Η Άντα Τσεσμελή γεννημένη και μεγαλωμένη στην Αμερική, από μικρή έβλεπε ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου και άκουγε τα τραγούδια του. Αυτή ήταν η σύνδεσή της με την πατρίδα. Φέτος ανασύρει τις μνήμες της και φτιάχνει μια παράσταση που θέλει να μας κάνει να αλλάξουμε λίγο την καθημερινότητά μας. «Ένας ουρανός με αστέρια» λοιπόν στο Θέατρο Βεργίνα.
Σκηνοθετείτε την παράσταση Ένας ουρανός με αστέρια. Μια παράσταση-αφιέρωμα στον ελληνικό κινηματογράφο και στον Μίμη Πλέσσα;
H παράστασή μας είναι ένα πάντρεμα. Παντρεύουμε την υπέροχη μουσική του Μίμη Πλέσσα, που αγάπησε όλη η Ελλάδα μέσα από τον αθάνατο και πάντοτε επίκαιρο Ελληνικό κινηματογράφο, με μια ρομαντική κωμωδία της δεκαετίας του '60. Κουμπάροι, όλες οι σταθερές αξίες του Έλληνα: η φιλιά, η γειτονιά, η αγάπη, η αθωότητα και τελικά η Αλήθεια.Ένας τέτοιος γάμος είναι πάντα γεγονός κι ασφαλώς είστε όλοι καλεσμένοι. Δε θέλω να αποκαλύψω κάτι από την υπόθεση, αρκεί να προσθέσω τρεις λέξεις σε όλα τα παραπάνω: ΝΗΣΙ... ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ και ΕΛΛΑΔΑ.
Γιατί επιλέξατε τη συγκεκριμένη εποχή και τα τραγούδια του Μίμη Πλέσσα;
To πρώτο μισό της δεκαετίας του ‘60 και όλα σχεδόν τα 70ς, ήταν εποχή αλήθειας σε επίπεδο συναισθημάτων. Ο Έλληνας δε γνώριζε τον ψυχολόγο, καθώς είχε λιγότερο άγχος και το καφενείο με τις παρέες του για να το εκτονώσει. Είχε μπέσα κι ανθρωπιά και ίσως το μεγαλύτερο φάρμακο "δια πάσαν νόσον": το τραγούδι. Τραγούδι στις χαρές και τις λύπες του, στη γιορτή και στον καημό του. Γιατί Μίμης Πλέσσας; Μεγάλωσα τη δεκαετία του ‘70 στη Βοστώνη, κάθε Κυριακή ανελλιπώς, οι γονείς μου οργάνωναν barbeque, η μητέρα δε μαγείρευε τις Κυριακές, ήταν ανδρική υπόθεση, όμως η μουσική επιμέλεια ήταν γυναικεία. Αν μου ζητούσατε τότε να σας πω κάτι για την Ελλάδα, θα ήταν μόνο Θεσσαλονίκη, Μαρινέλλα, Πλέσσας και Χατζιδάκις. Ο Πλέσσας διαθέτει, πιστεύω, κάτι μοναδικό στις συνθέσεις του: ευφυΐα και ευαισθησία. Οι νότες του με στοιχειώνουν με αέρα, θάλασσα και αύρα ελληνικού καλοκαιριού. Τα τραγούδια του Πλέσσα έχουν αυτό που έχει πει ο Μάνος Χατζιδάκις:"Ωραίο είναι το τραγούδι που όταν το ακούς για πρώτη φορά, νιώθεις ότι κάπου το έχεις ξανακούσει"... Είναι αυτό το έντονο αίσθημα παράξενης οικειότητας, αυτό που σήμερα θα λέγαμε de ja v
Τι θέλετε να μεταδώσετε με τη συγκεκριμένη παράσταση;
Οι εποχές είναι δύσκολες και ο ρόλος της δουλειάς μας αυτής είναι διπλός. Μοιάζει αρχικά να θέλουμε να παρασύρουμε το κοινό μας στο γλέντι αυτό, να ξεχάσει τα προβλήματα του, να γελάσει και να τραγουδήσει μαζί μας. Κάτω από την επιφάνεια όμως αυτή η φαινομενικά γλυκανάλατη και χιλιοειπωμένη αισθηματική κομεντί, θέλει να θυμίσει στον σημερινό Έλληνα αξίες, όπως η αλληλεγγύη, η προσφορά, η φιλιά και η αλήθεια. O Μπέρτολντ Μπρεχτ είπε : "Η Τέχνη δεν είναι ο καθρέφτης που αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα,αλλά η σφύρα που τη διαμορφώνει."
Αν συμφωνήσουμε με τη ρήση αυτή, τότε, ναι, θέλουμε να ρίξουμε κι εμείς μια "σφυριά" στον εαυτό μας και στο κοινό. Μια μικρή ατομική (εύθυμη στην εν λόγω παράσταση) αλλαγή που ίσως οδηγήσει σε κάτι πολύ μεγαλύτερο, πολύ πιο φωτεινό κι αληθινό. Αυτό λέει η παράστασή μας κάτω από τη χαρούμενη της επιφάνεια :"Πέτα τη Μάσκα".
Γιατί πιστεύετε ότι αυτή η εποχή και οι ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου είναι πάντα τόσο αγαπητές;
Ο Έλληνας έχει φιλότιμο και τσαγανό... Κλείνεται στο καβούκι του και πεισμώνει, αλλά ευτυχώς διατηρεί ακέραια κάποια στοιχεία μέσα στο DNA του, σε πείσμα πολλών δικών του λαθών, αλλά και εξωγενών αντιξοοτήτων.Τη δεκαετία του ‘60 ήταν πιο αυθεντικός, πιο γνήσιος συμπεριφορικά και λιγότερο επηρεασμένος από ξενόφερτα δυτικά πρότυπα. Αυτό πέρασε μέσα από τις υπέροχες ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου, τις οποίες και σφράγισε. Θέλουμε να του θυμίσουμε όσο όμορφα στοιχεία έχει και να τον προτρέψουμε να τα αναγνωρίσει και να τα εξάγει, καθώς του είναι τόσο οικεία. Δε μας αρέσει η οπισθοδρόμηση. Βρισκόμαστε σε επιλεκτική αναζήτηση των καλύτερων στοιχείων της ζωής και θέλουμε να διαδώσουμε το νέο.
Ασχολείστε με το μουσικό θέατρο ως επί το πλείστον. Ποιες οι δυσκολίες του και οι ειδικές απαιτήσεις όσο αφορά στο κείμενο και στη σκηνοθεσία;
Έζησα στην Αμερική μέχρι τα δώδεκα, ηλικιακή και συναισθηματική ενηλικίωση στο Λονδίνο. Τα μουσικά μου ακούσματα ήταν off Broadway & West End productions, είναι λογικό να αγαπώ τα μιούζικαλ. Αυτό που επιδιώκω μέσα από τις δουλειές μου είναι να μην αντιγράφω γνωστά έργα, είναι πολύ δύσκολη η «προσομοίωση» τέτοιων έργων από Έλληνες καλλιτέχνες, διότι δεν έχουν την ίδια mentalite. Οι τεχνικές δυσκολίες που συχνά συναντώ είναι το δέσιμο των σκηνών με το τραγούδι που το συνοδεύει, διότι δεν υπάρχει γραμμένο λιμπρέτο ή τραγούδια για τα έργα αυτά. Καταφεύγω να υιοθετώ τη χρήση του juke box musical, το οποίο υποστηρίζεται από δημοφιλή τραγούδια διαφόρων καλλιτεχνών και δένουν τη ροή του έργου. Το κείμενο συχνά προδίδεται από το τραγούδι διότι το κοινό δεν μπορεί με ευκολία να συνδυάσει το στίχο του ξενόγλωσσου τραγουδιού. Σκηνοθετικά οι απαιτήσεις είναι τεράστιες. Τίθεται το εξής ερώτημα. Το casting γίνεται με βάση τη φωνή η την ηθοποιία; Σπάνια καταφέρνει κανείς να απογειώσει και τις δυο ιδιότητες, κάποια θα υπερτερήσει. Εδώ θέλω να επισημάνω πως είναι σημαντικό το «απαιτητικό» κοινό να αντιλαμβάνεται τι βλέπει, να αξιολογεί αντίστοιχα την αυτούσια ιδιότητα του καλλιτέχνη.
Πώς βλέπετε το μουσικό θέατρο στην Ελλάδα που τα τελευταία χρόνια κατακτάει ολοένα και περισσότερο το κοινό;
Το μουσικό θέατρο είναι ένας τρόπος να πεις μια ιστορία και να εκφράσεις το περιεχόμενο της, βάζοντας σε κίνηση μέσα από το κείμενο, τη μουσική, το χορό, αλλά και τεχνικές πτυχές της ψυχαγωγίας, όπως π.χ τα οπτικά εφέ, σκηνοθετημένο φωτισμό κ.α., έτσι ώστε να δημιουργηθεί ένα ενιαίο σύνολο από το οποίο καμία από τις τέχνες που περιλαμβάνει να μην ξεχωρίζει από την άλλη με κανένα τρόπο. Αυτό το πολυδιάστατο, αλλά τελικά ενιαίο σύνολο, αποτελεί ιδιαίτερη και πλήρη πρόταση διασκέδασης και δείχνει να έχει πέραση στον κόσμο και ειδικά στη χώρα μας. Το κλειδί κι εδώ η μουσική και ίσως ακόμα περισσότερο το τραγούδι…
Ετοιμάζετε κάτι άλλο;
Η αγάπη του κοινού της Θεσσαλονίκης (κυρίως) όλα αυτά τα χρόνια και οι πρώτες προτάσεις για να κατεβάσουμε μεγάλες παραγωγές μας και στην πρωτεύουσα μας τιμούν. Η τιμή αυτή είναι όμως κι ένα μήνυμα. Ένα χρέος στην ομάδα μας για τη συνέχεια. Είμαι στην ευτυχή θέση να ανακοινώσω πως τον ερχόμενο χειμώνα θα ξεκινήσει από την Αθήνα και θα έρθει στη Θεσσαλονίκη το sequel του έργου «Καθρέφτες», μια ιδιαίτερη θεατρική απόδοση μονολόγων, τριών γυναικών του σήμερα, το οποίο έγραψα πέρσι το καλοκαίρι και απέσπασε πολύ καλές κριτικές σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, φέτος το χειμώνα. Γράφεται λοιπόν η συνέχεια τους με τρεις άνδρες αυτή τη φορά, τη συγγραφή του οποίου υπογράφει ο ταλαντούχος Αθηναίος συγγραφέας Δημήτρης Μποσκαΐνος και εγώ τη σκηνοθεσία. Στη συνέχεια, τα Χριστούγεννα, η Θεσσαλονίκη θα απολαύσει μια μουσική υπερπαραγωγή. Θα συμμετέχουν, (όπως και στον «Dorian Gray – the musical»), η creme de la creme μουσικών και τραγουδιστών, δεν μπορώ όμως να αποκαλύψω κάτι παραπάνω, αλλά σας υπόσχομαι πως θα είναι κάτι αξέχαστο! Τέλος αξίζει να αναφέρω πως εδώ και πέντε χρόνια γράφω ένα ιστορικό, επικό έργο το οποίο ονομάζεται «Νοσταλγία». Ξεκινάει με την καταστροφή της Σμύρνης και φτάνει μέχρι τον Εμφύλιο. Η έμπνευση ταξιδεύει από την Πόλη, στη Θεσσαλονίκη και στο Παρίσι. Φιλοδοξώ να είναι έτοιμο να ανέβει στο ΚΘΒΕ το 2017. Στόχος μου είναι να πραγματοποιηθεί η πρόταση που μού έγινε στο παρελθόν, να μεταφερθεί τηλεοπτικά αυτό μου το πόνημα.
Σας ευχαριστώ πολύ.
Κι εγώ.
Παρασκευή 27 Μαρτίου 2015
Α.Κ
