Τί αγαπάτε στο θεατρικό έργο "Δείπνο με φίλους" και επιστρέψατε ξανά σε αυτό, φέτος το χειμώνα στο θέατρο ΙΛΙΣΙΑ στην Αθήνα, και ξεκινήσατε Κυριακή του Πάσχα, στο θέατρο ΕΓΝΑΤΙΑ της Θεσσαλονίκης;
Είναι από τα ωραιότερα έργα που έχω συναντήσει στη πορεία μου. Είναι αληθινό. Έχει να κάνει με ανθρώπους της διπλανής πόρτας. Έχει να κάνει με εμάς τους ίδιους. Με πράγματα που μας βασανίζουν τουλάχιστον 70 φορές την ημέρα. Σα σκέψη, σα συμπεριφορά. Έχει να κάνει με το τεράστιο θέμα της κόπωσης, από τις σχέσεις. Από τη συμβίωση, από την οικογένεια, από τους συγγενείς, από τους φίλους. Γιατί είναι το έργο που έχει τόσο μεγάλη επαφή και τριβή με τη ζωή, που παύει πια να είναι θέατρο. Αυτό έχει ακολουθήσει η σκηνοθεσία και η υποκριτική. Δεν κάνουμε ούτε σκηνοθετισμούς, ούτε θεατρινισμούς πάνω στη σκηνή. Αυτό το 'χουμε ανάγκη κάθε τόσο, οι ηθοποιοί. Γιατί ξεφεύγουμε λίγο και γινόμαστε βερμπαλιστές στην ερμηνεία μας. Μεγαλόσχημοι. Αυτό το έργο σου δίνει τη δυνατότητα να παίξεις κινηματογραφικά. Για όλα αυτά, το λατρεύω. Επίσης, οι καταστάσεις που επεξεργάζεται, είναι πάρα πολύ ευαίσθητες. Οι οποίες επηρεάζονται, από την εκάστοτε εποχή. Από το περιβάλλον. Κακά τα ψέμματα, όταν δεν είμαστε καλά στη προσωπική ζωή, δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε κανένα πρόβλημα. Επειδή, είμαστε τριγύρω με προβλήματα, πρέπει να φροντίσουμε λίγο τη προσωπική μας ζωή. Να είμαστε δυνατοί. Να κρατάμε ο ένας το χέρι του άλλου και να τον κοιτάμε στα μάτια. Μοναχά έτσι θα αντιπαρατεθούμε στο "θηρίο".
Κάθε βράδυ, στο θέατρο ΙΛΙΣΙΑ της Αθήνας, για έναν χειμώνα, το νιώσατε όλο αυτό!
Ο κόσμος γελάει, γελάει και χειροκροτεί στο μέσον της παράστασης. Επίσης, πρέπει να σας πω ότι μετά τη παράσταση, συνήθως αν έχουμε κάποια παρέα και θέλουμε να κουβεντιάσουμε, πηγαίνουμε στα μαγαζιά που βρίσκονται τριγύρω από το θέατρο. Εκεί συναντάμε θεατές, που μόλις μας είδαν το ίδιο βράδυ. Πρέπει να σας πω, ότι μου έχει συμβεί, σε μαγαζί με πέντε τραπέζια γύρω-γύρω, εκείνοι συζητούσαν για το περιεχόμενο του έργου και τους ήρωες. Για μένα, αυτή είναι η απόλυτη ευτυχία του καλλιτέχνη του θεάτρου. Να κάνει μία παράσταση και να μη τελειώνει στην αυλαία. Παρά να αρχίζει από εκεί. Να πηγαίνει κάπου και να ακούει να συζητάνε γι αυτήν. Απόψεις για τους ήρωες, ζευγάρια που τσακώνονται, ζευγάρια να χωρίζουν-άλλα να μονιάζουν. Αυτό είναι ζωντάνια.
Το έργο δεν είναι μονοδιάστατο!
Όχι, το έργο δεν είναι μονοδιάστατο. Δεν είναι διδακτικό. Ότι εσείς πρέπει να κάνετε αυτό! "Αμα παντρευτήκατε, τελειώσατε". "Θα μείνετε παντρεμένοι". "Αμα χωρίσετε, είστε εγκληματίες". "Αν έχετε παιδιά, δεν πρέπει να χωρίσετε". Μα, ίσα-ίσα, αν έχει κανείς παιδιά, και έχει μία σύζυγο-τύρρανο, πρέπει να χωρίσει! Φαντάζεστε, τα παιδιά να βλέπουν δύο γονείς, να σκοτώνονται; Αυτό θα είναι το πρότυπο στη ζωή τους. Τί τραύμα θα είναι, γι αυτά τα παιδιά....Έτσι το έργο, δεν λέει τί πρέπει να κάνετε. Τα λέει όλα! Τα μεγάλα έργα δικαιώνουν όλους τους ήρωες.
Η κρίση δεν είχε έρθει νωρίτερα στις αξίες μας και τις διαπροσωπικές σχέσεις, πριν την οικονομική κρίση;
Εμείς οι καλλιτέχνες συνηθίζουμε να το λέμε αυτό, θέλοντας στις συνεντεύξεις μας να κάνουμε εφέ. Ή να κάνουμε τους πολιτικούς. Ή ακόμη-ακόμη, να κάνουμε κοινωνική παρέμβαση. Όλα αυτά τα χρόνια, μιλάμε για μία έκπτωση στις αξίες. Μιλάμε για την έλλειψη ηθικής. Μιλάμε για τη ποιότητα της διασκέδασής μας. Όπου μας είχε φάει το ξενύχτι και το τσιφτετέλι. Βλέπαμε μια κοινωνία που κυνήγαγε το εύκολο χρήμα, όπου ο ένας "λάδωνε" τον άλλον. Όπου για να χτίσεις κάτι, ετοίμαζες το "φάκελο" για τη πολεοδομία. Σε κάλυπτε ο πολιτικός, γιατί δήλωνες παραπάνω στρέμματα στην Ευρωπαική Ένωση και έπαιρνες μεγαλύτερη επιδότηση. Αλλά όφειλες και εσύ να τον ψηφίσεις στις εκλογές. Όταν μια χώρα ήταν βουτηγμένη μέσα στη διαφθορά και το τσιφτετέλι, τί περίμενες;! Ότι όλα αυτά είναι καλά και εμείς είμαστε οι μάγκες και οι ξύπνιοι της Ευρώπης;! Όπως τώρα που "μας παίρνουν το σπίτι"....αυτοί τελικά ήταν πιο ξύπνιοι από εμάς!
Τα νέα παιδιά έχουν καταλάβει όλο αυτό το σάπιο που υπήρχε;
Τα νέα παιδιά βιώνουν μια Κατοχή, έναν πόλεμο. Δεν λέω ότι φταίει το "θηρίο"! Προσέξτε! Όταν δανείζει ο άλλος και του τρως τα λεφτά, πρέπει να τα πάρει πίσω. Εγώ, λέω, ότι φταίει αυτός που άνοιξε τη πόρτα στο "θηρίο". Εγώ ρίχνω ανάθεμα στους προηγούμενους πολιτικούς, που δεν οχύρωσαν τη χώρα. Που ήξεραν πως μέσα στο "Δούρειο Ίππο" είναι ο εχθρός και ανοίξανε τις πύλες και μπήκε μέσα το ξύλινο άλογο. Με τη κρίση, φάνηκε η γύμνια μας. Καμιά υποδομή, πουθενά! Σε νοσοκομεία, σε υγεία, σε Εφορία, στα Υπουργεία, σε οργάνωση......Έκλεισαν την ΕΡΤ, γιατί λέει, ήταν σάπια αυτά τα χρόνια! Δηλαδή, ποιοί κυβερνούσαν αυτά τα χρόνια;
Κάτι καινούργιο δεν πρέπει να γεννηθεί, στις μέρες μας;
Πρέπει! Ξέρετε, ο χρόνος είναι πολύ σχετικός σε αυτές τις περιπτώσεις. Νομίζουμε ότι κάτι χρειαζόμαστε και θεωρούμε πως σε μια εβδομάδα μπορεί να γίνει. Μπορεί, όμως, να χρειάζεται χρόνια. Χρόνια ταλαιπωρίας και υποδούλωσης. Υπάρχει ο στίχος που λέει "για να γυρίσει ο ήλιος, θέλει δουλειά πολύ". Μη το ξεχνάμε! Έχει και ωραίο τίτλο. Λέγεται "Αξιον Εστί"....
Στο ελληνικό θέατρο, πώς τα βλέπετε τα πράγματα;
Το πρώτο που κόβουν οι πολιτικοί, είναι ο πολιτισμός. Το θεωρούν περιττό και άχρηστο. Γιατί, δεν έχει άμεση απόδοση, ο πολιτισμός και η παιδεία, έχουν μακροχρόνιες αποδόσεις. Και σου λέει, "γιατί να ασχοληθούμε με αυτό";! Τη στιγμή που μας ενδιαφέρει να βγούμε την επόμενη τετραετία. Έτσι φτάσαμε εδώ που φτάσαμε. Είμαστε η χώρα που το πολιτισμό της, τον δανείζονται άλλοι, για να κάνουν ταινίες, βιβλία. Μια χώρα με το ωραιότερο κλίμα, τον πιο λαμπερό ήλιο και δεν το έχουμε εκτιμήσει! Ίσως γιατί μας δίδεται κληρονομικά. Δικαιωματικά. Αν δεν καταλάβουμε, πως οι πολιτικοί πρέπει να σκύψουν επάνω στο πολιτισμό και τη παιδεία, τελειώσαμε δια παντός, ως λαός. Σαν ιστορία. Η ιδιωτική πρωτοβουλία δεν μπορεί να κάνει και πολλά πράγματα. Παρόλα αυτά, τα περισσότερα, από εκεί ξεκινάνε. Τα θέατρα και οι άνθρωποι που εργάζονται σε αυτή την ιδιωτική πρωτοβουλία, πρέπει να ζήσουν μέσα σε αυτή! Τα κτήρια δεν είναι δικά μας, τα νοικιάζουμε. Τα έργα δεν είναι δικά μας, τα αγοράζουμε. Οι υπάλληλοι πρέπει να πληρωθούν, γιατί έχουν και οικογένειες. Και μέσα σε αυτές τις συνθήκες, πρέπει να κάνουμε και ποιότητα και Τέχνη! Παράλληλα, να έχουμε το νου μας, και στο ταμείο! Γιατί, τί ωφελεί να κάνεις τη ψωνάρα σου, όταν το θέατρο κλείσει την επόμενη χρονιά, λόγω έλλειψης πόρων;! Εμείς, στο ελεύθερο θέατρο, πρέπει να πετύχουμε το πιο δύσκολο συνδυασμό! Ωραία είναι να είσαι σε μια επιδοτούμενη σκηνή, μια κρατική σκηνή, ή μια νεανική ομάδα που δεν πληρώνεται κανένας, και να κάνεις ότι σου κατεβάσει το κεφάλι σου-επικοινωνεί, δεν επικοινωνεί στο κοινό-αδιάφορο! Εσύ παίζεις το ρόλο του καλλιτέχνη, κάνεις τη ψωνάρα σου, τη "μπουμπουνάς" και όπου κάτσει....αμ δεν είναι έτσι!!!
Ο επαγγελματίας στο ελεύθερο θέατρο πρέπει να έχει το όλον! Αυτό που θα επιλέξει, να τον καλύπτει αισθητικά, να είναι ωφέλιμο για το κοινό και να μη προσβάλλει αισθητικά κανέναν, έχοντας παράλληλα εισιτήρια-άντε κάντο;!
Υπάρχει και μια "θολούρα" μέσα στο ελληνικό θέατρο;
Μέσα σε 400 παραστάσεις, θα βρείτε τα πάντα. Θα βρείτε θολούρα, διαύγεια, ωφελιμότητα! Από όλα έχει ο μπαξές! Όταν κάνουμε μία κίνηση, πρέπει να έχουμε την ευθύνη του συνόλου. Δεν κάνεις μια παράσταση, που τη "μπουμπουνάς" και αδιαφορείς, αν θα διώξει δια παντός όλους όσους την δούνε! Υπάρχουν άνθρωποι που πάνε σε κάποιες παραστάσεις, είτε "εμπορικές", είτε "ποιοτικές", είτε "underground", είτε "εναλλακτικές", όπου οι άνθρωποι που της έφτιαξαν δεν έχουν καμία επικοινωνία με το περιβάλλον! Και ακούς θεατές να λένε βγαίνοντας από το θέατρο, "άμα ξαναπάω εγώ στο θέατρο;! Αποκλείεται!". Αυτός ο καλλιτέχνης που προσέφερε αυτή τη παράσταση στο θέατρο, πρέπει να απομακρυνθεί. Μέσα σε 400 παραστάσεις των Αθηνών, θα βρείτε και τέτοιες!
Τί κάνει το ταλαντούχο ηθοποιό, σπουδαίο;
Η δουλειά. Και η πορεία προς τα μέσα. Όχι προς τα έξω.
Όσο γιγαντώνεται η εικόνα του, εκείνος να στρέφεται εντός του;
Ακριβώς! Στα υπόγεια είναι το φως!
Μετανιώνετε για κάτι, στα τόσα χρόνια πορείας σας;
Όχι, όχι! Είμαι ευγνώμων που δεν "σκοτώθηκα", γιατί έγινα πιο δυνατός! Πριν από όλα, ευγνωμονώ τα λάθη μου. Αυτά με έμαθαν.
Μια εισπρακτική αποτυχία στο θέατρο, όταν θα σας συνέβη, κάποιες φορές στο θέατρο, καταλάβατε τί έφταιξε;
Ναι! Όταν δεν είσαι εγωιστής, δεν εθελοτυφλείς και δεν ζεις με ζωτικά ψεύδη, μια χαρά καταλαβαίνεις τί έφταιξε. Λες "έφταιξε αυτό, εκείνο και εκείνο. Υπέροχο το μάθημα. Το έχουμε για το επόμενο εξάμηνο".
Κάτι που μάθατε φέτος στο θέατρο και είπατε μέσα σας "να είδες, Γρηγόρη;! Το μάθαμε και αυτό φέτος..."
Αυτό που έμαθα και μαθαίνω συνέχεια είναι πως δεν υπάρχει περίπτωση κάτι να είναι αληθινό και από ψυχής, και να μην επικοινωνήσει με το κόσμο! Δεν υπάρχει περίπτωση! Υπήρξε μια παράσταση πέρυσι που έκανε ο Νίκος Καραθάνος που λεγόταν "Γκόλφω". Είχε μια καταπληκτική αισθητική και χαίρομαι να το λέω δημόσια! Ξέρετε, πόσο ετερόκλητο κοινό επικοινώνησε με αυτή τη παράσταση; Ένα αληθινά εμπνευσμένο με πάθος όραμα, θα πετύχει!
Έχετε συνεργαστεί με πάρα πολύ κόσμο. Τί έχετε κρατήσει και πορεύεστε τα βράδια στο σανίδι, όλα αυτά τα χρόνια;
Θα σας πω μια φράση που νιώθω κάθε φορά, που πρέπει να αναμετρηθώ με κάτι καινούργιο και μεγάλο. Εκεί που με πιάνει ένας τρόμος, μα ταυτόχρονα θέλω να αποδεχτώ, τη πρόκληση! Πολλές φορές τρόμαξα στη ζωή μου, σκηνοθετώντας ή επιλέγοντας ένα ρόλο, είτε πηγαίνοντας σε Επίδαυρο ή Κολοσσαίο, είτε ανεβάζοντας ένα μιούζικαλ, για το αν θα τα καταφέρω. Μα είναι και μια φράση που υπάρχει στο έργο μας, στο "Δείπνο". "Ηρωας δεν είναι αυτός που τρομάζει και το βάζει στα πόδια. Ήρωας είναι αυτός που σκοτώνει το θηρίο". Αυτή η φράση, μπορεί να μας φανεί χρήσιμη, στο "θηρίο" που έχουμε απέναντί μας, αυτή την εποχή. Στη καθημερινότητά μας. Σου δίνει δύναμη, σε γεμίζει αυτοπεποίθηση και σε κάνει να προετοιμαστείς για το πόλεμο. Δεν ωφελεί μόνο να κάνεις το μάγκα.
Πρέπει και να μπορείς να πολεμήσεις. Και για να μπορείς να πολεμήσεις, πρέπει να είσαι έτοιμος. Και για να είσαι έτοιμος, πρέπει να δουλεύεις καθημερινά και να μην αφήνεις τίποτα στη τύχη. Δεν υπάρχει τύχη! Μόνο στην αστρολογία υπάρχει τύχη, για να γεμίζουν τις σελίδες τους, τα περιοδικά....(γέλια)
Συνέντευξη στον Γιώργο Παπανικολάου
Πηγή:mysalonica.gr
