Ο Μανώλης Μαυροματάκης είναι ένας κατεξοχήν θεατρικός ηθοποιός. Φέτος όμως επέλεξε να κάνει τηλεόραση, να αφήσει για λίγο τη σκηνή, να φορτώσει τις μπαταρίες του και να επανέλθει ανανεωμένος για να υπηρετήσει την τέχνη του, που σε αυτές τις δύσκολες εποχές είναι ένα καταφύγιο, όπως πιστεύει, όχι για να κρυφτείς, αλλά για να ανοίξει η καρδιά.
Φέτος επιλέξατε να κάνετε μόνο τηλεόραση;
Η πρώτη μου αντίδραση στην τηλεόραση είναι αρνητική γενικά και όταν με πήραν και μου πρότειναν το σίριαλ είπα μέσα μου: «Σιγά μην πω ναι». Διάβασα όμως το σενάριο και μου φάνηκε ότι θα είναι μια σειρά που δεν προσβάλλει το θεατή. Είναι και το οικονομικό οπωσδήποτε στη μέση, αλλά είχα και μια ψυχική κούραση για το θέατρο και είπα να το κάνω.
Τι είδους κούραση;
Δεν είναι πάντα τα πράγματα ρόδινα, μπορεί να μην τα βρεις με τους συνεργάτες σου. Μπαίνουν στη μέση απωθημένα και εγωισμοί… Σίγουρα φταίνε και οι δύο μεριές. Στο θέατρο, ξέρετε, συμβαίνουν αυτά, γιατί είναι τέτοια η φύση της δουλειάς. Το θέμα είναι να ξαναβρίσκεις το ενδιαφέρον γι’ αυτό που κάνεις. Πολλές φορές μετατοπίζουμε το ενδιαφέρον σε κάτι πιο εγωιστικό, πιο μικρό, αλλά τι να κάνουμε; Άνθρωποι είμαστε…
Και τελικά σας αρέσει η διαδικασία της τηλεόρασης;
Έχει και μειονεκτήματα και πλεονεκτήματα. Καταρχάς η τηλεόραση δε δημιουργεί κάποιο καλλιτεχνικό αποτέλεσμα, σκοπός της είναι η διασκέδαση. Κι ίσως αυτό για έναν καλλιτέχνη να μην είναι η βασική του προτεραιότητα. Το οικονομικό είναι ένα πλεονέκτημα, ειδικά σήμερα. Αλλά και το ότι γειώνεσαι κάπως. Τα μειονεκτήματα τα ξέρουμε, αλλά θεωρώ ότι είναι μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία να τα κάνεις πλεονεκτήματα. Το να κάνεις κάτι γρήγορα είναι, για παράδειγμα, ένα μάθημα για τον ηθοποιό.
Φέτος ασχοληθήκατε και με τη σκηνοθεσία. Σας αφορά περισσότερο σε αυτή τη φάση;
Ήταν η δεύτερη φορά η παράσταση που σκηνοθέτησα, είχα ξανασκηνοθετήσει στο Εθνικό. Φέτος όμως αναγκάστηκα να κάνω και τον παράγωγο και έπεσαν πολλά πράγματα πάνω μου… Έγινα κι εγώ πιο συγκεντρωτικός, αλλά δεν μπορείς να κάνεις τα πάντα κι έτσι πολλές φορές αισθάνεσαι ότι έχεις δίκιο, ενώ ίσως να δεν έχεις Η σκηνοθεσία δεν είναι το πρώτο μου μέλημα. Βασικά, με ενδιαφέρει η υποκριτική. Ένας ηθοποιός βέβαια από ένα σημείο και μετά σκηνοθετεί τον εαυτό του. Αυτό είναι νόμιμο και αναγκαίο. Ένας ηθοποιός σίγουρα δεν μπορεί να επηρεάσει το συνολικό αποτέλεσμα, αλλά μπορεί να ασκεί τον εαυτό του στο πώς να κάνει βαθιά δικού του αυτό που του ζητείται και πώς θα συνδέσει το μέσα του με αυτό που συμβαίνει έξω.
Έχουμε πολλούς καλούς ηθοποιούς στην Ελλάδα, αλλά δεν έχουμε πολλούς και καλούς σκηνοθέτες. Αυτό είναι κοινωνικό θέμα, γιατί σκηνοθεσία σημαίνει ότι κάποιος θέλει να πει κάτι που τον ενδιαφέρει και τον καίει μέσα από ένα έργο. Σε αυτό το αφήγημα έχουμε ένα έλλειμμα. Ως λαός δεν μπορούμε να πούμε τι συμβαίνει μέσα μας και γύρω μας, ποιοι είμαστε. Τώρα τελευταία είναι λίγο καλύτερα τα πράγματα. Είδαμε ότι μπορεί να γίνει κάτι, να δηλώσουμε ποιοι είμαστε και τι θέλουμε κι όχι να κάνουμε μόνο κάτι για να μη μας μαλώσουν.
Είστε αισιόδοξος;
Τρόμαζα πολύ πριν. Το δόγμα του Σοκ που εφαρμοζόταν είχε προκαλέσει παραλυσία. Τουλάχιστον τώρα αρχίζει να κινείται ένας μηχανισμός που μας κάνει να αρθρώνουμε λέξεις, ή έστω φθόγγους που θα γίνουν λέξεις. Τώρα συνειδητοποιώ ότι είναι δύσκολα τα πράγματα, αλλά αγωνιζόμαστε και υπάρχουμε. Τα πράγματα πια δε συμβαίνουν ερήμην μας. Φεύγει η ενοχή πλέον και η αίσθηση ότι είμαστε θύματα. Αυτά προκαλούν το φόβο. Τώρα για το οικονομικό…. Δεν ξέρω ποια είναι η λύση, αλλά τουλάχιστον ό,τι και να γίνει θα είμαστε εκεί, δε θα είμαστε δίπλα ή στο υπόγειο.
Το θέατρο σήμερα στην Ελλάδα πώς σας φαίνεται;
Έχει αναπτυχθεί μια έντονη διάθεση δημιουργίας και παράλληλα έχει αυξηθεί το ενδιαφέρον των θεατών. Η τέχνη είναι καταφύγιο όχι για να κρυφτείς, αλλά για να ανοίξει η καρδιά. Να νιώσεις ποσό αξία έχει η ζωή. Είναι ανακουφιστικός ο ρόλος της τέχνης σήμερα. Ξέρετε, όσο κι αν νομίζουμε μερικές φορές το αντίθετο, η τέχνη δεν είναι μπροστά, είναι πίσω από τις εξελίξεις κι αυτός είναι και ο ρόλος. Αυτό που λέμε πολιτικό θέατρο και πολιτική τέχνη είναι ένα δημιούργημα του μυαλού, αν και η τέχνη είναι μια πολιτική λειτουργιά.
Ένα μεγάλο σας όνειρο;
Έχει να κάνει με τις συνεργασίες τώρα πια. Επειδή έχω αρχίσει να βλέπω τα λάθη μου, καταλαβαίνω πλέον πόσο μεγάλη σημασία έχει η συνεργασία με τους ανθρώπους. Οι μεγάλοι ρόλοι και τα μεγάλα έργα είναι η λαχτάρα του ηθοποιού, αλλά το θέμα είναι να έχεις την ευκαιρία να μπεις σε ένα χώρο πνευματικότητας. Και αυτό να το επικοινωνήσεις και με τους ανθρώπους προς τα έξω. Εκεί είναι το μεγάλο κατόρθωμα. Αυτό γίνεται μόνο μέσα από τη συνεργασία.
Ετοιμάζετε κάτι θεατρικά;
Ετοιμάζουμε κάτι με τον Τσέζαρις Γκραούζινις σε σχέση με τον Κάφκα για του χρόνου, πράγμα που με χαροποιεί ιδιαίτερα, αλλά ακόμα είναι πολύ νωρίς. Καλή είναι και η γείωση της τηλεόρασης, αλλά μην αρχίσουμε και σερνόμαστε κιόλας…
Σας ευχαριστώ.
Κι εγώ.
Α.Κ.
