαύμαζα πάντα και τον θεωρώ μοναδικό ταλέντο. Είναι χρόνια φίλος και δικός μου και του Βύρωνα. Οπότε, ήταν δεδομένη η επικοινωνία. Το ίδιο πάνω κάτω ισχύει και για τη Βάλη (Μαυρίδη), με την οποία συνεργαζόμαστε εδώ και πολλά πολλά χρόνια και ήταν η μόνη που συμμετείχε και στην πρώτη εκδοχή. Τελευταίος στην παρέα, ήρθε ο Πανάγος (Ιωακείμ), τον οποίο γνώριζα αρκετό διάστημα, τον είδα σε μία παράσταση, το Πιτσιμπούργκο (το οποίο και συνεχίζεται για δεύτερη χρονιά), με εντυπωσίασε και θεώρησα ότι θα μπορούσε εύκολα να ενταχθεί στο κλίμα αυτό. Όπως και έγινε.
Και όσα κι αν πέρασαν μέχρι τελικά να πάρει έναν πρώτο δρόμο η Χορευτική Πανούκλα, τόσο ομαλά και με πολλές ευχάριστες εκπλήξεις ολοκληρώθηκε η προετοιμασία της. Με την Ζωή (Αρβανίτη), μπορέσαμε να φτιάξουμε έναν χώρο, που ταυτόχρονα δείχνει "αντιθεατρικός" αλλά και εικαστικός στη σύνθεσή του. Το ίδιο ισχύει για τους φωτισμούς του Νύσου (Βασιλόπουλου). Ενώ, η Μαρία (Καραγεώργου) έδωσε τις απαραίτητες πινελιές που απογείωσαν την "έλλειψη" κινησιολογίας της παράστασης. Επίσης, αθόρυβα, βοήθησαν εξαιρετικά, κάποιοι φίλοι και συνεργάτες, που οφείλω με την ευκαιρία να ευχαριστήσω. Ιδιαίτερα τον Νίκο Πλυτά, την Άννα Κολιοφώτη και την Κλεοπάτρα Τολόγκου. Τέλος, στην ομάδα προστέθηκε ο Michelangelo (Bevilacqua), φίλος χρόνια, ο οποίος ήρθε σε μία δύσκολη φάση με πάρα πολύ τρέξιμο και κατάφερε να δώσει λύσεις κατά πολύ περισσότερες και καθοριστικότερες από αυτές που θα μπορούσα να φανταστώ και του είμαι άπειρα ευγνώμων.
Η "Χορευτική Πανούκλα" είναι, όπως μάλλον έχει γίνει εμφανές, μία παράσταση που έχω αγαπήσει όσο ελάχιστες, ένα θεατρικό πείραμα φτιαγμένο με πολλή αγάπη και επιμονή, ένα προσωπικό στοίχημα, που ανυπομονώ να μοιραστούμε με τον κόσμο. Επιτέλους.
*Η "Χορευτική πανούκλα" σε σκηνοθεσία Γρ. Χατζάκη παρουσιάζεται στο Θέατρο Άλμα κάθε Δευτέρα και Τρίτη.
Χρύσα Φωτοπούλου
