της Χρύσας Φωτοπούλου
"Ξέρεις γιατί άντεξες; Ξέρεις γιατί αντέξαμε όλοι; Είναι αυτό που είπε η Νατάσα μια μέρα στο φρουρό στην απομόνωση. Τριών μηνών έγκυος έπαθε αποβολή από το ξύλο. “Μπορώ να μείνω σ' ένα κελί μικρότερο από τούτο δω, 100, 200 μέρες, αν χρειαστεί. Μια ώρα να βάλουνε εσένα, εδώ μέσα θα σκάσεις. Εγώ μπορώ να μείνω γιατί έχω δίκιο”.
Κάθε φορά που διαβάζω τα λόγια κάποιου, που κάποια συγκεκριμένη εποχή, από συγκεκριμένους ανθρώπους βασανίστηκε, νιώθω ότι αυτό που διαβάζω είναι εντελώς άχρονο, εντελώς πιθανό να ξανασυμβεί. Το σημείωμα του ανθρώπου που ξαναβρίσκει ανάσες πάνω στα ξεραμένα αίματα και τα ανοιχτά γδαρσίματα. Θυμάμαι τον Παναγούλη. Καμία έκφραση, άσπαστο πρόσωπο, καμία λύπη, ρέων λόγος. Κάπνιζε και μιλούσε για τα αίσχη του Θεοφιλογιαννάκου. Υποκείμενο, ρήμα, αντικείμενο. Έτσι μιλούν, όσοι μέτρησαν τον ρυθμό ενός επιθανάτιου ρόγχου. Έτσι, σαν τον Παναγούλη. Ψυχρά, ρεαλιστικά. Σαν να μιλούν για μαθηματικούς τύπους.
Η παράσταση «Μπουμπουλίνας 18» είναι βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο της Κίττυς Αρσένη και παρουσιάζεται στο θέατρο Σημείο. Το έργο είναι μία μαρτυρία της Κίττυς Αρσένη για τη σύλληψή της από τη Χούντα το 1967 και τα βασανιστήρια που υπέστη στην Ασφάλεια, στην οδό Μπουμπουλίνας.
Το πιο επικίνδυνο σε τέτοιες μεταφορές στη σκηνή είναι ο ηθοποιός να υπερτονίσει τη δυστυχία, τον πόνο και τη φρίκη. Από επιπολαιότητα, από άγνοια. Κανένας απ' όσους βασανίστηκαν δεν αναλώθηκε σε κραυγές απόγνωσης, ούτε τη στιγμή που γίνονταν αυτά, ούτε, όταν χρειάστηκε να μιλήσει γι' αυτά.
Το σκηνικό λιτό. Μια καρέκλα μόνο. Υγρό κελί, γραφείο ανάκρισης. Κάτι μοναχικό και βίαιο. Η Μαρβίνα Πιτυχούτη και ο Στέφανος Φούκας σε μια απόσταση από τα γεγονότα αναγκαία και ουσιαστική. Εύστοχη η επιλογή του σκηνοθέτη Γιώργου Γιανναράκου να δημιουργήσει ένα κλίμα απαλλαγμένο από οποιαδήποτε φόρτιση. Όλη αυτή η γύμνια και του σκηνικού και των εκφραστικών μέσων υποβάλλει τον κάθε θεατή σε μια διαδικασία αποκωδικοποίησης και περισυλλογής για να καταλήξει, εν ψυχρώ, στο πιο ισχυρό συμπέρασμα: Οι βασανιστές δεν έχουν όριο ζωής, έχουν πάντα μια θέση στην πορεία του κόσμου. Παντού. Σε όλη τη γη. Το μεγάλο χρέος όσων βρίσκονται απέναντι είναι ο συλλογικός αγώνας ενάντια σε ό,τι σχετίζεται με σήψη και απανθρωπιά.
Αγώνας ασταμάτητος.
Τα βιώματα, όποια και να' ναι, στη θύμισή τους επιτρέπουν μόνο ένα απλό μειδίαμα. Γιατί όλα τα υπόλοιπα τα εσωκλείουν.
Στο θέατρο Σημείο το 'πιασαν το νόημα. Όλα καλά.
* "Μπουμπουλίνας 18" στο Θέατρο Σημείο
Χαρ. Τρικούπη 10, πίσω από το Πάντειο, +302109229579,
Κάθε Παρασκευή στις 21:00
