Κατά τα ταραγμένα
πολιτικά και κοινωνικά χρόνια που ακολούθησαν την Αντίσταση και τον Εμφύλιο, το ελληνικό θέατρο, έχοντας ανάγκη από μία νέα πνοή στα δεδομένα του, προσπαθούσε να ορθοποδήσει μέσω της συγκρότησης νέων πειραματικών θιάσων και της ραγδαίας αύξησης των θεατρικών σκηνών στο κέντρο της Αθήνας με την εκμετάλλευση παλαιών -κυρίως- κτηρίων.
Μέσα στο κλίμα αυτό, το 1960 ο θεατράνθρωπος και σκηνοθέτης του κινηματογράφου Αλέξης Δαμιανός προέβη στην αγορά -έναντι 4.000.000 δραχμών- του κτιρίου της οδού Τρικόρφων και το μετέτρεψε σε θέατρο, προκειμένου να «στεγάσει» το όραμά του για ένα νέο, ρηξικέλευθο και ελεύθερο θέατρο που θα πρέσβευε τα ιδεώδη και τα συναισθήματα του ελεύθερου Έλληνα και θα καταπιανόταν κυρίως με τη νεοελληνική δραματουργία. Έχοντας στο πλευρό του αξιόλογους συνεργάτες, όπως τον Σταύρο Ξαρχάκο, τη Μάρθα Βούρτση, τον Αλέξη Σολομό, τον Γιώργο Βακαλό, την Κατερίνα Χέλμη και άλλους καλλιτέχνες, ο Αλέξης Δαμιανός συνέδεσε το όνομα του θεάτρου «Πορεία» με αξιόλογες παραστάσεις, που -αν και δεν είχαν πάντα εισπρακτική επιτυχία- προκαλούσαν, προβλημάτιζαν και προσκαλούσαν το κοινό σε πρωτοποριακές και ριψοκίνδυνες αναζητήσεις.
Πρωτοπορία για τα δεδομένα της εποχής αποτέλεσε και η σκηνή του θεάτρου, η οποία, σε αντίθεση με άλλες μικρές σκηνές που στεγάζονταν σε υπόγεια και σε χώρους ακατάλληλους για τη θεατρική πράξη, παρουσίαζε ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον. Ο Άλκης Θρύλος γράφει στη Νέα Εστία : «το κτήριο έχει μια άριστη ιδιότυπη και υποδειγματική αρχιτεκτονική, η σκηνή δεν ορθώνεται παράλληλη στις σειρές των καθισμάτων, είναι κυκλική και η κοιλιά της εισχωρεί μέσα στα καθίσματα. Τούτο, μαζί με την πολύ μεγάλη, σχεδόν αμφιθεατρική, κλίση του δαπέδου, επιτρέπει όλα τα καθίσματα, τα άλλωστε πολύ άνετα, να έχουν εξαιρετική ορατότητα».
Το «Πορεία» άνοιξε τις πόρτες του για πρώτη φορά στις 20 Ιανουαρίου του 1961 με το έργο του Ιωάννη Παπαβασιλείου "Το άλλο κύμα". Η παράσταση χαρακτηρίστηκε πρωτοποριακή και το ενδιαφέρον επικεντρώθηκε στο εντυπωσιακό σκηνικό του Γιώργου Βακαλό.
Η μεγαλύτερη καλλιτεχνική και εισπρακτική επιτυχία που σημειώθηκε στη σκηνή του θεάτρου "Πορεία" ήταν "Τα κόκκινα φανάρια" του Αλέκου Γαλανού με πρωταγωνίστρια τη Μαίρη Χρονοπούλου, παράσταση η οποία για δύο θεατρικές περιόδους (1962-63 και 1963-64) απέσπασε ενθουσιώδεις κριτικές από τον Τύπο, που ανέδειξε την παράσταση ως το κορυφαίο θεατρικό γεγονός της χρονιάς.
Κατά τη θεατρική περίοδο του 1965-1966, παρουσιάστηκε το έργο "Αν ο κόσμος μας έβλεπε μαζί" του Κλώντ Μπαλ, σε σκηνοθεσία του Γιώργου Θεοδοσιάδη, ενώ τον επόμενο χρόνο, το 1967 το θέατρο μετατράπηκε σε κινηματογραφική αίθουσα με την ονομασία Studio και λειτούργησε ως σινεμά υπό τη διεύθυνση του Σ. Καψάσκη μέχρι το 1972.
Στις αρχές της δεκαετίας του 1980 το θέατρο νοικιάστηκε από τη σύζυγο του Αλέξη Δαμιανού, Άρτεμη Καπασακάλη, στον ηθοποιό και θιασάρχη Γιώργο Λεμπέση.
Από το 1988 μέχρι το 1990, ο θεατρικός οργανισμός "Εποχή" του Βασίλη Παπαβασιλείου, υποενοικίασε το θέατρο από τον Λεμπέση και παρουσίασε εξαιρετικές παραστάσεις ευρωπαϊκού δραματολογίου. Ορισμένες από αυτές υπήρξαν η "Κληρονομιά του Μαριβώ", το "Πίστη, αγάπη, ελπίδα" του Έντεν Φον Χόρβατ (για τον ρόλο της στην παράσταση η Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου βραβεύτηκε με το βραβείο Κάρολος Κούν Ά γυναικείου ρόλου) , το "Να βρείς τον εαυτό σου" του Λουίτζι Πιραντέλλο, το "Καλοκαίρι" του Έντουαρτ Μπόντ κ.ά.
Το 1988 παρουσιάστηκε στο θέατρο το "Ημερολόγιο ενός τρελού" του Νικαλάι Γκόγκολ, σε σκηνοθεσία του Μίνωα Βολανάκη, με τον Λάκη Λαζόπουλο. Το 1994 το κτήριο πωλήθηκε στον Λυκούργο Σταυράκο και λειτούργησε για τα επόμενα έξι χρόνια ως κινηματογράφος.
Τον Ιανουάριο του 2000 ο Δημήτρης Τάρλοου αγοράζει το κτήριο, κάνει ριζική ανακαίνιση και το μετατρέπει σε ένα σύγχρονο θέατρο με την ουσιαστική συμβολή των αρχιτεκτόνων Αντώνη Νουκάνη και Μπούκης Μπαμπάλου. Η σκηνή μεγαλώνει και ταπεινώνεται, ο εξώστης κόβεται, κλείνει και μετατρέπεται σε άνετο μπαρ και μουσική σκηνή, τα καμαρίνια ανακαινίζονται και αποκτούν νέα λουτρά, εγκαθίστανται νέος μηχανολογικός εξοπλισμός κ.λ.π. Η μεγαλύτερη ωστόσο καινοτομία, είναι οι μεταβαλλόμενες εξέδρες της κεντρικής σκηνής που εξασφαλίζουν πολλαπλές διατάξεις, εξυπηρετώντας με τον καλύτερο τρόπο το όραμα της κάθε σκηνοθεσίας.
Το Πορεία αποτελεί από τον Δεκέμβριο του 2000 μόνιμη στέγη της εταιρείας ΔΟΛΙΧΟΣ, φιλοξενώντας ταυτοχρόνως πολλά ακόμα θεατρικά σχήματα και έχει ήδη ταυτιστεί στην συνείδηση του κοινού με παραστάσεις υψηλής ποιότητας και αισθητικής που διαθέτουν όμως την τόλμη να συνδιαλαγούν με την ευρωπαϊκή πρωτοπορία.
ΠΗΓΗ: Θέατρο Πορεία
