Η Φρόσω Λύτρα για δεύτερη χρονιά φέτος σκηνοθετεί την «Νεράιδα» του Ζ. Ζιροντού στη λίμνη της Βουλιαγμένης. Μια ιστορία για τη δύναμη του έρωτα σε ένα περιβάλλον μαγευτικό που θα σας ταξιδέψει σε έναν κόσμο όπου όλοι μπορούμε να γίνουμε ξωτικά και νεράιδες...
Μιλήστε μας για τη Νεράιδα. Τι πραγματεύεται το έργο;
Η Νεράιδα, ή αλλιώς Οντιν, είναι ένας μύθος- παραμύθι που οι ρίζες του και η γέννησή του χάνονται στα βάθη των αιώνων. Είναι ένας μύθος με άπειρες παραλλαγές που ταξιδεύει από χώρα σε χώρα και περνά σαν σκυτάλη από γενιά σε γενιά μαγεύοντας μικρούς και, καθώς το θέμα του είναι ο έρωτας μιας νεράιδας για έναν κοινό θνητό, έναν ιππότη.
Όπως ακριβώς και στην ελληνική μυθολογία, ο έρωτας, ή αλλιώς η ένωση ενός θνητού με μια θεϊκή οντότητα συμβολίζει την ελπίδα του ανθρώπου να κατακτήσει την αιωνιότητα και να νικήσει το θάνατο… Το 1938, ο Ζαν Ζιροντού έδωσε τη μορφή θεατρικού έργου στο μυθιστόρημα του Φουκέ. Ανέβηκε για πρώτη φορά στο Παρίσι. Το 1952 ανέβηκε στην Ελλάδα στη σκηνή του Εθνικού Θεάτρου σε μετάφραση του Οδυσσέα Ελύτη. Tην πρώτη φορά που σκηνοθέτησα την Νεράιδα ήταν το 2004 για το δημοτικό θέατρο της Καλαμάτας και τη θεατρική μεταφορά-διασκευή υπέγραψε η συγγραφέας Μαρία Κυριάκη. Δέκα χρόνια μετά και έχοντας την επιθυμία να ανεβάσω τη Νεράιδα στον φυσικό βιότυπο του έργου, η διασκευή έγινε από την νεαρή συγγραφέα Ζέτη Φίτσιου, που είναι μέλος της ομάδας naan.
Και τις δύο φορές ο πυρήνας της σκηνοθεσίας του έργου παρέμεινε ίδιος. Στηρίξαμε τη διασκευή και την κατασκευή των ρόλων στην ιδέα που για μένα είναι το βαθύτερο μήνυμα του έργου: πως όλοι οι άνθρωποι είμαστε δυνάμει δαίμονες, νεράιδες και ξωτικά.
Ο κεντρικός ήρωας καλείται να επιλέξει ανάμεσα σε ένα πάθος και ένα πιο ήρεμο συναίσθημα, μια αγάπη πιθανόν;
Ο Χάνς, ο ιππότης μας, γεννήθηκε και ανατράφηκε μέσα σε ένα παλάτι, από ανθρώπους, φιλόδοξους, παράλογους και υποδουλωμένους στην ύλη - συμβολίζει το αρχέτυπο του άνδρα-πολεμιστή. Καλείται να αποδείξει την αξία του στην αγαπημένη του βασίλισσα για να κερδίσει τον ερωτά της μέσα από τη δοκιμασία του πολέμου. Ο Χανς επιστρέφει νικητής, όμως στο δρόμο για το παλάτι παγιδεύεται μέσα στο στοιχειωμένο περιβάλλον του νερού, στα δίχτυα ενός υπερβατικού πλάσματος που του προτείνει την αιώνια αγάπη και που στον κόσμο της ο έρωτας είναι ένα ταξίδι χωρίς επιστροφή… Ο έρωτας στα χέρια της είναι ένα «αθώο παιχνίδι» που διαρκεί αιώνια, φτάνει να το ξέρει κανείς και να είναι έτοιμος γι' αυτό. Του υπόσχεται μια αγάπη ολοκληρωτική που το τίμημα της προδοσίας του θα σημαίνει για εκείνον θάνατο και για εκείνην την αιώνια λήθη. Ο Χάνς μαγεύεται, όμως δεν είναι ώριμος για αυτό, όπως άλλωστε και ολόκληρη η ανθρωπότητα που ακόμα είναι ένα ανήλικο βρέφος, άρα «αθώο».
Θα μπορούσε αυτή η συνάντηση του Χάνς με την Νεράιδα να συμβολίζει τη συνειδητοποίηση και την ωριμότητα του άντρα. Θα μπορούσε να είναι απλώς το όνειρο ενός κουρασμένου στρατιώτη μετά τη σκληρή μάχη και τη σύγκρουση δυο υπερδυνάμεων: της «πραγματικότητας» και της ποιητικής φαντασίας που είναι η αληθινή μας μάνα.
Τελικά ένα μεγάλο πάθος μπορεί να επιβιώσει;
Ρωτήστε με καλύτερα αν έχει ακόμα γεννηθεί το αληθινό πάθος…
Γιατί όμως μια νεράιδα ως πρωταγωνίστρια;
Η Νεράιδα συμβολίζει το αρχέτυπο θηλυκό, το πλάσμα που μπορεί να κυοφορήσει μέσα στο σώμα του και να φέρει στον κόσμο την καινούργια ζωή. Μέσα από τον έρωτα, ή αλλιώς την αγάπη. Είναι άρρηκτα δεμένη με τη Γη και με τη φύση, μπορεί να γίνει η θεματοφύλακας και η προστάτης της ζωής, θυσιάζοντας την ίδια της τη ζωή. Μπορεί να παρασύρει, να μαγέψει, να εμπνεύσει στον άνδρα την ιδέα της υπέρβασης…
Πώς χειρίζεστε το χώρο στη Λίμνη της Βουλιαγμένης;
Με θρησκευτική ευλάβεια θέλω να πιστεύω, η ομάδα κινείται μέσα και έξω από το νερό πάνω σε τρεις στενούς διαδρόμους που βρίσκονται κάτω από αυτό και σχηματίζουν ένα ισοσκελές τρίγωνο
Γενικώς σας ενδιαφέρει το site specific. Γιατί;
Με ενδιαφέρει πρωτίστως η ταύτιση του θεατή με το δρώμενο, η μύηση στο μυστήριο του θεάτρου και στη διάνοια του έργου, το ταξίδι ως μοναδική και πολύτιμη πνευματική εμπειρία, η ψυχαγωγία που μπορεί να προσφέρει το θέατρο ως θέαμα. Είμαι παιδί της ομάδας Θέαμα του Γιάννη Κακλέα που μου έμαθε να σκηνοθετώ με γνώμονα το πώς θα μου άρεσε να βλέπω εγώ σαν θεατής μια παράσταση. Και για μένα επιτυγχάνονται όλα αυτά όταν εμπνέομαι, ή δημιουργώ τον φυσικό βιότοπο του έργου που σκηνοθετώ.
Είναι διαφορετική η παράσταση φέτος; Τι αλλαγές έχετε κάνει;
Ναι, είναι διαφορετική, όχι εντελώς μα είναι. Όπως άλλωστε είμαι και εγώ διαφορετική από πέρσι, όπως όλοι μας. Έχουν μεσολαβήσει τόσα πράγματα… Μου είναι αδύνατο να επαναλάβω την ίδια σκηνοθεσία, πάντα θέλω να πω κάτι άλλο, να φωτίσω διαφορετικές πλευρές και νοήματα… Και οι περισσότεροι ηθοποιοί είναι άλλοι από τους περσινούς, όπως η Νεράιδα, αλλά και κάποιοι από τους συντελεστές. Το εικαστικό κομμάτι έχει αλλάξει και έχουν προστεθεί καινούργια κομμάτια μουσικά από τους D.N.A
Τα σχέδια σας για το χειμώνα;
Θα σκηνοθετήσω την Κυρία της νύχτας του Γιάννη Μαρή.
Σας ευχαριστώ.
Κι εγώ.
Δευτέρα 22 Ιουνίου 2015
Α.Κ
