Σε μια μικρή πόλη, μια παρέα νεαρών ανδρών συγκεντρώνεται γύρω από τον διανοούμενο πρώην δάσκαλό της κι ονειρεύεται ν’ αλλάξει τον κόσμο. Με τη συμβολή ενός «Σωτήρα», η αγωνιστική ορμή της ομάδας, παρασύρει στην καταστροφή, όσους αθώους πίστεψαν στο όραμα μιας καλύτερης ζωής. Δώδεκα άνθρωποι παλεύουν για την εξουσία αλλά και τη σωτηρία του μυαλού τους. Όταν τα αισθήματα χαθούν κι η απελπισία επικρατήσει, τα όπλα θα δώσουν τη λύση.
Είναι "Οι Δαιμονισμένοι", του Φ.Ντοστογιέφσκι. Ο σπουδαίος σκηνοθέτης Σταύρος Τσακίρης, με έναν μεγάλο θίασο σημαντικών ηθοποιών ( η Δ.Χατούπη, ο Αλ. Σταύρου, ο Κ.Καστανάς, ο Ιω. Παπαζήσης, η Κ. Σαμαρά, ο Αλ. Φάις, η Β. Μαραγκάκη ,ο Στ. Μαντζωρος, ο Δημ. Μαύρος, ο Σ. Καραγιάννης, η Εφη Ρευματά, ο Αλ. Μπαλαμώτης) επιχειρεί μια νέα ανάγνωση του ντοστογιεφσκικού αριστουργήματος, στο "Σύγχρονο Θέατρο".
-Τι σας προκαλεσε ν’ ασχοληθείτε με τους «Δαιμονισμένους»; Το θέμα ή η θεατρική απόδοση ενός από τα πιο διάσημα μυθιστορήματα;
Στην εποχή μας δεν υπάρχουν αμιγώς σημαντικά θεατρικά κείμενα και συχνά, πολλοί άνθρωποι του θεάτρου, στρέφονται στην θεατροποίηση λογοτεχνικών κειμένων για να επικοινωνήσουν με το κοινό, πάνω σε ιδέες που μοιάζουν τουλάχιστον πιο γοητευτικές. Υπάρχει ένας μεγάλος καμβάς μύθου, αλλά δίνεται και η δυνατότητα στους ηθοποιούς να σκιαγραφήσουν χαρακτήρες. Ιδιαίτερα με τους «Δαιμονισμένους», που είναι από τα σημαντικότερα μυθιστορήματα όλων των εποχών, υπάρχει ένα επίκαιρο θέμα και πολλές αντιστοιχίες στα ερωτηματικά που θέτει η εποχή μας. Όπως θα το έλεγε ο Α. Γκράμσι:«Το παλιό αργεί να πεθάνει και το καινούργιο αργεί να γεννηθεί. Ζούμε την εποχή των τεράτων.»
-Ποιο είναι το αντίκρισμά του στο σημερινό θεατή;
Κάθε μεταβατική εποχή φέρει τις ίδιες παθογένειες, απ’ ότι δείχνει η Ιστορία και ο κόσμος στρέφεται στην μοιρολατρική απραξία, οπότε ευδοκιμούν οι κάθε μορφής συνομωσιολογίες. Ο φόβος έρχεται ν’ αντικαταστήσει την λογική. Σαν μην φτάνει αυτό, ενσκήπτουν οι κάθε λογής Σωτήρες, ένοπλοι ή μη.
-Χρειαζόμαστε έναν «Σωτήρα» σήμερα;
Το αντίθετο. Όλοι προεβλεπαν ότι ο 21ος αιώνας θα είναι το τέλος της αυθεντίας.Αναφέρομαι στην αναγκαία κατάλυση των προκαταλήψεων. Είναι χρήσιμο να περάσουμε σε μια πιο διαυγή και λογική εποχή. Από πρόβλεψη ας γίνει συνείδηση κι ας πάρουμε την τύχη μας στα χέρια μας. Θέλω να υπάρχει ένα τέτοιο συμπέρασμα μετά από την παράστασή μας.
-Η τρομοκρατία, ένα από τα θέματα του έργου, έχει θέση πολιτικού λόγου;
Σε άλλες εποχές ίσως να ήταν ένας δρόμος. Σήμερα στο «επιτραπέζιο» ή «ηλεκτρονικό» παίγνιο δεν μπορείς ν’ αναγνωρίσεις εύκολα τον «διασκεδαστή» από τον «παίχτη» ή τον «προβοκάτορα». Ο «ανώνυμος» αγώνας σήμερα, βαδίζει στα σκοτεινά. Ο σύγχρονος πολιτικός λόγος, είναι ακόμη ένα μωρό που ψελλίζει και ζητά απλά το δικαίωμα λίγης ησυχίας για ν’ ακουστεί. Πρέπει ο θόρυβος να κοπάσει για ν’ ακουστούν οι ασθενικές φωνές.
- Είναι τόλμημα ένας δωδεκαμελής θίασος για τις σημερινές οικονομικές συνθήκες;
Το «άνοιγμα» ενός καινούργιου χώρου είναι από μόνο του τόλμημα. Πόσο δε η συγκρότηση ενός μεγάλου θιάσου. Μοιάζει με άλμα στο κενό. Ευτυχώς ο Δημήτρης Οικονομίδης, ένας καινούργιος άνθρωπος στο χώρο της παραγωγής, ανέλαβε την ευθύνη αυτού του εγχειρήματος με μόνο γνώμονα την θεατρόφιλη πίστη του σαν παλιός θεατής που είναι κι όχι την δίψα ενός θηρευτή δόξας ή χρήματος.
- Τι σημαίνει το άνοιγμα ενός ακόμα θεάτρου;
Ελπίδα. Άρνηση να συμβιβαστείς με την πραγματικότητα όπως στην προσφέρουν. Ευθύνη, να αρθρώσεις τον λόγο σου με ό, τι κόστος. Εμπιστοσύνη στους όποιους μοιράζεσαι μαζί τους την αισιοδοξία σου για ένα διαφορετικό θέατρο. Έχουμε ανάγκη το διαφορετικό. Πολλά είπαμε για την αισθητική, ας μιλήσουμε για την ηθική. Ένα θέατρο «ηθικής» δεν είναι βέβαια ένα ηθικό θέατρο αλλά ένα απαλλαγμένο από τα βαρίδια του παρελθόντος.
- Πώς το εννοείτε;
Θα σας απαντήσω μ’ ένα στίχο του Ντίνου Χριστιανόπουλου που είναι και τραγούδι. «Τι να τα κάνω τα τραγούδια σας, είναι πολύ ζαχαρωμένα και δεν ταιριάζουνε σε μένα».
- Καινούργιος κόσμος είναι και η επιλογή του κειμένου του Ντοστογιέφσκι;
Τα μεγάλα κείμενα είναι πάντα καινούργια γιατί ζουν και ανανεώνονται μέσα από την φαντασία του αναγνώστη τους. Κατακτούν τα ζωντανά κύτταρα και ζουν μέσα απ’ αυτά πλουτίζοντας τους κομιστές αλλά και τους χρήστες.
- Το ίδιο καινούργιο είναι και η απρόσμενη διανομή;
Γιατί είναι απρόσμενη;
- Είναι επί το πλείστον ηθοποιοί που δεν έχουν εντρυφήσει σε κλασσικούς ρόλους, εκτός από την κ. Χατούπη και τον κ. Καστανά.
Μια από τις μεγαλύτερες απάτες του Ελληνικού Θεάτρου είναι τα βιογραφικά. Παντού στον κόσμο κάθε νέα είσοδος στο μεγάλο ρεπερτόριο χαιρετίζεται σαν ξεχωριστό γεγονός και οι θεατές συρρέουν να την παρακολουθήσουν κι αν πράγματι δικαιολογηθεί να την χαιρετίσουν. Όταν το ’95 παρακάλεσα την Μαρινέλα να τραγουδήσει χορικά από την Αρχαία τραγωδία πίστευα και το πιστεύω ακόμη, ότι έκανα ένα από τα σημαντικότερα, απ’ όσα μπορώ, εγχειρήματά μου για την υπόθεση της παρουσίασης του Αρχαίου Δράματος, που μ’ ενδιαφέρει πολύ. Αν γινόταν σε όποια άλλη χώρα θα ήταν ακόμη ένα σημείο αναφοράς. Στην τωρινή στιγμή, οι ηθοποιοί, νέοι και παλιοί που μ’ εμπιστεύτηκαν μου έδωσαν το καλύτερο υλικό για την προσέγγιση αυτού του σπουδαίου κειμένου. Αν ξαναδείτε τις περιγραφές των χαρακτήρων από τον Ντοστογιέφσκι θα διαπιστώσετε πόσο κοντά είναι ο καθένας τους και μετά βλέποντας την παράσταση θα εισπράξετε την αγάπη και την ανθρώπινη συμπόνια με την οποία πλάθουν τους χαρακτήρες.
-Είστε αισιόδοξος;
Όταν όλα αλλάζουνε πρέπει να χαίρεσαι το καινούργιο ακόμα κι όταν είναι ενάντιο στο ατομικό σου συμφέρον. Είναι μεγάλη ηδονή η όραση ενός καινούργιου κόσμου έστω κι αν είσαι θεατής.
-Καινούργιος κόσμος είναι και η επιλογή του κειμένου του Ντοστογιέφσκι;
Τα μεγάλα κείμενα είναι πάντα καινούργια γιατί ζουν και ανανεώνονται μέσα από την φαντασία του αναγνώστη τους. Κατακτούν τα ζωντανά κύτταρα και ζουν μέσα απ’ αυτά, πλουτίζοντας τους κομιστές αλλά και τους χρήστες.
-Αντέχουν οι διαχωρισμοί στο Θέατρο;
Πάντα ήταν και είναι πλασματικοί. Δεν γράφουν μόνο Ιστορία οι παρέες αλλά και αποσιωπούν