της Κίρκης Καραλή
#1 Το ημερολόγιο της "Μαργαρίτας". (Γιατί φεύγω ταξίδι με τον Γ. Κιμούλη)
Δευτέρα 17 Νοεμβρίου. 10:00. Όλα πάνε χάλια.
1. Ξύπνησα ιδρωμένη από έναν εφιάλτη.
Πετούσα, λέει, μαζί με τον Πικάσο και τη Φρανσουάζ Ζιλό (όλοι γυμνοί), πάνω από έναν ανθισμένο κάμπο. Αυτός κρατούσε άρπα και γέλαγε, αυτή φλογέρα κι έκλαιγε κι εγώ έψαχνα φύλλα να σκεπαστώ. Γύρω μας οι τρεις Αρχάγγελοι Ραφαήλ, Γαβριήλ και Μιχαήλ. Κάτι σαν τον «Πρόλογο στον ουρανό» του «Φάουστ».
Ο κάμπος χάθηκε και ξαφνικά χωθήκαμε μέσα στη Γκουέρνικα. Πυροβολισμοί, κραυγές, πρόσωπα τρομοκρατημένα από παντού κι εμείς πετούσαμε μέσα σ’ αυτά.
Ξαφνικά η Ζιλό εξαφανίστηκε απ’ τα μάτια μας. «Θα σκοτωθούμε!», φώναξα. Γύρισε και με κοίταξε γελώντας. Για μια στιγμή νόμισα πως ήταν ο Άντονι Χόπκινς (ή μήπως είναι ο Διάβολος, ο Βόλαντ του Μπουλγκάκοφ;). Οι σφαίρες σφύριζαν γύρω μας. Σώματα έπεφταν στο χώμα.
«Μη φοβάσαι, Μαργαρίτα», μου απάντησε χωρίς να με κοιτάει. «Δε μας βλέπουν!»
«Πού είναι η Φρανσουάζ;», του φώναξα.
«Έφυγε», μου είπε βιαστικά, «ο πόνος είναι γένος θηλυκού. Δεν τον αντέχουν όλοι». Απότομα βρέθηκε δίπλα μου. «Δύο τύποι γυναικών υπάρχουν: οι θεές και τα χαλάκια της πόρτας». Μ’ άρπαξε απ’ τη μέση και πριν γίνουμε πίνακας του Σαγκάλ πάνω από κάποια πόλη, μας σκέπασε ένα σύννεφο. Σκοτάδι. Άνοιξα τα μάτια μου. Ξύπνησα για να μπορώ να δω.
Τι εξήγηση να δώσω;
2. Όσες πληροφορίες μάζεψα για τα δύο τέρατα (τον Γιώργο Κιμούλη και τον Τομάζ Παντούρ), σβήστηκαν σε μια στιγμή που ο υπολογιστής μου κατέρρευσε.
3. Παραλίγο να στραμπουλήξω τον αστράγαλό μου σε μια κίνηση ρουτίνας. Πόσο ανόητη! Θα προσπαθήσω να μην κινούμαι καθόλου. Για σκέψου, τι θα σήμαινε ένα στραμπούληγμα!
12:05
Μαργαρίτα: Σεμίνα, πες μου τι με περιμένει.
Μεφιστοφελής: «Καλό παιδί, ταξιδιώτης μανιακός. Και με τις δεσποινίδες πολύ ευγενικός.»
Μαργαρίτα: «Θα κοκκινίσω απ’ την ντροπή μου...»
Μεφιστοφελής: «Ούτε μπροστά σε βασιλιά, καλή μου.»
13:01. 2 ή 3 πράγματα που ξέρω γι’ αυτούς.
Aναρωτιέμαι αν οι δυο τους θα τα βρουν.
Ο Παντούρ και ο Γ.Κ., εννοώ. Στον επερχόμενο «Βασιλιά Ληρ» τους.
Ψάχνω για κοινά σημεία.
1. Είχαν στο μυαλό τους τη «Μήδεια» την ίδια περίοδο (2012 - 2013). Και στην πράξη, την ίδια επιτυχία (τηρουμένων των αναλογιών).
2. Τους κυριεύει μια αίσθηση αποστολής. Στον Παντούρ γίνεται εμφανής στις επιλογές και τις σκηνοθεσίες του. Στον Γ.Κ. στην υποκριτική και τη ζωή του. Ο Γ.Κ. έχει μαζί κι έναν συνδυασμό ευφυΐας και υπαρξιακής απελπισίας. Απόγνωση. Απόγνωση; Το «κέντρο» του Παντούρ! «Ο εγκέφαλος είναι αυτός που ακούει. Όχι τα αυτιά», λέει ο Παντούρ. Βασικό σημείο τομής με τον Γ.Κ. Ο Παντούρ δε φτιάχνει ένα φαντασμαγορικό θέατρο που μοιάζει με «πραγματικότητα». Φτιάχνει μια «πραγματικότητα» που μπορεί να είναι, ταυτοχρόνως, φαντασμαγορικό θέαμα! Τη σχέση έχει η φαντασμαγορία με τον Γ.Κ.; Την αγαπάει πολύ. Ακόμη κι αν δεν το έχει εκδηλώσει ακόμη. Μπίνγκο! Ο «Ληρ» θα είναι η εκτόνωση.
3. Ο Γ.Κ. είναι Παρθένος κι ο Παντούρ Υδροχόος. Συνομήλικοι. Ας πάρουμε τη γνώμη του Γιάννη:
Γιάννης: «Έχουν πολύ καλές καλλιτεχνικές όψεις. Έχουν ένα τετράγωνο Ήλιου - Κρόνου που πιθανότατα δείχνει σπίντα. Έχουν σύνοδο Ήλιου - Άρη που δείχνει χημεία. Έχουν όψεις Δία που δείχνουν τύχη. Εξετάζοντας τις όψεις που κάνει ο Ουρανός, θα έλεγα πως το αποτέλεσμα θα είναι εκκεντρικό και ιδιαίτερο!»
20:38. Στο τηλέφωνο, μετά την πρόβα του στο «Party time».
Μου μιλάει για μία σύμπτωση. Λίγο πριν του αναφέρω τα του ημερολογίου μου, έψαχνε στα βιβλία του για κάτι κι έπεσε τυχαία πάνω στο βιβλίο του Brian Cox, «Τα ημερολόγια του Ληρ». O διάσημος ηθοποιός κρατούσε ημερολόγια ενόσω τον σκηνοθετούσε η Deborah Warner, το 1991, στο ρόλο-πρόκληση του Σαιξπηρικού ρεπερτορίου.
«Κάντε το ίδιο», προτείνω.
«Ποτέ δεν ήμουν φίλος των ημερολογίων. Προτιμώ τα γράμματα», μου απαντά.
«Αλληλογραφείτε;»
(γελάει δυνατά)
«Ποτέ κατά τη διάρκεια της σχέσης. Πάντα μετά. Μετά και θυμωμένα. Η αλληλογραφία έχει ανάγκη το θυμό».
Ανάμεσα στις λέξεις που μου λέει υπάρχουν κάποιες γαλλικές. Συγχρόνως, μου στέλνει με email link στα ισπανικά. Ακολουθούν γερμανικά.
Δε θα τα πάμε καλά.
Το κλείνουμε.
Μαργαρίτα: «Όλα τα σκέφτεται, όλα τα ξέρει! Στέκω μπροστά του με ντροπή και λέω ναι σ’ ό,τι μου πει».
21:11. Το καλό και το κακό.
Ο Γκαίτε είναι πεπεισμένος ότι η μάχη μεταξύ του καλού και του κακού είναι η μόνη μέθοδος για να οδηγηθεί μπροστά η ανθρωπότητα. Μια διαλεκτική σπείρα - απόδειξη της αμείλικτης πίστης του στο μέλλον μας. Κι ο Φάουστ, μόνος, στο δικό του «θέατρο του κόσμου», μόνος εναντίον του Κόσμου κι ο Κόσμος εναντίον του, δεν ξέρει αν είναι Θεός ή σκλάβος. Κι η μη αντίληψη της θέσης του συνιστά τη «θεία τραγωδία» του.
Φάουστ: «Δε μοιάζω στους θεούς! Προχώρησα πολύ! Με το σκουλήκι μοιάζω, που σκάβει μες στη γη. Σ’ αυτό που σέρνεται και ζει μέσα στη σκόνη, ώσπου αγνώστου πέλμα με βία το σκοτώνει».
Για φαντάσου. Το καλό και το κακό να παλεύουν μέσα σου. Και να ‘σαι Άνθρωπος και όχι Κόσμος.
21:30. Το παρελθόν.
Του τηλεφωνώ ξανά.
«Πώς γνωριστήκατε;», ρωτάω. Και, ναι, υπήρχε ιστορία.
Ο Γ.Κ. παρακολουθούσε για χρόνια τον Παντούρ μέσω διαδικτύου και ήταν εντυπωσιασμένος απ’ τις δουλειές του. Όταν, την άνοιξη του 2013, ο Γ.Κ. έκανε πρόβες στη «Μήδεια», διάβασε ότι ο Παντούρ επέστρεφε την ίδια περίοδο στη γενέτειρά του, στο Μάριμπορ, στα σύνορα Σλοβενίας - Αυστρίας, για μια παράσταση της «Μήδειας». Ο Παντούρ, μάλιστα, είχε υπάρξει καλλιτεχνικός διευθυντής της τοπικής σκηνής. Αποχώρησε, όμως, πριν 14 χρόνια. «Ουδείς προφήτης στην χώρα του», μου λέει ο Γ.Κ., «μια τέτοια περίπτωση ήταν κι αυτός». Στον Παντούρ αρέσει πολύ να επιστρέφει στα ίδια έργα. Όπως και στον Γ.Κ. (βλ. «Άμλετ» 1988 και 1997, «Μάκβεθ» 1995 και 2007). Στον Γ.Κ. προκύπτει μια έντονη επιθυμία να το «σκάσει» απ’ τις πρόβες του και να πάει να δει τη «Μήδεια» του Παντούρ. Κάπως τα φέρνει βόλτα με τον Ευαγγελάτο, κάπως καταφέρνει και βρίσκει μια οικονομική πτήση για Φρανκφούρτη και στη συνέχεια άλλη πτήση για Γκρατς. Παίρνει λεωφορείο, περνάει τα σύνορα και βλέπει την παράσταση. Μετά το τέλος, φέρνει δυο βόλτες το γύρο του θεάτρου. Μπαίνει στο φουαγιέ ξανά. Ντρέπεται. Φεύγει.
Επιστρέφει στην Αθήνα. Ανακαλύπτει το email του. Του στέλνει τα συγχαρητήριά του. Ο Παντούρ απαντά την ίδια μέρα. «Μα γιατί δεν ήρθατε να μιλήσουμε από κοντά;». Ο Γ.Κ. τον καλεί στην επίσημη πρεμιέρα της δικής του «Μήδειας» στην Επίδαυρο. Ο Παντούρ είναι αδύνατον να λείπει από την επίσημη πρεμιέρα του δικού του «Μichelangelo». Η «Μήδεια» ανεβαίνει και ήδη, στην πρώτη παράσταση, ο Γ.Κ. έχει συνεχώς στο μυαλό του τον «Βασιλιά Ληρ», στον οποίο θέλει και πάλι να επιστρέψει.
Ένα πρωί στέλνει email στον Παντούρ: «Σκέφτομαι να ανεβάσω τον “Ληρ”. Θα σ’ ενδιάφερε κάποια συνεργασία;». Ο Παντούρ απαντάει μέσα σε πέντε λεπτά: «Είναι εκπληκτικό αυτό που λες! Αυτή την περίοδο βρίσκομαι σε πρόβες για τον “Ριχάρδο ΙΙΙ” και τον “Ριχάρδο IV” και συνεχώς μιλάω στους ηθοποιούς για τον “Ληρ”!». Ο Γ.Κ. έχει κενό στις πρόβες του και πάει με την κόρη του, τη Μαριάννα, στη Λουμπλιάνα, για να δει την πρεμιέρα του. Φτάνοντας στο αεροδρόμιο του στέλνει sms πως έφτασε και όλα είναι μια χαρά. Ο Παντούρ διακόπτει τη γενική του πρόβα, στην οποία έκανε τελικές διορθώσεις φωτισμών, και τον συναντά στο ξενοδοχείο του για έναν καφέ. Η Μαριάννα εντυπωσιάζεται ιδιαίτερως. Γνωρίζει καλά τη δουλειά του, αλλά δε μπορούσε να φανταστεί πως πρόκειται για ένα τόσο “γειωμένο” άτομο, χωρίς ίχνος “δηθενιάς” και ύφους. Ανάμεσα στον Γ.Κ. και τον Παντούρ υπάρχει αυτό που λέμε “χημεία”. Μοιάζει σα να γνωρίζονται χρόνια. Ήταν αρχές Απριλίου του 2014.
Μέσα σε λίγα λεπτά, οι δύο τους, κλείνουν το ραντεβού. Σε ένα χρόνο ακριβώς, θα είναι σε πρόβα στη σκηνή του Ιδρύματος Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος». Για τον «Βασιλιά Ληρ».
Ο Γ.Κ. ως Μήδεια:
Η Μήδεια του Παντούρ:
22:30. Το ημερολόγιό μου το διάβασαν κι άλλοι.
Η Λ. μου στέλνει inbox: «Θυμάσαι που στην επίσημη πρεμιέρα του Μπέζου τον είχα δει απ’ την πλατεία Συντάγματος να έρχεται και σου ζητούσα απελπισμένα την πρόσκλησή του και δε μου την έδινες, μέχρι που ήρθε αυτός, με γυρισμένο μάτι, κι επέμενε να κάτσει στην ουρά;» (ζηλεύει)
Η Μ.: «Λαλαλα...» (ζηλεύει)
Η Ε.: «Ααααααααααα!» (ζηλεύει)
Η Χ.: «Έχω σβήσειιιιιιιιιιιιιιιιιιι. Μέχρι και Νταλάρα στο repeat σήμερα!» (ζηλεύει)
Ο Γιάννης, που από μόνος του έχει βαλθεί να κοιτάζει τον αστρολογικό μου χάρτη τις τελευταίες εβδομάδες, μου στέλνει: «Ο Ουρανός σου! Το 'λεγα εγώ! Ο Ουρανός σου φταίει για όλα αυτά!» (ζηλεύει)
Ο άλλος Γιάννης μου στέλνει: «Φα Ουστ Μαργαρίτα!» (ζηλεύει)
Ο μπαμπάς μου: «Καλό.» (ζηλεύει)
Τρίτη 18 Νοεμβρίου. Περασμένα μεσάνυχτα. Σαν την παλίρροια.
1:05
Τώρα είμαι ανοιχτό βιβλίο.
Ξέρει τι σκέφτομαι γι΄αυτόν.
Σεισμός. 5,2R
1:09
Ξέρει ποια ώρα ήμουν ψύχραιμη και ποια «ανάστα ο Κύριος».
Σεισμός. 5,2R
1:13
Μέχρι τώρα κέρδιζα. Ήξερα τη μαγική λέξη. «Αεροπλάνο».
Τώρα είμαι πάλι στο μηδέν.
Σεισμός. 3,8R
1:18
«Χάνομαι χωρίς ελπίδα
μέρα νύχτα στη Χαλκίδα
στο δικό σου το περίπου
και στα ρεύματα του Ευρίπου».
Σεισμός. 3,4R
1:40
Σεισμός. 3,7R. Για ησύχασε!
2:01
Τώρα θα είναι καλός κι ευγενικός γιατί «έτσι πρέπει».
Γιατί αν δεν είναι, ξέρει πως θα το γράψω.
Σεισμός. 2,4R
2:08
Ώπα. Κάτσε.
Σεισμός. 2,4R
2:18
Δηλαδή έχω το πάνω χέρι;
Σεισμός. 3,4R
2:35
2-1 στην έδρα μου!
Σεισμός.: 3,2R
Ησύχασε, λέμε!
3:30
Θεέ μου, ας έγραφε κι αυτός ένα ημερολόγιο κι ας φέρναμε ισοπαλία.
Aκολούθησαν 50 μετασεισμοί.
(*Η φωτογραφία του εξώφυλλου είναι από τη συνάντησή τους στη Λουμπλιάνα.)
Διαβάστε επίσης:
#4 Το ημερολόγιο της "Μαργαρίτας". ( Ο Γ.Κ, η Μαριάννα και ο Τομάζ κάπου στη Μαδρίτη)
Είδα τον συγκλονιστικό "Φάουστ" του Τόμαζ Παντούρ στη Μαδρίτη (+ φωτογραφικό υλικό)
Ο ΚΙΜΟΥΛΗΣ ΓΙΝΕΤΑΙ "ΛΗΡ" ΜΕ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ ΤΟΝ TOMAZ PANDUR. ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ
{Συνεχίζεται}
