Ο Νίκος Κουρής δεν αντέχει την πραγματικότητα κι έτσι αναζητάει καταφύγιο στην τέχνη. Μαθητεύοντας πλάι σε σπουδαίους δασκάλους, έμαθε να αγαπάει το θέατρο με ένα τρόπο ασυνήθιστο πλέον στις μέρες μας… Φέτος, εκτός από τον «Πουπουλένιο» του Μ. Μακ Ντόνα σε σκηνοθεσία Κ. Μαρκουλάκη που συνεχίζει στο θέατρο Αθηνών, πρωταγωνιστεί στο θέατρο Αλίκη στην παιδική παράσταση «Ηλίθιοι» του Νιλ Σαίμον σε σκηνοθεσία Π. Φιλιππίδη.
Ποιοι είναι οι « Ηλίθιοι»;
Είναι ένα έργο του Νιλ Σάιμον, για όλη την οικογένεια- ο γιος μου, ας πούμε, που είναι 6 χρόνων, είδε την παράσταση με μεγάλο ενδιαφέρον. Η ιστορία εκτυλίσσεται σε ένα χωριό που πάνω του έχει πέσει μια κατάρα: οι κάτοικοι ζουν στην άγνοια. Έρχεται ένας δάσκαλος, που τον παίζω εγώ, με στόχο να τους φέρει τη γνώση. Ως εκείνη τη στιγμή είναι ευτυχισμένοι, γιατί δεν έχουν δευτέρες σκέψεις, είναι σαν παιδιά, δεν είναι ηλίθιοι στην πραγματικότητα.
Τελικά με τη γνώση που αποκτούν παραμένουν ευτυχισμένοι;
Αυτό είναι το μεγάλο ερώτημα που διατρέχει το έργο. Νομίζω όχι, αλλά το ίδιο το έργο δεν απαντάει. Μάλλον μια απογοήτευση αφήνει στο τέλος. Επίσης όταν λέμε "γνώση", εννοούμε τη χρηστική γνώση, να ξέρεις πράγματα που σου χρησιμεύουν για να υπάρχεις σε μια κοινωνία ελεύθερης αγοράς και ανταγωνισμού. Αυτοί οι άνθρωποι μέχρι να αποκτήσουν αυτή τη γνώση ήταν αυτάρκεις και περιορισμένοι.
Πολύ σύνθετο το ερώτημα...
Ναι, το θέμα είναι πώς μπορείς να χειριστείς τη γνώση. Η γνώση φέρνει κάτι καλό τελικά στον άνθρωπο; Πάντως, έχει χιούμορ το έργο, είναι ευχάριστο, τρυφερό και ονειρικό. Δεν είναι γραμμένο ως παιδικό από τον Σάιμον, έχουμε κάνει μια διασκευή, αλλά είναι τόσο τρυφερό και ρομαντικό που αφορά τα παιδιά, πιστεύω.
Δεύτερη φορά φέτος που παίζετε σε παιδικό. Φαίνεται πως σας ενδιαφέρει αυτό το είδος…
Μου αρέσει να κάνω κάτι για παιδιά, αλλά αυτό εξαρτάται από το πώς ανεβαίνει ένα έργο. Αυτό είναι το στοίχημα. Θέλω μια παιδική παράσταση να μην έχει τίποτα να ζηλέψει από μια παράσταση για μεγάλους. Δεν πιστεύω ότι η παιδική παράσταση γίνεται με άλλα υλικά, ίσως έχει μια άλλη τεχνική επικοινωνίας, άλλα τα υλικά και η σοβαρότητα με την οποία αντιμετωπίζεις το εκάστοτε έργο είναι ίδια. Έχει μεγάλη σημασία τι δίνουμε στα παιδιά. Πολλές φορές τους απευθυνόμαστε «παιδικά», πράγμα που δεν τους αρέσει καθόλου, αλλά το κάνουμε γιατί αυτό μας είναι εύκολο. Η παιδική παράσταση είναι πολύ καθοριστική για ένα παιδί, κάτι που μπορεί να το θυμάται για πάντα, μπορεί να αγαπήσει ή να το μισήσει το θέατρο, επειδή εσύ έκανες καλά τη δουλειά σου ή όχι. Για μενα η Ξένια Καλογερόπουλου και ο Θωμάς Μοσχόπουλος είναι ένα μέτρο για το τι σημαίνει καλό παιδικό θέατρο. Σε αυτή τη δουλειά προσπαθήσαμε πολύ σοβαρά και νιώθω ότι έχουμε καταφέρει να μηνυποτιμάμε ούτε τα παιδιά, ούτε τους γονείς που έρχονται μαζί τους.
Είναι τελικά δύσκολο ή εύκολο κοινό τα παιδιά;
Τι εννοούμε όταν λέμε εύκολο ή δύσκολο; Το να παρακολουθεί κάποιος μια παράσταση ή όχι; Το να χειροκροτάει στο τέλος; Το να μπορείς και ως ενήλικας και ως παιδί να συγκεντρωθείς σε κάτι που βλέπεις και να δώσεις στον εαυτό σου την ευκαιρία να συγκινηθεί θέλει εκπαίδευση. Αυτό είναι δουλειά και της παράστασης βέβαια, έχουμε ευθύνη σε ποιο κομμάτι του κοινού απευθυνόμαστε. Είναι όπως όταν πας να διαβάσεις ένα βιβλίο: πρέπει να βγάλεις τον εαυτό σου από μια πραγματικότητα και να τον βάλεις σε μια άλλη… Όταν δε δίνεις στον εαυτό σου αυτή τη δυνατότητα, δεν μπορείς να απολαύσεις ένα βιβλίο. Επίσης κάθε κοινό είναι ξεχωριστό. Το θέμα πάντως δεν είναι να πεις στα παιδιά «μη μιλάς», αλλά να τους δώσεις ένα λόγο για να μη μιλήσουν. Θέλει μια προσοχή και μια εκπαίδευση το τονίζω, από τους ενήλικες πρώτα, τους δασκάλους, τους γονείς κι εμάς...
Επίσης συνεχίζετε και με τον «Πουπουλένιο» για δεύτερη χρονιά…
Ναι, αυτό το έργο είναι ένα παιχνίδι ανάμεσα στη φαντασία και την πραγματικότητα. Δεν έχει σχέση με την παιδική κακοποίηση, αλλά με την καλλιτεχνική δημιουργία. Την ανάγκη της τέχνης να αλλάξει την πραγματικότητα. Η πραγματικότητα δεν αντέχεται κατά τη γνώμη μου, γι’ αυτό υπάρχει η τέχνη, για να μεταμορφώνει το σκοτάδι σε φως. Η τέχνη έχει όλα τα υλικά να αλλάξει την πραγματικότητα, να την κάνει λίγο πιο υποφερτή, και αυτό το κάτι να είναι αληθινό ταυτόχρονα, παρόλο που είναι μια κατασκευή.
Γι'αυτό γίνατε ηθοποιός;
Νομίζω ναι. Η τέχνη είναι απαραίτητη, όσο και η τροφή. Το αίτημα της ομορφιάς που διακυβεύεται στην τέχνη μπορεί να είναι σωτήριο, ξέρετε.
Τι κάνει μια παράσταση καλή;
Πολλοί παράγοντες. Νομίζω ότι έχει να κάνει με το πώς οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν το κείμενο και πώς επικοινωνούν με αυτό, αλλά και με τους άλλους ανθρώπους πάνω στη σκηνή. Δεν υπάρχει συνταγή, μόνο καλές προθέσεις. Και βέβαια, μετά έρχεται αυτή η καθημερινότητα που στη δουλειά μας είναι ένας αγώνας δρόμου: πώς θα είσαι κάθε μέρα δημιουργικός. Και το πώς κρατιέσαι ζωντανός μέσα σε αυτή την επανάληψη. Αυτό είναι θέμα προσωπικό του κάθε καλλιτέχνη, δε διδάσκεται... Το μόνο πράγμα που δεν πρέπει να κάνεις στο θέατρο είναι να βαρεθείς, αλλά εκεί είναι το ενδιαφέρον: πώς αλλάζεις τη βαρεμάρα σε δημιουργία. Κι είμαι ευγνώμων που το θέατρο μου ζητάει αυτή τη διαδικασία. Δε συμβαίνει σε όλες τις δουλειές αυτό.
Ένα μεγάλο σας όνειρο;
Δεν ονειρεύομαι ρόλους, ποτέ δεν το έκανα. Αυτό που με συγκινεί είναι οι άνθρωποι που θα συναντήσω με αφορμή ένα έργο. Και η τόλμη στην επιλογή των ανθρώπων... Γιατί τελικά αυτό νομίζεις ότι δεν είναι για σενα, μπορεί να είναι πιο πολύ για σενα από οτιδήποτε άλλο…
Σας ευχαριστώ.
Κι εγώ.
Σας ευχαριστώ.
Κι εγώ.
Α.Κ.